دریای خزر

پس از امضای کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر، دیدگاه‌های مختلفی درباره تاثیر این موضوع بر آینده کشورهای حاشیه این دریا مطرح شد. عده‌ای معتقدند کشورهای یادشده، اکنون به دلایل گوناگون مصمم هستند اختلافات دیرینه را به شکلی حل کنند و از منابع انرژی و ظرفیت‌های دریای خزر برای توسعه اقتصادی استفاده کنند. این تصمیم بسیار منطقی است و می‌توان انتظار داشت در سال‌های آینده همزمان با بهره‌برداری از منابع انرژی دریای خزر، شرایط اقتصادی کشورهای حاشیه آن بهتر شود.

این هفته یکی از کنوانسیون‌های مهم جهان بین پنج کشور حاشیه دریای خزر به امضا رسید و این می‌تواند به از میان رفتن اختلافات دیرینه درباره این دریا منجر شود. البته در کنوانسیون یاد شده تمامی مسائل حل‌و‌فصل نشده است. نکته مهم این که کشورهای یاد شده برای حل مسائل مورد اختلاف عملا اقدام کرده‌اند و اگر در مسیر رفع اختلافات موجود به حرکت خود ادامه دهند، می‌توان امیدوار بود در آینده نه چندان دور همه این اختلافات از میان برود.طبق کنوانسیون امضا شده، خزر دارای «وضعیت ویژه حقوقی» است به این معنا که نه دریا…

از زمانی که رئیس‌جمهور کشورمان برای شرکت دراجلاس سران خزر وارد آکتائو قزاقستان شد، حرف و حدیث‌ها درباره واگذاری سهم ایران در دریای خزر بالا گرفت و بازار شایعات در فضای مجازی به شدت داغ شد. آخرین گفت‌وگوها و مذاکرات کشورهای حاشیه دریای خزر درباره رژیم حقوقی این دریا به ۲۱ سال پیش یعنی دوران پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق برمی‌گردد.

ايسنا: رئیس دفتر رییس جمهوری تاکید کرد که هیچ وقت بحث ۵۰درصد سهم روسیه از دریای خزر مطرح نبوده است.

انتخاب: رئیس جمهور گفت: توافق در بخش امنیت ملی در مذاکرات قزاقستان دستاورد بسیار بزرگی بود، توطئه امریکایی ها و حتی ناتو این بود که پوتین های سربازانشان به ساحل دریای خزر برسد و ناوچه ها و بالگردها و هواپیماهایشان به اینجا برسد.

خبر آنلاین: علیرضا سلطانی گزارش داد، با توجه به مباحث و شایعات مطرح شده در مورد رژیم حقوقی دریای خزر و توافقات اخیر، موارد چندی قابل توجه است که باید به آن اشاره کرد.

وزیر امورخارجه کشورمان در مصاحبه با «الف» به مسائل پیش آمده در مورد کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر واکنش نشان داده و اینکه گفته می‌شود ایران از حق خود در دریای خزر کوتاه آمده است را تکذیب کرد.

ايسنا: سفیر ایران در لندن تاکید کرد: در اسناد حقوقی مصوب بین ایران و شوروی سابق اصلا توافقی نسبت به تقسیم پنجاه درصدی دریای خزر به عمل نیامده است.

کیهان نوشت:در حالی که برخی رسانه‌های ضدانقلاب و به‌خصوص سلطنت‌طلبان، همزمان با خط خبری رسانه دولتی انگلستان (BBC) دروغ سهم ۵۰درصدی ایران از دریای خزر و واگذاری آن را منتشر می‌کردند، برخی بازیگران نیز وارد میدان شدند و به سهم خود، به ترویج دروغ یاد شده، پرداختند.

مهر: سخنگوی وزارت خارجه گفت: هیچ حق و حقوقی از جمهوری اسلامی ایران در کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر سلب نشده است.

دنیای اقتصاد: پس از سفر روحانی رئیس‌جمهوری ایران به قزاقستان و شرکت در اجلاس رژیم دریای خزر، فضای بسیار بی‌سابقه ضدروسی در رسانه‌ها و فضای مجازی شکل گرفت که نگرانی خارج از عرفی را از تصویر یک موضوع که با واقعیت فاصله داشت، ایجاد کرد.

ایرنا: رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی گفت: کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر برای تصویب باید به‌صورت لایحه به مجلس ارائه شود و این مرکز نیز بررسی کارشناسی را انجام می‌دهد.

ایرنا: صندوق دولتی نفت جمهوری آذربایجان (SOFAZ) طی گزارشی مجموع درآمد این کشور در پروژه توسعه میادین نفتی آذری، چراغ و گونشلی و میدان گازی شاه دنیز واقع در دریای خزر را ۱۳۶ میلیارد و ۶۱۳ میلیون دلار اعلام کرد.

پول نیوز : کسانی که می‌گویند خزر را بخشیدیم حتی یک بار از روی تفاهم‌نامه کنوانسیون خزر نخوانده‌اند. خواندن ۲۴ ماده این کنوانسیون ۱۰ دقیقه هم زمان نمی‌برد اما گویا به توسعه شایعات عادت کرده‌ایم.

ايسنا: وزیر امور خارجه قزاقستان امروز (سه شنبه) گفت، کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر باعث ایجاد حس همکاری مستحکم و کامل بین پنج کشور امضا کننده می‌شود.

رضا نصری کارشناس حقوق بین المللی در گفت و گو با خبرآنلاین به بررسی شفاف موضوع رژیم دریای خزر و حساسیت های مطرح شده پردا خته است. نصری می گوید: ایران حاضر به عدول از حقوق خود به دلی موقعیت جغرافیایی‌‌اش نیست.

