اخبار خبرهای روزنامه دنیای اقتصاد

بیست‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی متالورژی، فولاد، ریخته‌گری، آهنگری و صنایع وابسته (ایران متافو) در حالی برگزار می‌شود که اقتصاد ایران بیش از هر زمان دیگری به افزایش بهره‌وری، صادرات صنعتی، توسعه زنجیره ارزش فلزات و ارتقای فناوری نیاز دارد. در این گزارش ضمن تشریح جایگاه صنعت فولاد در اقتصاد ایران و بررسی نقش نمایشگاه «ایران متافو» در گسترش این صنعت پایه، به این پرسش کلیدی پاسخ می‌دهیم که نمایشگاه بین‌المللی متالورژی، فولاد، ریخته‌گری، آهنگری و صنایع وابسته چگونه می‌تواند به بهبود اقتصاد ایران کمک کند؟

براساس داده‌های بین‌المللی، مجموع منابع مس شناسایی‌شده و اکتشاف‌نشده جهان در سال ۲۰۲۴ حدود ۶/ ۵ میلیارد تن برآورد می‌شود. از این میان، ۱/ ۲ میلیارد تن منابع شناسایی‌ شده و حدود یک میلیارد تن ذخایر قطعی اقتصادی است. ظرفیت تولید فعلی معادن جهان نزدیک به ۲۸ میلیون تن در سال است، درحالی‌که تولید واقعی ۴/ ۲۲ میلیون تن گزارش شده است. این آمار نشان می‌دهد با وجود رشد تقاضا در صنایع کلیدی همانند خودروسازی، انرژی‌های تجدیدپذیر و زیرساخت‌های الکترونیکی، ریسک اتمام ذخایر مس در کوتاه‌مدت پایین ارزیابی می‌شود.

اوراق سپرده مس، بحث تازه و جذابی در حوزه بازار سرمایه است، ابزاری که ظرفیتی ایجاد کرده تا هم سرمایه‌گذاران خرد و هم تولیدکنندگان بتوانند از آن بهره ببرند و نقش مهمی در توسعه بازار مس و فرآورده‌های آن در ایران ایفا کنند. در مهرماه امسال (تنها یک ماه)، ۴۰۴ اوراق سپرده مس در بورس کالای ایران راه‌اندازی شد. پیش از این، تجربه اوراق سپرده طلا، نقره و برخی دیگر از فلزات را داشتیم، اما ضرورت ایجاد اوراق سپرده بر مبنای مس، با توجه به جایگاه ایران در تولید این فلز و فرآورده‌های آن، به‌طور کامل مشهود بود. پس از جلسات متعدد و بررسی‌های کارشناسی، بورس کالا تصمیم به راه‌اندازی این بازار گرفت و این اقدام اجرایی شد.

صنعت فولاد به‌عنوان یکی از پیشران‌های اقتصادی و صنعتی در کشورمان، در هفت‌ ماه نخست سال جاری مسیری پرچالش و همراه با نقاط امید را پشت سر گذاشته است. اگرچه در ظاهر به‌نظر می‌رسد محدودیت‌های انرژی و شرایط محیطی می‌توانست این صنعت را بیش از گذشته زمین‌گیر کند، اما فولادسازان در کشورمان با اتکا به برنامه‌ریزی و اقدامات جبرانی توانستند از کاهش شدید تولید جلوگیری کرده و در شش‌ ماه نخست سال، رشدی یک تا دودرصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل ثبت کنند. این رشد کوچک و مهم، نتیجه مجموعه‌ای از تلاش‌ها و سرمایه‌گذاری‌هایی بود که اگر استمرار پیدا می‌کرد، می‌توانست صنعت فولاد را در جایگاهی بالاتر از وضع فعلی قرار دهد.

ایران‌ متافو مهم‌ترین رویداد در حوزه صنایع فلزی و متالورژی است، نمایشگاهی سالانه که تولیدکنندگان، تامین‌کنندگان، سازندگان تجهیزات، سرمایه‌گذاران و کارشناسان فنی را در فضای مشترک گرد هم می‌آورد. این رویداد در سال‌های گذشته با مساحت بیش از ۲۰ هزار مترمربع فضای نمایشگاهی و میزبانی از صدها شرکت داخلی و خارجی و ده‌ها هزار بازدیدکننده تخصصی، جایگاهی فراتر از نمایشگاه ملی یافته و عملاً به محور منطقه‌ای زنجیره‌های تامین فلز در خاورمیانه تبدیل شده است.

