ارز مسافرتی، سامانه‌دار شد

 روز گذشته از سامانه ارز مسافرتی رونمایی شد. طبق اعلام بانک مرکزی سامانه ارز مسافرتی مرکز مبادله، جایگزین روش فروش مستقیم از طریق بانک‌های عامل است. بر این اساس، از این پس متقاضیان دریافت ارز مسافرتی می‌توانند با مراجعه به نشانی اینترنتیtravel.ice.ir درخواست خود را ثبت و ارز خود را از باجه یا خودپرداز بانک عامل مستقر در فرودگاه (پس از باجه کنترل گذرنامه) دریافت کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهد نرخ ارز مسافرتی مشابه نرخ تالار دوم است که به نظر می‌رسد بین ۱۰۰ تا ۱۰۵ هزار تومان باقی مانده است. 

روز گذشته (۱۲ آذر ماه)، بازار آزاد دلار در نرخ ۱۲۰ هزار و ۶۰۰ تومان بسته شد. بنابراین، متقاضیان ارز مسافرتی می‌توانند تا سقف ۵۰۰ یورو(و معادل دلاری آن)، ارز مورد نیاز خود را با تقریبا ۲۰ هزار تومان پایین‌تر دریافت کنند. محاسبه‌ای سر انگشتی نشان می‌دهد منفعت دریافت ارز مسافرتی بار دیگر افزایش یافته و به ۱۰‌میلیون تومان رسیده است. 

برخی کارشناسان معتقدند سیاستگذار با ایجاد سامانه برای ارز مسافرتی، کنترل بالاتری بر نرخ خواهد داشت و احتمال تغییرات این نرخ افزایش میابد. بانک مرکزی نیز ایجاد این سامانه را تحولی مهم در نظام توزیع ارز مسافرتی، گامی بلند در جهت شفاف‌سازی، ساماندهی و بهبود خدمات‌رسانی به متقاضیان سفرهای خارجی معرفی کرد. همچنین، روز گذشته همزمان با معرفی سامانه ارز مسافرتی، بانک مرکزی دستورالعمل نحوه دریافت ارز از گردشگران و سایر اشخاص حقیقی خارجی غیرمقیم و صدور کارت ریالی برای آنها را به شبکه بانکی ابلاغ کرد. بر این اساس نرخ خرید ارز از افراد غیر مقیم، همچون ارز مسافرتی، بر اساس نرخ ارز تالار دوم مرکز مبادله است.

راهنمای کامل ارز مسافرتی

مرکز مبادله ایران توضیحاتی در خصوص شیوه جدید دریافت ارز مسافرتی منتشر کرد. بر اساس گزارش مرکز مبادله، کلیه مراحل ثبت درخواست و پیگیری دریافت ارز به صورت غیرحضوری و منحصرا از طریق سامانه رسمی مرکز مبادله ارز و طلای ایران به نشانی https://travel.ice.ir امکان‌پذیر شده است. متقاضیان می‌توانند از ۷ روز تقویمی قبل از تاریخ پرواز نسبت به ثبت درخواست در سامانه اقدام نمایند.

سقف ارز مسافرتی هوایی برای هر شخص حقیقی بالای ۵ سال، سالانه معادل ۵۰۰یورو تعیین شده است که در حال حاضر به صورت دلار و یورو پرداخت می‌شود. طبق توضیحات مرکز مبادله، صرفا سفرهای هوایی مشمول دریافت ارز بوده و امکان دریافت ارز برای سفرهای زمینی، ریلی و دریایی وجود ندارد. 

در خصوص متقاضیان بین ۵ تا ۱۸ سال، والدین آنها می‌توانند با ثبت درخواست به نام فرزند و با شماره تلفن همراه متعلق به خود، ارز مسافرتی را برای وی خریداری کنند. همچنین، در هنگام ثبت‌نام، شماره تلفن همراه باید متعلق به شخص ثبت‌کننده درخواست باشد و پرداخت بهای ارز و کارمزد نیز منحصرا از طریق کارت بانکی متعلق به همان فرد امکان‌پذیر است.

