شماره روزنامه ۶۴۱۱
|
Search Icon

دموکراسی

دموکراسی

    دوشنبه، ۱۳ فروردین ۱۴۰۳
  • روزنامه شماره ۵۹۷۶

    دیالکتیک فراوانی و آزادی

    دکتر یونس نوربخش/جامعه‌شناس؛ دانشیار دانشگاه تهران
    فیلسوف پی‌یر شاربونیه کتابی را اخیرا منتشر کرده است با عنوا‌ن فراوانی و آزادی و در این اثر که بسیار هم مورد توجه قرار گرفته است هشدار می‌دهد که ما از بحران آب و هوایی به دلیل پیامدهای آن می‌ترسیم، اما این واقعیت را که عمیقا در آرمان آزادی ما و ارتباط نزدیک آن با فراوانی مادی ریشه دارد، سرکوب می‌کنیم. چگونه بحران آب و هوا ریشه در شرایط ما دارد؟ او علل فاجعه آب و هوایی و انقراض گونه‌ها را از تاریخ اندیشه‌ها در اروپا از قرن هفدهم استخراج می‌کند.
    جمعه، ۱۸ اسفند ۱۴۰۲

  • نگاهی به تجربه تاریخی کشورهای در حال توسعه

    روزنامه شماره ۵۹۶۷

    پیش‌زمینه‌ نهادهای دموکراتیک

    نویسنده: دارون عجم اوغلو / مترجم: علی ارومیه‌ای
    شکست شیلی در پیش‌نویس قانون اساسی جدید (باوجود حمایت گسترده رای‌دهندگان)، نتیجه قابل پیش‌بینی مجوز دادن به احزاب و ایدئولوگ‌ها برای رهبری این روند است. همان‌طور که تاریخ سوسیال‌دموکراسی شمال اروپا نشان می‌دهد، نهادهای دموکراتیک با ارائه آنچه رای‌دهندگان عادی از دولت انتظار دارند و می‌خواهند، ساخته می‌شوند. الگوهای مناسب زیادی برای کمک به کشورهای در حال توسعه و صنعتی وجود دارد تا بتوانند نهادهای دموکراتیک بهتری بسازند؛ اما تلاش‌های ناموفق شیلی برای نگارش پیش‌نویس قانون اساسی جدید، درسی دارد…
    یکشنبه، ۱۳ اسفند ۱۴۰۲

  • درباره مکاتب فکری آزادی

    روزنامه شماره ۵۹۶۳

    دموکراسی حاصل اشتباه حاکمان

    نوشته: دانیل تریزمن / ترجمه: جعفر خیرخواهان
    دانیل تریزمن؛ استاد علوم سیاسی دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس و نویسنده کتاب «دیکتاتورهای چرخشی: چهره در حال تغییر استبداد در قرن بیست و یکم» است. او می‌گوید بیشتر دانشمندان علوم سیاسی، دموکراسی را نتیجه طبیعی توسعه اقتصادی یا انتخاب استراتژیک و عقلانی حاکمان می‌دانند، اما نگاه دقیق به تاریخ نشان می‌دهد پیدایش دموکراسی اغلب از مسیر دیگری بوده است: اشتباه انسانی. گسترش دموکراسی در سراسر جهان یکی از برجسته‌ترین داستان‌های دو قرن اخیر است. باتوجه به عقب‌نشینی اخیر دموکراسی‌ها، خیلی راحت است این نکته…
    جمعه، ۱۱ اسفند ۱۴۰۲

  • خطیب نماز جمعه تهران:

    ملت دارای وحدت، نماد امید و اراده است

    باشگاه خبرنگاران جوان: حجت الاسلام ابوترابی فرد گفت: وحدت ملی و انسجام اسلامی دو راهبرد قطعی برای تحکیم ارکان اقتدار ملی و تبدیل تهدید‌ها به فرصت‌ها است.
    یکشنبه، ۱۹ آذر ۱۴۰۲

  • نگاهی به زمینه‌های ناکامی گفتمان و انقلاب مشروطه

    روزنامه شماره ۵۸۹۶

    افراطی گری احزاب پیشرو

    فرزاد بیگی/دکترای تاریخ و پژوهشگر
    با پیروزی نهضت مشروطه، فضای سیاسی و اجتماعی ایران درگیر تحولات شتابنده و قابل تاملی شد. گروه‌ها و نحله‌های فکری مختلف و متفاوتی ظهور کردند و در پی بسط و گسترش آمال و آرمان‌هایشان بودند. البته در فقدان تجربه فعالیت آزاد سیاسی، این قبیل انجمن‌ها، جمعیت‌ها و بعدتر احزاب، بیش از آنکه برآمده از همگرایی، همنشینی و همانندی دیرپا و بلندمدت متفکران و فعالان سیاسی بوده و محصول شناخت دقیق و ریشه‌ای از بایسته‌ها و نیازهای اجتماعی باشند، نتیجه محتوم فضای ملتهب انقلابی و هیجانات متاثر از دگرگونی‌های به‌وجود…
    جمعه، ۱۰ آذر ۱۴۰۲