بیست‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی متالورژی (ایران متافو) به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای صنعت متالورژی (زنجیره کامل از معدن تا محصول نهایی) به‌عنوان بزرگ‌ترین رویداد منطقه از ۲۹ آبان به مدت چهار روز برگزار می‌شود. البته ایران متافو ۱۴۰۴ در شرایطی برگزار می‌شود که صنایع معدنی و فلزی در کشورمان در کنار توسعه ظرفیت‌های داخلی، با چالش‌های جدی ناشی از تحریم‌ها و محدودیت‌های تامین انرژی مواجه‌اند. آن‌گونه که سمیه خلوصی، معاون برنامه‌ریزی و توانمندسازی ایمیدرو، تاکید می‌کند، این رویداد تنها نمایشگاه نیست، بلکه بستری برای ارائه توان ساخت داخل، ایجاد ارتباط میان تولیدکنندگان، فناوران و مصرف‌کنندگان و کاهش ریسک‌های زنجیره تامین تجهیزات و فناوری‌های نوین محسوب می‌شود. معاون برنامه‌ریزی و توانمندسازی ایمیدرو، برگزاری بیست‌ودومین دوره ایران متافو را فرصتی برای نمایش توان تولید و ساخت داخل و بسترساز همکاری‌های داخلی و خارجی در صنعت متالورژی می‌داند. او می‌گوید، این رویداد می‌تواند در شرایط محدودیت‌های بین‌المللی با شناسایی شرکت‌های فناور، کاهش ریسک تامین تجهیزات و توسعه زنجیره فلزی کشور نقش‌آفرینی کند. به‌دلیل اهمیت این رویداد به‌عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای نمایشگاهی در منطقه، با وی به گفت‌وگو نشستیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.

طلا به‌عنوان دارایی استراتژیک در اقتصاد جهانی مطرح بوده است. این فلز گرانبها نقش چندوجهی ایفا می‌کند: از یک‌سو به‌عنوان ذخیره ارزش و پشتوانه پولی از سوی بانک‌های مرکزی نگهداری می‌شود و از سوی دیگر به‌عنوان دارایی امن در زمان بی‌ثباتی‌های اقتصادی و سیاسی به آن پناه برده می‌شود. پس از کنار گذاشته شدن سیستم استاندارد طلا در دهه ۱۹۷۰، طلا همچنان بخش مهمی از ذخایر رسمی کشورها باقی مانده است. به‌طوری‌که بانک‌های مرکزی جهان در سال ۲۰۲۴ در مجموع حدود یک‌پنجم کل طلای جهان را در اختیار داشتند. این حجم انبوه ذخایر طلا، همراه با قیمت‌های بالای آن، سبب شده طلا پس از دلار آمریکا به دومین دارایی ذخیره‌ای بزرگ جهان از نظر ارزش بازار تبدیل شود.

در چهار سال گذشته، صنعت فولاد (به‌عنوان سومین صنعت بزرگ کشورمان) زیر فشار ناتوانی دولت در تامین پایدار انرژی قرار گرفته است؛ فشاری که نه‌تنها ظرفیت تولید، بلکه اعتماد تولیدکنندگان به سیاست‌گذاری را نیز تخریب کرده است. در این مدت، واحدهای فولادی به‌طور متوسط سالانه سه ماه کامل با تعطیلی اجباری مواجه بوده‌اند؛ تعطیلی‌هایی بدون برنامه، بدون جبران و بدون آنکه نهادی مسئولیت آن را بپذیرد.

ایران با داشتن پنجمین ذخایر معدنی جهان به ارزش بیش از ۲۷ هزار میلیارد دلار، ظرفیت بالایی برای رشد اقتصادی و ارزآوری در بخش غیرنفتی دارد؛ چالش‌های کمبود انرژی، تجهیزات فرسوده، مشکلات ارزی و قوانین ناپایدار مانع استفاده کامل از این فرصت‌ها شده و مسیر توسعه پایدار بخش معدن و صنایع معدنی را با محدودیت مواجه کرده است.

تحقق رشد ۱۳درصدی در بخش معدن طی برنامه هفتم توسعه، مستلزم فراهم بودن مجموعه‌ای از الزامات ساختاری، حقوقی و سیاستی است. الزاماتی که بدون توجه به آنها، دستیابی به اهداف تعریف‌شده صرفاً در حد شعار باقی می‌ماند. امروز بخش معدن و صنایع معدنی، بنا به ارزیابی بسیاری از کارشناسان، به یکی از مهم‌ترین ارکان اقتصادی در کشورمان تبدیل شده و در برخی شاخص‌ها حتی با صنعت نفت و پتروشیمی قابل مقایسه است. بااین‌حال، فقدان زیرساخت‌های لازم و کاستی‌های سیاستی، ظرفیت واقعی این بخش را محدود کرده است.

بیست‌ودومین دوره نمایشگاه بین‌المللی متالورژی-ایران متافو از ۲۹ آبان تا ۲ آذر ۱۴۰۴ در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار می‌شود. اما چرا حضور در ایران متافو و بازدید از این نمایشگاه اهمیت دارد؟ شاید بهتر باشد در ابتدا درباره مزایای حضور در این رویداد نمایشگاهی پاسخ داد و سپس به دلایل اهمیت آن در اقتصاد ایران پاسخ داد.