مردم سالاری آنلاین: ویدوئی از مصاحبه رجب صفروف، یک کارشناس روس، این روزها دست به دست می‌گردد. صفروف در این ویدئو می‌گوید سهم ایران از دریای خزر ۵۰ درصد بوده که در سال ۱۹۹۶ (در زمان ریاست‌جمهوری هاشمی رفسنجانی) ایران پذیرفته سهم‌اش ۲۰ درصد باشد و این پیشنهاد ایران، موجب تعجب فراوان روسیه، قزاقستان، ترکمنستان و آذربایجان شده است. وی ادعا می‌کند که این پیشنهاد ایران، «هدیه الهی» به روسیه و سه کشور تازه‌استقلال یافته بود. رجب صفروف کیست و آیا گفته‌های او صحت دارد؟

روزنامه رسالت در یادداشتی نوشت:نام "دریای خروشان خزر" طی روزهای اخیر به شدت بر سر زبان‌ها افتاده است! طرح مسائلی مانند کاهش سهم ۵۰ درصدی! ایران در خزر و تبدیل آن به سهم ۱۱ درصدی ! که اتفاقا برای نخستین بار از سوی محمود صادقی نماینده اصلاح طلب مجلس مطرح گردید، منجر به ایجاد نگرانی ها و ابهاماتی در بین شهروندان کشورمان شده است.

مهر: آنتونیو گوترش از امضای کنوانسیون حقوقی دریای خزر میان ۵ کشور ساحلی آن استقبال کرد.

خبر آنلاین: حمید بعیدی نژاد سفیر جمهوری اسلامی ایران در توئیتی نوشت: دولت در اوج تحریم و فشار جلوی تقسیم ناعادلانه خزر را گرفت.

تسنیم: سخنگوی وزارت امور خارجه ادعاهای فرد روس درباره کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر را فاقد اعتبار دانسته و آن را با اهداف مشخص عناصر خاص دانست.

دنیای اقتصاد: جمشید ممتاز، استاد برجسته حقوق بین‌الملل درخصوص کنوانسیون حقوقی دریای خزر که روز یکشنبه به امضای پنج کشور ساحلی این دریا شامل جمهوری اسلامی ایران، روسیه، جمهوری آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان رسید، با تاکید بر اینکه در تحدید حدود بستر و زیربستر خزر نباید درصدها مورد توجه باشد، گفت: «در این‌باره مهم منابع است و باید دید در آینده در تعیین حدود چه چیزی نصیب ما می‌شود.»

دنیای اقتصاد: کمال دهقانی فیروزآبادی، نایب‌رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس، گفت: با توجه به روال کاری گذشته، وزیر امور خارجه برای ایراد توضیحاتی درباره کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر به کمیسیون امنیت ملی مجلس دعوت می‌شود.

ایرنا: پایگاه خبری اکسپرس انگلیس نوشت، پس از تحریم‌های ترامپ، ایران و روسیه با سه کشور دیگر اتحاد جماهیر شوروی سابق در مورد اینکه چگونه منابع نفت و گاز دریای خزر تقسیم شود به توافق رسیدند که این امر راه را برای اکتشافات بیشتر منابع انرژی در منطقه هموار می‌کند. این پایگاه خبری در تحلیلی با اشاره به امضای کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر که دیروز در قزاقستان به امضای روسای جمهور پنج کشور ساحلی این دریا رسید، نوشت: منطقه دریای خزر بزرگ‌ترین اکوسیستم بسته آبی جهان است و پنج کشور روسیه، ایران، قزاقستان،…

فارس: رئیس فراکسیون دیپلماسی مجلس تصریح کرد: اجازه نخواهیم داد سرسوزنی از حق السهم تاریخی ایران از بستر و زیر بستر دریای خزر کاسته گردد.

باشگاه خبرنگاران جوان: علی‌رغم اخباری که طی یکی دو روز اخیر در فضای مجازی منتشر شده، در نشست روز گذشته کشورهای ساحلی دریای خزر سهم هیچ یک از کشورها از این دریا مشخص نشده است.

ايسنا: سازمان هواشناسی با صدور اطلاعیه‌ای از رگبار باران گاهی رعد و برق و وزش باد شدید موقت خبر داد.

انتخاب: نظام حقوقی دریای خزر بر مبنای معاهدات میان ایران و شوروی، حاکمیت مشاع بود، به این معنا که بجز منطقه انحصاری مشخص شده ‌برای هر یک از طرفین، در سایر مناطق حق بهره برداری از تمام دریا برای طرفین محفوظ است‎. ‎‌ این رژیم در ساختار حقوق ‌بین الملل چندان متداول نیست، ولی از دید حقوق بین الملل، نظام حاکمیت و بهره برداری مشترک میان چند کشور از سوی دیوان ‌بین المللی دادگستری به رسمیت شناخته شده است.

تسنیم: رئیس دبیرخانه دریای خزر با بیان اینکه در کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر هیچ اتفاقی برای سهم ایران نیفتاده است، گفت: اجازه نمی‌دهیم هیچ اکتشاف و بهره‌برداری در منطقه ۲۰ درصدی ایران در دریای خزر انجام شود.

عصر ایران: این روزها همزمان با برگزاری اجلاس سران کشورهای حاشیه دریای خزر، بار دیگر بحث رژیم حقوقی این دریا و سهم ایران از آن، بر سر زبان ها افتاده است.