  • آخرین برآورد اکونومیست از نبرد اروپایی

    روزنامه شماره ۵۸۸۸

    پوتین برنده جنگ اوکراین است

    دنیای‌اقتصاد – گروه بین‌الملل: نشریه اکونومیست در یکی از سرمقاله‌های خود به موضوع جنگ اوکراین پرداخته است و اشاره می‌کند که اکنون بزرگ‌ترین سرمایه ولادیمیر پوتین فقدان دید استراتژیک مقامات اروپایی نسبت به بحران اوکراین است که باعث شده است روسیه فعلا دست برتر را داشته باشد. از منظر تحلیلگران این نشریه، برای اولین‌بار از آغاز جنگ در فوریه۲۰۲۴ به نظر می‌رسد که پوتین می‌تواند برنده باشد. رئیس‌جمهور روسیه کشورش را وارد مسیر جنگ کرده و قدرت داخلی‌اش را نیز تقویت کرده است. او از خارج محموله‌های تسلیحاتی دریافت می‌کند و در ایجاد…
    چهارشنبه، ۰۸ آذر ۱۴۰۲
  • روزنامه شماره ۵۸۸۷

    دولت و نظام بازنشستگی؛ اصلاحگر یا مخرب؟

    دکتر حجت میرزایی/اقتصاددان
    در دنیای امروز، نظام تامین‌اجتماعی مقوم دموکراسی سیاسی و رقابت‌پذیری اقتصادی به شمار می‌رود. از قرن نوزدهم به این سو، یعنی از زمان سرعقل آمدن سرمایه‌‌‌داری (به تعبیر دکتر علی شریعتی) تامین‌اجتماعی عامل مهم تفاهم نوشته یا نانوشته کارفرمایان، صاحبان سرمایه و کارگران بنگاه‌های تولیدی در ماشین عظیم تولید مدرن‌‌‌ هستند. این نظام، ستون اصلی سیاست‌های امنیت انسانی و توسعه اجتماعی بعد از جنگ دوم تلقی می‌شود و تجارب نیم‌قرن اخیر، به‌ویژه اجرای سیاست‌های آزادسازی و اصلاحات اقتصادی (موسوم به تعدیل…
    یکشنبه، ۰۵ آذر ۱۴۰۲

  • رسانه‌های بریتانیایی مطرح کردند

    روزنامه شماره ۵۸۸۴

    آسیب پدافند اسرائیل در مقابل «فتاح ۲»

    دنیای‌اقتصاد: در پی رونمایی ایران از موشک هایپرسونیک «فتاح ۲» رسانه‌‌‌های انگلیسی با ارائه جزئیاتی درباره قابلیت‌‌‌های آن، این موشک را قدرتمند توصیف و تاکید کردند که قادر است پدافند هوایی رژیم صهیونیستی را شکست دهد.روزنامه دیلی تلگراف در گزارشی نوشت که جمهوری اسلامی ایران از موشک مافوق صوت جدیدی رونمایی کرده است که می‌‌‌گوید، قادر است ۱۵ برابر سریع‌‌‌تر از سرعت صوت پرواز کند و پدافند هوایی اسرائیل را شکست دهد.

  • ریشه‏‌های اقتصادی دموکراسی و اقتدارگرایی

    روزنامه شماره ۵۸۸۴

    چرا‏‌ گذار به دموکراسی دشوار است؟

    آیا عراق و متعاقبا بقیه خاورمیانه موفق به ایجاد و حفظ نهادهای دموکراتیک خواهند شد؟ بسیاری از اقتصاددانان در مورد چشم‌‌انداز دموکراسی در خاورمیانه و شاید در بسیاری از بخش‌های دیگر جهان که از نظر اقتصادی کمتر مرفه هستند، مانند کشورهای جنوب صحرای‌آفریقا، تردید دارند. زیربنای این شک و تردید، نظریه‌‌ای است که به‌طور گسترده توسط دانشگاهیان، سیاستگذاران و روزنامه‌‌نگاران پذیرفته‌شده‌است، این دیدگاه بر مبنای این است که دموکراسی تنها زمانی مستقر می‌شود که توسط جمعیتی با تحصیلات عالی و یک «فرهنگ…
    شنبه، ۰۴ آذر ۱۴۰۲
  • روزنامه شماره ۵۸۸۳