با توجه به اینکه دنیای پیرامون بشری تحت مواد گوناگونی است، از این‌رو نقش مهندسی مواد و متالورژی در زندگی جوامع بشری زیاد و پرکاربرد است. شاید نتوان نادیده گرفت، ولیکن تمامی وسایل پیرامونی ما دارای موادی هستند که سایر علوم باید با همکاری مهندسی مواد و متالورژی، به بهره‌برداری و تولید آن اقدام کنند. در نتیجه نقش مهندسی مواد و متالورژی در تولید و فرآیندهای قبل از تولید و در حوزه معدن و در فرآیندهای تولیدی و شکل‌دهی و محافظت و تامین تجهیزات و بازیافت کامل واضح بوده و نقش این رشته در این عملکردها غیرقابل اجتناب است.

یک‌بار دیگر با افتخار در بزرگ‌ترین و جامع‌ترین گردهمایی صنعت فلزات در خاورمیانه، یعنی نمایشگاه بین‌المللی متالورژی (IranMetafo ۲۰۲۵)، میزبان صنعتگران محترم، استادان فرهیخته جامعه بزرگ و توانمند متالورژی هستیم.

بخش معدن و صنایع معدنی نقش حیاتی در اقتصاد ایران ایفا می‌کند. با وجود سهم بالای ایران از تولید جهانی این محصولات، به دلیل تمرکز بر محصولات خام و کمتر فرآوری‌شده، درصد ناچیزی از صادرات جهانی این محصولات از آن ایران است. مطابق یافته‌ها، درجه پیچیدگی محصولات معدنی ایران پایین‌تر از متوسط جهانی بوده و تمرکز بر صادرات محصولات کمتر فرآوری‌شده را نشان می‌دهد. حدود ۸۵ درصد صادرات ایران بر تولید آهن و فولاد پایه و تولید محصولات پایه مسی و آلومینیومی متمرکز است.

ایران، کشوری که در میان ۱۰ تولیدکننده برتر فولاد جهان قرار دارد و از ذخایر غنی مس و آلومینیوم بهره می‌برد، صنعتی استراتژیک را در دل خودش جای داده است که نقش حیاتی در اقتصاد غیرنفتی ایفا می‌کند. این صنعت، با تمام فرازونشیب‌هایش، هر سال در یک رویداد بزرگ، توانمندی‌ها، چالش‌ها و آرزوهایش را به نمایش می‌گذارد: نمایشگاه بین‌المللی متالورژی ایران (ایران متافو). بیست‌ودومین دوره این نمایشگاه، نه‌تنها جشن دو دهه و اندی تجربه و تخصص است، بلکه به مثابه آینه‌ای تمام‌نما از وضع کنونی صنعت فلزات ایران عمل می‌کند؛ آینه‌ای که هم نقاط قوت بومی‌سازی و خودکفایی را نشان می‌دهد و هم چالش‌های ساختاری و پتانسیل‌های تحقق‌نیافته را.

شاید بدون اغراق بتوان گفت پایان تورنمنت چهارجانبه امارات، از این بدتر ممکن نبود برای امیر قلعه‌نویی رقم بخورد. تیم ملی با دو تساوی بدون گل این مسابقات را ترک کرد. نتایج قابل دفاع نیستند و کیفیت کار ملی‌پوشان هم همین‌طور. خب البته سرمربی تیم ملی پز کلین‌شیت‌ها را می‌دهد، اما روشن است که گل نخوردن از کیپ‌ورد و ازبکستان فضیلت چندان بزرگی نیست، به ویژه که شاگردان او در گشودن دروازه این تیم‌ها هم ناموفق بودند.

آن شکاف بزرگی که بین مردم و تیم ملی کشورمان به وجود آمده را به یاد بیاورید که مشابه آن در مقیاس یک دره، بین خود اعضای مجموعه وجود دارد!

دنیای اقتصاد: در شرایطی که از مدت‌ها قبل اعلام شده بود دیدار تیم‌های فوتبال استقلال و کشت و صنعت پادیاب خلخال در مرحله یک شانزدهم نهایی جام حذفی در ورزشگاه شهدای شهر قدس برگزار می‌شود، اما مسوولان این ورزشگاه و شهرداری شهر به باشگاه استقلال اعلام کرده‌اند به دلیل ترمیم چمن، امکان برگزاری بازی در این ورزشگاه مهیا نیست!

دنیای اقتصاد: با پایان دیدارهای دور نهایی مقدماتی در قاره‌های مختلف، چشم‌انداز تیم‌های حاضر در جام جهانی ۲۰۲۶ تا حد زیادی شکل گرفت. صعود‌ هائیتی و کورساوا جزو اتفاقات جالب توجه بود.

