غولهای فناوری چگونه هزینه‌های کمرشکن توسعه هوش مصنوعی را میپردازند؟
کپی اوپن‌ای‌آی از روی دست متا
متا روی تبلیغات و تجارت الکترونیک در محصولاتش مثل فیسبوک، اینستاگرام و تردز حساب باز کرده است و همین مسیر را برای هوش مصنوعی متا دنبال می‌کند. اوپن‌ای‌آی هم با استخدام مدیران متخصص و راه‌اندازی قابلیت‌های خرید مستقیم در چت‌جی‌پی‌تی، وارد بازار تجارت الکترونیک شده و در آینده نزدیک احتمالا تبلیغات را هم اضافه می‌کند. این روند شبیه به مدل کسب درآمد سایت‌های وب ۲ است که ابتدا با جذب کاربران رشد کردند و سپس از تبلیغات و فروش کسب درآمد کردند. اما در حوزه هوش مصنوعی، بازگشت سرمایه ممکن است به دلیل هزینه‌های بسیار زیاد زمان‌بر باشد.
منابع درآمدی متا
با افزایش چشم‌گیر هزینه‌های هوش مصنوعی، شرکت‌ها در حال پیدا کردن راه‌هایی برای کسب درآمد از اپلیکیشن‌های رایگان مصرف‌کننده مانند چت‌جی‌پی‌تی هستند. این خدمات هوش مصنوعی ممکن است جدید باشند، اما راهکارهای کسب درآمد به دوران وب ۲ از طریق تبلیغات و تجارت الکترونیک برمی‌گردد. به گزارش مجله بارونز، پس از صرف ۳۷میلیارد دلار برای ساخت مراکز داده هوش مصنوعی در سال گذشته، شرکت متا (سازنده فیسبوک و اینستاگرام) انتظار دارد در سال ۲۰۲۵ حدود ۷۰میلیارد دلار هزینه کند و در سال‌های بعد نیز بیشتر هزینه کند. حتی با این همه هزینه سرمایه‌ای، متا همچنان به قدرت محاسباتی بیشتری نیاز دارد و در یک ماه اخیر قراردادی ۱۴میلیارد دلاری برای خدمات ابری با شرکت کورویو (CoreWeave) امضا کرده است که تا سال ۲۰۳۱ ادامه خواهد داشت.
برخلاف آمازون، مایکروسافت و آلفابت که سرورهای هوش مصنوعی خود را در فضای ابری اجاره می‌دهند، توسعه متا کاملا برای استفاده داخلی خود شرکت است. این شرکت هیچ فروشی به مشتریان فضای ابری برای جبران هزینه‌های سرمایه‌ای ندارد. به همین دلیل، ترازنامه و صورت جریان نقدی متا در حال تغییر است. در سه‌ماهه دوم سال، متا برای اولین بار به عنوان یک شرکت عمومی، بدهی‌ها و تعهدات اجاره‌ای بیشتری نسبت به نقدینگی و سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت خود داشت. جریان نقدی آزاد – جریان نقدی عملیاتی منهای هزینه‌های سرمایه‌ای – در نیمه اول سال نسبت به ۲۰۲۴، معادل ۱۶ درصد کاهش یافته است.
متا در ریسک مالی واقعی جدی قرار ندارد، اما تمام هزینه‌های هوش مصنوعی شروع به فشار آوردن کرده و سرمایه‌گذاران می‌خواهند بدانند که چه زمانی بازگشت سرمایه را خواهند دید. مدیرعامل آن، مارک زاکربرگ به خوبی می‌تواند وضعیت را درک کند و در جلسه گزارش درآمدهای سه‌ماهه اول در ماه آوریل، بخش عمده‌ای از سخنرانی آماده‌اش را به توضیح اینکه متا از تمام سرمایه‌گذاری‌هایش چه سودی خواهد برد اختصاص داد. او درباره «متا ای‌آی»، رقیب چت‌جی‌پی‌تی خود، صحبت کرد و گفت که این سرویس همان مسیر معمول متا برای کسب درآمد را دنبال خواهد کرد.
او همچنین گفت: «ابتدا محصول را می‌سازیم و مقیاس می‌کنیم و سپس وقتی به مقیاس رسید، روی درآمد تمرکز می‌کنیم. اما انتظار دارم که حداقل تا یک سال آینده بیشتر روی افزایش مقیاس و تعمیق تعامل کاربران تمرکز کنیم قبل از اینکه واقعا آماده باشیم کسب‌وکار را اینجا راه‌اندازی کنیم.» زاکربرگ در جلسه گزارش درآمدهای سه‌ماهه دوم در ماه ژوئیه نیز بار دیگر به این موضوع اشاره کرد.