    مانع پیش روی راست افراطی در هلند

    رحمن قهرمانپور کارشناس مسائل بین‌الملل در توییتی نوشت: دموکراسی هلند مبتنی بر اجماع است و بنابراین ویلدرز به‌رغم پیروزی شگفت‌آور در انتخابات پارلمانی روز چهارشنبه قادر نخواهد بود بدون همراهی احزاب نسبتا بزرگ دیگر کابینه تشکیل دهد. در هلند تشکیل کابینه گاهی بیشتر از ۲۰۰ روز طول کشیده است و دلیل آن ضرورت اجماع میان احزاب کوچک است.
    سه‌شنبه، ۳۰ آبان ۱۴۰۲
  • روزنامه شماره ۵۸۸۰

    تضعیف دموکراسی به بهانه توسعه

    الینا دزنسکی/ یورونیوز
    با به پایان رسیدن دهمین سالگرد ابتکار «کمربند و جاده»، وقت آن رسیده که کشورهایی که در این مراسم شرکت کردند از خود بپرسند که شهروندانشان از این همکاری برد-برد با چین چه نفعی بردند. سومین نشست ابتکار «کمربند و جاده» و دهمین سالگرد آن، ماه گذشته برگزار شد و مهمانان زیادی از جمله ولادیمیر پوتین و طالبان در آن حضور داشتند. به نظر می‌رسد دهه‌‌‌ها پس از معرفی این ابتکار، خود آن و جهان پیرامونش تغییرات بسیاری کردند. خوش‌بینی و جاه‌‌‌طلبی برای این طرح جای خودش را به وعده‌‌‌های عملی‌نشده، سد‌‌‌های…
  • روزنامه شماره ۵۸۸۰

    قمار یک تریلیون دلاری

    کیت برادشر/ نیویورک‌تایمز
    رهبر چین، شی جین پینگ، حدود یک‌دهه پیش ابتکار «کمربند و جاده» را برای استفاده از ظرفیت اقتصادی کشور، گسترش قدرت ژئوپلیتیک خود و مقابله با نفوذ ایالات‌‌‌متحده و دیگر دموکراسی‌‌‌های صنعتی آغاز کرد. از آن زمان تاکنون چین حدود یک‌تریلیون دلار به اکثر کشورهای در حال توسعه عمدتا در قالب وام و برای ساخت نیروگاه‌‌‌های برق، جاده‌‌‌ها، فرودگاه‌‌‌ها، شبکه‌‌‌های مخابراتی و دیگر زیرساخت‌‌‌ها پرداخت کرده است. شی جین پینگ از توان مالی و همچنین تخصص چین برای پیوند با کشورهای آسیا، آفریقا، آمریکای‌‌‌لاتین و…
    دوشنبه، ۲۹ آبان ۱۴۰۲

  • چرا سوسیالیسم در شیلی شکست خورد؟

    روزنامه شماره ۵۸۷۹

    راز سقوط «آلنده»

    دنیای‌اقتصاد- گروه اندیشه: در سپتامبر سال۱۹۷۰، زمانی که اسم «دکتر سالوادور آلنده» از صندوق رای انتخابات ریاست‌جمهوری شیلی بیرون آمد، دنیا در بهت و حیرت فرو رفت. هیچ‌کس انتظار نداشت که یک «مارکسیست» از دل یک دموکراسی ریشه‌دار آمریکای لاتین بیرون بیاید، آن هم در منطقه‌ای از جهان که کلاشنیکف چریک‌های سیرامائسترا، شبح سوسیالیسم را بر کوبا چیره‌ کرده ‌بود.
  • روزنامه شماره ۵۸۷۹

    انتشار کتابی در ستایش عقل

    دنیای اقتصاد: کتاب «در ستایش عقل؛ چرا دموکراسی وامدار عقلانیت است» نوشته مایکل پ. لینچ با ترجمه یاسر میردامادی منتشر شد. لینچ در مقدمه این کتاب می‌گوید که در نوشته‌های فلسفی، شکاکیت عمدتا با این ‌ایده همبسته است که ما از معرفت بی‌بهره‌ایم. علاقه نویسنده به ارزش عقل، تا حدودی ناشی از گمان قدیمی‌اش به این ‌امر است که علاقه واقعی به شکاکیت نه به‌خاطر پیامدهای شکاکیت برای معرفت‌فهمی است، بلکه این‌ علاقه به سبب چالشی است که شکاکیت پیش‌ روی اهمیت عقل‌ورزی و کار و بار دلیل‌آوری می‌نهد. به نظر لینچ، در بیشتر…
    یکشنبه، ۲۸ آبان ۱۴۰۲

