آیا اپل و ایلان ماسک در آستانه همکاری بزرگ هستند؟
استارلینک سال بعد در آی‌فون!
برخی اخبار تایید نشده حاکی از آن است که همکاری میان اپل و شرکت اسپیس‌ایکس ایلان ماسک، که مالک شبکه ماهواره‌ای استارلینک است، دیگر یک خیال دور از ذهن نیست. البته، با اینکه هنوز اپل و اسپیس‌ایکس واکنشی نسبت به این اخبار نشان نداده‌اند، اما ایلان ماسک رابطه چندان مثبتی با شرکت اپل ندارد.
او چندی پیش اپل را به اقدام قانونی تهدید کرده و مدعی است این غول فناوری در رتبه‌بندی‌های اپ‌استور خود، به شکلی ناعادلانه چت‌بات چت‌جی‌پی‌تی شرکت اوپن‌ای‌آی را به هوش مصنوعی او، گراک ترجیح می‌دهد. با این حال، باید منتظر ماند و دید که اپل و ایلان ماسک به توافق رسیده‌اند یا خیر.
شایعه یا برنامه‌ای در راه؟
اپل نخستین‌بار در سال ۲۰۲۲ با معرفی قابلیت «پیام اضطراری از طریق ماهواره» در آی‌فون ۱۴، قدمی جسورانه به سوی ارتباطات ماهواره‌ای برداشت. این ویژگی به کاربران امکان می‌داد حتی در نبود شبکه موبایل، پیام‌های اضطراری کوتاه ارسال کنند و موقعیت جغرافیایی خود را به مراکز امدادی برسانند. در آن زمان، اپل همکاری خود را با شرکت (گلوبال‌استار) یک اپراتور ارتباطات ماهواره‌ای آمریکایی آغاز کرد.
شرکتی که زیرساخت ماهواره‌ای لازم برای این سرویس را فراهم می‌کرد. اما گزارش سایت مک‌رومرز که در اکتبر ۲۰۲۵ منتشر شد، نشان می‌دهد اپل در حال بررسی گامی بسیار بزرگ‌تر است؛ پشتیبانی از اتصال ۵G مبتنی بر ماهواره در مدل آی‌فون ۱۸ پرومکس. به این ترتیب، کاربران در آینده می‌توانند نه‌تنها پیام‌های اضطراری، بلکه مرور وب، تماس تصویری و حتی استریم ویدئو را از طریق شبکه‌ای متصل به فضا تجربه کنند.
وب‌سایت یکی از رسانه‌های شناخته‌شده و معتبر در حوزه‌ی اخبار و تحلیل‌های مربوط به اپل و فناوری‌های وابسته است. سایت ۹to۵Mac نیز در گزارشی مدعی شده که اپل و اسپیس‌ایکس در ماه‌های اخیر تماس‌هایی فنی و تجاری داشته‌اند. طبق این گزارش، اسپیس‌ایکس از طیف فرکانسی مشابهی استفاده می‌کند که اپل در سرویس‌های ماهواره‌ای خود بهره می‌گیرد. این مساله باعث می‌شود ادغام فناوری‌ها و اشتراک زیرساخت‌ها میان دو شرکت، از نظر فنی ممکن و از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه باشد. اسپیس‌ایکس نیز از سوی دیگر در حال توسعه پروژه‌ای موسوم به اتصال مستقیم به تلفن همراه است.
شبکه‌ای از ماهواره‌های استارلینک نسل دوم که می‌توانند مستقیما با گوشی‌های معمولی (بدون نیاز به آنتن‌های خاص) ارتباط برقرار کنند. اگر اپل واقعا به این پروژه بپیوندد، آی‌فون ۱۸ پرو ممکن است نخستین دستگاهی باشد که از این فناوری به صورت تجاری بهره می‌برد.فناوری ۵G ماهواره‌ای به‌اصطلاح از نوع شبکه فرازمینی است؛ یعنی شبکه‌ای که بخشی از آن روی زمین و بخشی در فضا فعالیت می‌کند. این نوع شبکه‌ها برای ارتباط در نقاط دورافتاده، دریاها یا مناطقی که زیرساخت زمینی ندارند، ایده‌آل هستند.
به گفته‌ی تحلیلگران، پشتیبانی از چنین شبکه‌ای نیازمند تغییرات عمیق در طراحی آنتن، مدیریت انرژی و تراشه‌های مودم است. بنابراین انتظار می‌رود اپل برای آی‌فون ۱۸ پرو از نسل جدید مودم‌های اختصاصی خود (احتمالا بر پایه فناوری Qualcomm یا نسخه بومی Apple Silicon) بهره بگیرد تا بتواند با ماهواره‌ها در مدار پایین زمین ارتباط برقرار کند. به تازگی هم، ایلان ماسک، مالک استارلینک اعلام کرد که اینترنت مستقیم روی موبایل‌ها تا دو سال آینده متصل خواهد شد. با این اوصاف، جدای از اپل سایر گوشی‌ها هم به فناوری متصل خواهند شد.