برای متا، درآمد همیشه به معنی تبلیغات بوده است. اخیرا این مسیر را با رقیب متا در زمینه ایکس، یعنی تردز که در ژوئیه ۲۰۲۳ راه‌اندازی شد، دیده‌ایم. تا ژانویه ۲۰۲۵، تریدز بیش از ۳۰۰میلیون کاربر ماهانه داشت و متا شروع به درج تبلیغات در آن کرد. حالا متا به چنین مقیاسی برای متا ای‌آی رسیده است که حداقل یک میلیارد کاربر ماهانه دارد. در یک ماه اخیر، متا اعلام کرد که از چت‌های هوش مصنوعی برای هدف‌گذاری بهتر تبلیغات در اپلیکیشن‌های شبکه‌های اجتماعی خود استفاده خواهد کرد. احتمالا تبلیغات در خود چت‌های هوش مصنوعی هم خیلی دور نیست.
پول‌سازی از چت‌جی‌پی‌تی
ممکن است سازنده چت‌جی‌پی‌تی یعنی اوپن‌ای‌آی واقعا از متا در عبور از مرز تبلیغات در چت‌بات‌ها پیشی بگیرد. البته چت‌جی‌پی‌تی هنوز سرمایه‌گذار جذب می‌کند و به تعهدات مالی آینده‌ای متعهد است که مجموع آنها به صدها میلیارد دلار می‌رسد. این شرکت باید نشان دهد که چگونه در نهایت قصد دارد سودآور شود. درحالی‌که متا می‌تواند روی جریان‌های نقدی قابل‌توجه از فیسبوک و اینستاگرام تکیه کند، درآمدهای اشتراکی و مبتنی بر کاربر اوپن‌ای‌آی سریع رشد می‌کنند، اما نمی‌توانند هزینه‌های روبه‌رشد چت‌جی‌پی‌تی را پوشش دهند؛ به‌خصوص از آنجا که اکثریت قاطع ۷۰۰میلیون کاربر هفتگی چت‌جی‌پی‌تی همچنان از نسخه رایگان اپلیکیشن استفاده می‌کنند.
در ماه مه، اوپن‌ای‌آی فردی به نام فیدی سیمو را برای نقش جدیدی به‌عنوان مدیرعامل بخش اپلیکیشن‌ها استخدام کرد که مستقیما به مدیرعامل سم آلتمن گزارش می‌دهد. سیمو در متا از پایین شروع کرد و در نهایت مدیریت اپلیکیشن فیسبوک را بر عهده داشت. سپس مدیرعامل اینستاکارت شد و بر عرضه اولیه عمومی این شرکت نظارت داشت. او همچنان رئیس هیات مدیره اینستاکارت است و در هیات‌مدیره‌های شاپی‌فای و اوپن‌ای‌آی نیز حضور دارد.
سیمو یک مدیر اجرایی با درک عمیق از تبلیغات و تجارت الکترونیک است. شرکت حاضر به پاسخگویی درباره نقش جدید او یا فراهم کردن امکان مصاحبه با سیمو نشد، اما او دقیقا همان فردی است که یک شرکت هنگام تغییر مسیر به سمت خدمات رایگان مبتنی بر تبلیغات و تجارت الکترونیک استخدام می‌کند. هفته گذشته شاهد اولین قدم‌های اوپن‌ای‌آی در مسیر کسب درآمد بودیم. در همکاری با شرکت پردازش پرداخت استرایپ، کاربران چت‌جی‌پی‌تی اکنون می‌توانند بدون ترک چت‌بات، به جست‌وجو و خرید کالا از اتسی بپردازند؛ از طریق تجربه خریدی که چت‌جی‌پی‌تی آن را پرداخت فوری می‌نامد.
میلیون‌ها فروشگاه شاپی‌فای نیز به زودی به پلتفرم تجارت الکترونیک چت‌جی‌پی‌تی خواهند پیوست. وقتی تجارت الکترونیک وارد شد، تبلیغات نیز به دنبال آن خواهد آمد؛ زیرا فروشندگان به دنبال جلب توجه هستند. تمام این روند برای هر کسی که شاهد ظهور سایت‌های وب ۲ مانند گوگل و فیسبوک بوده است، آشنا خواهد بود.
در ابتدا، سرمایه‌گذاران این سایت‌های جست‌وجو و شبکه‌های اجتماعی را تامین مالی کردند و به خدمات رایگان اجازه رشد سریع با جذب کاربران را دادند. سپس وقتی سوئیچ کسب درآمد روشن شد، شرکت‌ها تمرکز خود را روی تبلیغ‌دهندگان و فروشندگان گذاشتند. در نهایت، کاربران و تبلیغ‌دهندگان هر دو به این پلتفرم وابسته شدند و شرکت‌ها توجه خود را به رضایت سهامداران معطوف کردند.انتظار می‌رود الگوی مشابهی برای هوش مصنوعی با یک تفاوت کلیدی رخ دهد. البته بازدهی به سهامداران ممکن است زمان‌بر باشد؛ زیرا سودهای اولیه ممکن است توسط هزینه‌های صدها‌میلیارد دلاری از بین برود.