  • چندقطبی‌های جدید

    روزنامه شماره ۵۸۷۸

    گذار جهان مدرن از ائتلاف‌های مقدس

    مترجم: فرزاد بیگی/ دکترای تاریخ، پژوهشگر
    درحالی‌که چند روز پیش رهبران ایالات متحده و چین سرگرم مذاکره در «سانفرانسیکو» بودند، جمع قابل توجهی از ناظران و تحلیلگران با ساده‌سازی موضوع و به قیاس تجارب گذشته جهان سیاست، از دو قطبی بزرگ به‌وجودآمده و جنگ سردی جدید سخن می‌گفتند: «غرب در مقابل بقیه! دموکراسی در مصاف با خودکامگی!» این همه در حالی است که «یاکوب بورکهارت» (مورخ شهیر سوئیسی و از پایه‌گذاران تاریخ فرهنگی) خیلی قبل‌تر و در دهه‌های پایانی قرن نوزدهم از جماعت «ساده‌انگار» و ساده‌سازی‌های مهلک آنها بر حذرمان داشته و نسبت به آدرس‌های…
  • روزنامه شماره ۵۸۷۸

    تاریخ مفهومی چیست؟

    روش تاریخ مفهومی به مطالعه جوامع گذشته و تغییرات اجتماعی با بررسی چگونگی تغییر مفاهیم سیاسی و اجتماعی اساسی در گذر زمان معطوف است. بنابراین تاریخ مفهومی رویکردی به مطالعه تاریخ است که از تحلیل زبان به‌قصد مطالعه اوضاع اجتماعی و روابط اجتماعی گذشته استفاده می‌کند. چنین می‌شود گفت که تحلیل‌های زبان‌شناختی «ابزار» و جامعه «موضوع» تاریخ‌های مفهومی ا‌ست. در عمل، تاریخِ مفهومی با تمرکز بر یک مفهوم اجتماعی عمده یا اصطلاحا یک «مفهوم اساسی تاریخی» محقق می‌شود. از نمونه‌های این مفاهیم اساسی واژه‌هایی…
    سه‌شنبه، ۰۲ آبان ۱۴۰۲
  • روزنامه شماره ۵۸۵۶

    پیش‏ پرده ترسناک برای مادورو

    دنیای‌اقتصاد: ماریا کورینا ماچادو، یک کاندیدای راست میانه، در انتخاباتی پیشتاز است که نشان‌دهنده ایمان رای‌دهندگان به دموکراسی و نارضایتی از سال‌ها حکومت استبدادی است. به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، یک نامزد راست میانه روز دوشنبه در انتخابات مقدماتی در ونزوئلا به پیروزی رسید تا نامزد نهایی اپوزیسیون برای رقابت در انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده شود؛ رایی که می‌تواند برای سرنوشت کشوری که یک دهه بحران اقتصادی و استبداد را تحمل کرده است، تعیین‌کننده باشد.
    یکشنبه، ۱۶ مهر ۱۴۰۲
  • روزنامه شماره ۵۸۴۲

    عربستان تندروهای آمریکایی را ناامید کرد

    مارک دوبوویتز مدیرعامل بنیاد دفاع از دموکراسی در توییتی نوشت: بیانیه عربستان درباره محکوم کردن اقدامات اسرائیل پاسخ بسیار ناامید‌کننده از پادشاهی سعودی بود. این به نفع ایران خواهد بود. اسرائیل در گذشته حملات موشکی حوثی‌ها علیه عربستان سعودی را محکوم کرده بود. این بیانیه پاسخی نیست که باید از کشوری که به دنبال تضمین‌های امنیتی از آمریکاست، انتظار داشته باشیم.
  • روزنامه شماره ۵۸۴۲

    خاورمیانه‌ سبز‌تر، آزادتر است؟

    رابطه گذار از سوخت فسیلی و رسیدن به دموکراسی پایدار، موضوعی نیست که در یک یادداشت یا یک مقاله بگنجد. در سال ۲۰۱۷ «آیا خاورمیانه سبز‌تر آزادتر است؟» عنوان یک سوژه تحقیقاتی در دانشگاه اسلو شد. موضوعی که از قول پروفسور برایان لیا موضوع قابل اعتنایی است و بسیار کم به آن پرداخته شده است. بی‌شک این موضوع بی‌ارتباط با تغییر رویه‌ سرمایه‌گذاری در کشورهای تولید‌کننده‌ نفت در خاورمیانه نیست.
    شنبه، ۱۵ مهر ۱۴۰۲
  • روزنامه شماره ۵۸۴۱