دنیای اقتصاد: چندی قبل کریستیانو رونالدو در یک مصاحبه با تمجید از شخصیت رئیس جمهور آمریکا، گفت دونالد ترامپ یکی از افرادی است که دوست دارد ملاقاتش کند.

آیین کتابگردی امروز در تهران برگزار می‌شود و قرار است یک‌بار دیگر هوای شهر با بوی کتاب آمیخته شود. هدف از اجرای این برنامه در ۱۲سال اخیر ترویج کتابخوانی، تعامل گفت‌وگوی بی‌واسطه میان مردم، نویسندگان و ناشران بوده است.

یک پرتره اثر گوستاو کلیمت که پیش‌بینی می‌شد در حراجی شگفتی‌ساز شود، پیش‌بینی‌ها را محقق کرد و به دومین اثر هنری تاریخ حراجی‌ها تبدیل شد. این اثر با قیمت ۲۳۶.۴میلیون دلار فروخته شد و به دومین اثر هنری گران‌قیمت تاریخ حراجی‌ها و گران‌ترین اثر هنر مدرن فروخته‌شده در حراج تبدیل شد.

خبرآنلاین: آلیس و آلن کسلر، خواهران دوقلوی خواننده و از چهره‌های مطرح موسیقی و تلویزیون اروپا، در ۸۹ سالگی درگذشتند. این دو هنرمند که سال‌ها فعالیتشان در ایتالیا آنها را به نمادی از جذابیت و ظرافت هنری بدل کرده بود، مطابق خواست خود با مرگ خودخواسته به کمک دیگران در خانه‌شان در گرونوالد در نزدیکی مونیخ به زندگی‌شان پایان دادند.

دنیای اقتصاد: نشست «همراه با داریوش مودبیان» درباره کتاب «نگارش طنز نمایشی» امروز پنج‌شنبه در خانه فرهنگ و هنر گویا برگزار می‌شود.

بزرگ‌ترین شرکت‌های فناوری جهان از جمله مایکروسافت، گوگل (شرکت مادرتخصصی آلفابت) و آمازون، سال‌هاست که به‌عنوان نمونه‌های موفق کسب‌وکار دیجیتال و خدمات ابری شناخته می‌شوند.

دنیای اقتصاد: بعد از برگزاری انتخابات مقدماتی شهرداری در ماه ژوئن مارک دوبوویتز، از بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها، در پیامی نوشت: «تیک‌تاک به نیویورک کمک کرد یک سوسیالیست انتخاب شود.» این ادعا چندان بی‌راه نبود؛ بیش از سه‌چهارم رای‌دهندگان زیر ۳۰ سال به زهران ممدانی رای دادند. این روند نشان می‌دهد چقدر از سال ۱۹۹۲ فاصله گرفته‌ایم؛ زمانی که بیل کلینتون با عینک آفتابی و اجرای قطعه«Heartbreak Hotel» با ساکسیفون در برنامه «آرسنیو‌هال» از مسیرهای مرسوم رسانه‌ای عبور کرد.

دنیای اقتصاد: نیتین تاندون، مدیر ارشد اطلاعات ونگارد، در حال توصیف چشم‌انداز خود برای یک دستیار سرمایه‌گذاری مبتنی بر هوش مصنوعی برای اتاقی پر از روزنامه‌نگار بود که ناگهان مکثی کرد و سوالی عجیب اما مهم پرسید: «حالا چند نفر از شما «مرد آهنی» را اینجا دیده‌اید؟» منتظر سر تکان دادن ماند و سپس اضافه کرد: «مثل جارویس است.»

در معاملات روز گذشته بازارهای جهانی، طلا پس از نوسانات بازارهای سهام، با افزایش قیمت همراه شد و از سطح ۴۱۰۰ دلاری عبور کرد. این در حالی است که شاخص دلار نیز روند مثبتی را در روز گذشته طی کرد. بر اساس گزارش‌های موسسات مالی جهان، سرمایه‌گذاران همچنان به رشد طلا، امید دارند. همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد که بانک‌های مرکزی احتمالا به افزایش ذخایر طلایی خود ادامه خواهند داد.

مرکز مبادله ایران: بانک مرکزی اعلام کرد: ۹.۷‌میلیارد دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی و دارو تامین شده است. صنعت خودرو با ۵.۵‌میلیارد دلار، بیشترین سهم ارز صنعتی را دریافت کرده است.

مرکز مبادله ایران: ارزش کل معاملات بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران از ابتدای سال تا ۲۷آبان به ۱۸.۷‌میلیارد دلار رسید. در روز سه‌شنبه نیز معاملاتی به ارزش ۷۴.۲‌میلیون دلار انجام شد.