پس از ثبت‌نام در سامانه و پرداخت آنلاین بهای ارز، متقاضی کد تحویل ارز دریافت می‌کند. برای دریافت ارز خریداری‌شده، نیازی به مراجعه به شعب بانک‌ها نیست و متقاضی باید با ارائه این کد، به خودپرداز ارزی یا باجه بانک عاملی که در زمان ثبت‌نام انتخاب کرده است، در فرودگاه (پس از باجه کنترل گذرنامه) مراجعه کند. محاسبه بهای ارز بر اساس نرخ مرکز مبادله ارز و طلای ایران در زمان پرداخت وجوه ریالی انجام می‌شود.

فرصت دریافت ارز پس از خرید و دریافت کد تحویل، تا ۳۰ روز پس از تاریخ پرواز اعلامی در سامانه است. در صورت عدم مراجعه متقاضی در این مهلت، معامله به صورت خودکار فسخ شده و وجوه پرداختی پس از کسر کارمزد انتقال وجه به شماره شبای اعلامی توسط متقاضی عودت داده می‌شود. همچنین، متقاضی می‌تواند تا قبل از مراجعه به باجه/خودپرداز بانک عامل در فرودگاه، به استثنای روز پرواز و دو روز پس از آن، از طریق سامانه درخواست خود را لغو کند.

متقاضیانی که به هر دلیل در فرودگاه مبدا موفق به دریافت ارز نشده‌اند، می‌توانند با ارائه مدارک مثبته حاکی از انجام سفر و در همان مهلت ۳۰ روزه پس از تاریخ پرواز، به شعب بانک عامل منتخب مراجعه و ارز خود را دریافت نمایند. مرکز مبادله ایران در توضیحات خود تاکید کرده است که ارز مسافرتی فقط به صورت نقدی و در فرودگاه یا بانک عامل پرداخت می‌شود و امکان دریافت آن به صورت حواله بین‌المللی، انتقال به خارج یا واریز به حساب‌های ارزی وجود ندارد. مرکز مبادله در انتهای توضیحات در خصوص مراحل دریافت ارز مسافرتی، راه ارتباطی برای پاسخ‌گویی به سوالات اعلام کرده است. برای ارتباط با مرکز پاسخگویی مرکز مبادله ارز و طلای ایران، متقاضیان می‌توانند با شماره ۷۲۰۸۷۰۰۰-۰۲۱ تماس بگیرند.

ابلاغ دستورالعمل صدور کارت ریالی برای اتباع خارجی

بانک مرکزی، «دستورالعمل نحوه صدور کارت ریالی برای گردشگران و سایر اشخاص حقیقی خارجی غیرمقیم» را به شبکه بانکی ابلاغ کرد. مطابق این دستورالعمل، نرخ ارز در این معاملات بر اساس میانگین موزون نرخ روز کاری قبل معاملات متقاضیان گروه دوم سامانه بازار ارز تجاری تعیین می‌شود. بانک‌های حائز شرایط می‌توانند بنا به درخواست شخص حقیقی خارجی غیرمقیم بالای ۱۸ سال تمام، از طریق درگاه‌های حضوری و غیرحضوری (از جمله شعبه، باجه فرودگاهی، خودپرداز‌/خوددریافت یا کیوسک) نسبت به صدور کارت ریالی اقدام نمایند؛ اما به هر شخص حقیقی خارجی غیرمقیم فقط یک کارت ریالی تعلق می‌گیرد. 

همچنین، شارژ اولیه و مجدد این کارت‌ها صرفا از محل خرید اسکناس یا حواله وارده ارزی از شخص حقیقی خارجی غیرمقیم و از طریق درگاه‌های متعلق به بانک صادرکننده کارت ریالی یا صرافی بانکی وابسته به آن مجاز است. آستانه کلیه تراکنش‌های کارت‌ ریالی موضوع این دستورالعمل، اعم از خرید، کارت به کارت، دریافت وجه نقد و پرداخت قبض مشابه با آستانه تراکنشی تعیین شده برای کارت‌های برداشت اشخاص حقیقی ایرانی است. در نهایت، تسویه موجودی ریالی استفاده نشده کارت ریالی باید از طریق فروش ارز از محل منابع ارزی بانک (به استثنای ارز حاصل از صادرات و منابع بانک مرکزی) و بر اساس توافق بین بانک و شخص حقیقی خارجی غیرمقیم انجام گیرد. بانک‌ها موظف به ابلاغ مراتب به کلیه شعب و واحدهای ارزی ذی‌ربط و نظارت بر حسن اجرای آن هستند.