    دموکراسی آفریقا روبه احتضار است

    دنیای‌اقتصاد - گروه اقتصاد بین‌الملل: هفته‌نامه اکونومیست یکی از سرمقاله‌های شماره هفته اول اکتبر خود را به شرح بحران دموکراسی در آفریقا اختصاص داده است. از منظر این نشریه، وخامت شرایط در این قاره به مرحله بحرانی وارد شده است؛ سودان به دره قتل عام سقوط کرده و نسل‌کشی به دارفور بازگشته است. افروبارومتر، سازمان مستقل مستقر در آفریقا، در نظرسنجی اخیر خود عنوان کرد که سهم افرادی که دموکراسی را به هر شکل دیگری از حکومت ترجیح می‌دهند، از ۷۵درصد در سال۲۰۱۲ به ۶۶درصد کاهش یافته است.
    دوشنبه، ۰۳ مهر ۱۴۰۲
  • روزنامه شماره ۵۸۳۲

    چرا ارمنستان شکست خورد؟

    رحمن قهرمانپور، پژوهشگر ارشد مسائل بین‌الملل در رشته توییتی نوشت: «چرا ارمنستان در مساله قره‌باغ شکست خورد؟ ‌۱- اعتماد استراتژیک به روسیه و اطمینان از اینکه روسیه به ارمنستان پشت نخواهد کرد. ‌۲- فقدان استقلال امنیتی از روسیه و سپردن امنیت مرزها به آن ‌۳- هویتی کردن مساله قره‌باغ و ناتوانی در حل دیپلماتیک آن ‌۴- اختلافات شدید داخلی و فقدان هماهنگی میان نهادهای سیاسی، نظامی و قضایی ‌۵- توسعه‌نیافتگی ارمنستان و تبدیل شدن تدریجی آن به یک دولت در حال ورشکستگی که باعث شد این کشور دیگر جذابیتی برای…
    یکشنبه، ۰۲ مهر ۱۴۰۲

  • کدام جنبه از مردم‌سالاری رو به زوال است؟

    روزنامه شماره ۵۸۳۱

    دموکراسی آب رفت

    دنیای‌اقتصاد–گروه اقتصاد بین‌الملل: «اکونومیست» در تلاش برای شناسایی اینکه کدام جنبه از دموکراسی رو به زوال بوده است، با استفاده از روشی آماری که تاثیر سوگیری انسانی را به حداقل می‌رساند، شاخص ترکیبی خود را طراحی کرده است. در این روش دو جنبه کلیدی حکمرانی در نظر گرفته می‌شود. «جنبه حکومتی» که مستقیما با ظرفیت دولت تعیین می‌شود و «جنبه‌های لیبرالیسم» که توسط باز بودن اقتصاد و امکان رقابت سنجیده می‌شود.
    چهارشنبه، ۲۹ شهریور ۱۴۰۲

  • پیش‌شرط‌های نهادی رشد اقتصادی

    روزنامه شماره ۵۸۲۹

    اولویت حاکمیت قانون بر دموکراسی

    دنیای‌اقتصاد-البرز نظامی: پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، کم‌وبیش همگان به این نتیجه رسیده ‌بودند که برای دستیابی به رشد اقتصادی، راهی جز برقراری دموکراسی نیست. به دیگر سخن، دموکراسی به شرط لازم رشد و توسعه اقتصادی بدل شده‌ بود و به‌عنوان یگانه راه رستگاری تلقی می‌شد. آن‌چنان‌که گویی هیچ راهی جز دموکراسی برای رشد و توسعه اقتصادی وجود ندارد.
    یکشنبه، ۲۶ شهریور ۱۴۰۲
  • روزنامه شماره ۵۸۲۶

    کاتوزیان؛ نظریه‌پرداز اقتصاد سیاسی ایران

    در میان پژوهشگران عرصه‌های مختلف علوم انسانی و از جمله تاریخ، استادان فراوانی هستند که به‌دلیل تسلط بر مباحث مختلف، می‌توانند در ارائه اطلاعات و نظریه‌های قابل طرح در هر مبحث، نقشی مهم و تاثیرگذار ایفا کنند؛ اما پژوهشگران نظریه‌پرداز، چندان پرتعداد نیستند. نخستین موضوعی که باید در بررسی آثار و فعالیت‌های علمی دکتر محمدعلی همایون‌کاتوزیان مورد توجه قرار داد، نظریه‌پردازی اوست.

تازه‌های سایت خوان