دلایل و چالش‌های ورود اپل
ورود اپل به حوزه اینترنت ماهواره‌ای را می‌توان ادامه استراتژی بلندمدت این شرکت برای استقلال از اپراتورهای سنتی موبایل دانست. در سال‌های اخیر، اپل با ارائه سرویس‌های ابری، کارت‌های پرداخت و قابلیت ای‌سیم نشان داده که تمایل دارد ارتباط کاربر را مستقیما با اکوسیستم خود کنترل کند. اینترنت ماهواره‌ای نیز در همین مسیر قرار می‌گیرد. کاربر بدون نیاز به اپراتور، می‌تواند از هر نقطه‌ای به شبکه جهانی به‌ویژه در مناطق بدون پوشش شبکه دسترسی داشته باشد.
به گفته تحلیلگر ارشد فناوری، مارک گورمن از بلومبرگ (در گزارش جداگانه‌ای که همسو با این شایعات منتشر شد)، اپل مدت‌هاست به دنبال مدلی است که بتواند «ارتباط مستقیم میان دستگاه و شبکه را بدون واسطه» برقرار کند. همکاری با اسپیس‌ایکس می‌تواند دقیقا همین حلقه مفقوده را تکمیل کند. با وجود همه هیجان‌ها، مسیر پیش رو خالی از چالش نیست. نخستین مانع، مجوزهای فرکانسی و نظارتی است. برای راه‌اندازی اینترنت ۵G ماهواره‌ای جهانی، باید هر کشور مجوز استفاده از باندهای فرکانسی خاصی را صادر کند. این روند ممکن است سال‌ها طول بکشد.
دومین چالش، مصرف انرژی است. اتصال به ماهواره‌ها معمولا به انرژی بیشتری نسبت به دکل‌های زمینی نیاز دارد. اگر اپل نتواند مصرف باتری را بهینه کند، ممکن است تجربه کاربری تحت تاثیر قرار گیرد.
در نهایت، هزینه استفاده نیز مطرح است. آیا اپل این سرویس را رایگان عرضه می‌کند، یا مانند اشتراک iCloud و Apple One، به صورت سرویس اشتراکی ارائه خواهد شد؟ هنوز هیچ‌کدام از منابع رسمی پاسخی قطعی نداده‌اند.
تاثیر بر رقبا و بازار جهانی
اگر اپل موفق شود این فناوری را به‌موقع عرضه کند، رقبا به‌سرعت مجبور خواهند شد مسیر مشابهی را دنبال کنند. سامسونگ، هوآوی و شیائومی نیز در حال آزمایش قابلیت‌های ارتباط ماهواره‌ای هستند، اما هنوز فاصله‌ی قابل‌توجهی تا تجاری‌سازی دارند. از سوی دیگر، همکاری با اسپیس‌ایکس می‌تواند مزیتی بی‌رقیب برای اپل ایجاد کند؛ چرا که شبکه استارلینک در حال حاضر گسترده‌ترین منظومه ماهواره‌ای فعال در جهان است.
تحلیلگران بازار معتقدند اگر اپل بتواند حتی در مدل‌های بالارده آی‌فون ۱۸، اینترنت ماهواره‌ای پایدار و پرسرعت ارائه دهد، ارزش بازار این شرکت در بخش خدمات ارتباطی جهش چشم‌گیری خواهد داشت. برخی تخمین‌ها حاکی از آن است که بازار جهانی ارتباطات ماهواره‌ای شخصی تا سال ۲۰۳۰ به بیش از ۵۰میلیارد دلار خواهد رسید.
کارشناسان فناوری این حرکت احتمالی اپل را «گام منطقی در تکامل آی‌فون» می‌دانند. درحالی‌که نوآوری‌های سخت‌افزاری در سال‌های اخیر کند شده‌اند، تمرکز اپل بر تجربه‌ی کاربری و اتصال فراگیر، می‌تواند مفهوم «گوشی هوشمند جهانی» را به واقعیت نزدیک‌تر کند.
به گفته مجله مک‌ورد، آی‌فون ۱۸ پرو ممکن است اولین دستگاهی باشد که مرز میان شبکه‌های زمینی و فضایی را از میان برمی‌دارد. دستگاهی که در هر شرایطی و هر نقطه‌ای از زمین، «آنلاین» باقی می‌ماند. در حال حاضر هیچ تایید رسمی از سوی اپل یا اسپیس‌ایکس درباره این همکاری وجود ندارد. اما با توجه به ثبت پتنت‌های جدید اپل در زمینه ارتباطات ماهواره‌ای و هم‌زمانی آن با توسعه پروژه اتصال مستقیم به تلفن همراه اسپیس‌ایکس، احتمال وقوع این اتحاد بیشتر از همیشه است.
اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، آی‌فون ۱۸ پرو که انتظار می‌رود در پاییز ۲۰۲۶ معرفی شود، می‌تواند مرز تازه‌ای در دنیای ارتباطات ترسیم کند. مرزی که دیگر به دکل‌های زمینی محدود نیست.
