رشد پایدار یا حباب؟

باشگاهی که حضور در آن، نشانه‌ای از قدرت اقتصادی، نفوذ جهانی و تسلط فناورانه است. این اتفاق نه‌تنها رکوردی تازه برای اپل به شمار می‌آید، بلکه تصویری از تغییرات بزرگ در ساختار اقتصاد جهانی و جایگاه روزافزون فناوری در ارزش‌آفرینی مدرن را نشان می‌دهد.

محرک‌های رشد 

افزایش بی‌سابقه ارزش بازار اپل در سال ۲۰۲۵ را می‌توان حاصل ترکیب چند عامل کلیدی دانست: رشد قابل‌توجه فروش آی‌فون ۱۷، جهش چشم‌گیر درآمد بخش خدمات و توانایی این شرکت در مدیریت زنجیره تامین جهانی. بررسی داده‌های بازار نشان می‌دهد فروش آی‌فون ۱۷ در ۱۰روز نخست عرضه در چین و آمریکا، ۱۴ درصد بیشتر از مدل قبلی بود. این عملکرد فراتر از انتظار، موج تازه‌ای از اعتماد را در میان سرمایه‌گذاران و سهامداران ایجاد کرد. در کنار آن، بخش خدمات اپل شامل اپ‌استور، آی‌کلاد، اپل موزیک و اپل تی‌وی پلاس نیز رشدی تاریخی را تجربه کرد و درآمد سالانه‌اش برای نخستین‌بار از مرز ۱۰۰‌میلیارد دلار عبور کرد.

این بخش اکنون حدود یک‌چهارم درآمد کل شرکت را تشکیل می‌دهد و موتور اصلی پایداری مالی اپل به شمار می‌رود. روند صعودی سهام اپل از ابتدای سال ۲۰۲۵ آغاز شد. زمانی که بازار به تدریج از رکود کوتاه‌مدت سال قبل فاصله گرفت و تقاضای جهانی برای محصولات الکترونیکی و دیجیتال بازیابی شد. ارزش سهام اپل طی ده ماه بیش از ۵۰ درصد افزایش یافت و به دنبال آن، ارزش کل شرکت از مرز تاریخی چهار تریلیون دلار عبور کرد.

تحلیلگران بازار این رشد را نشانه ورود اپل به یک «چرخه جدید» می‌دانند. چرخه‌ای که در آن، ترکیب سخت‌افزار نوآورانه، خدمات پررونق و ورود به عرصه هوش مصنوعی می‌تواند درآمدهای این شرکت را برای چند سال آینده تثبیت کند. دَن آیوز، تحلیلگر شناخته‌شده موسسه وِدبوش، معتقد است اپل وارد مرحله‌ای تازه از بلوغ تجاری شده است و اگر استراتژی‌های جدید آن در حوزه هوش مصنوعی موفق عمل کنند، ارزش سهام می‌تواند تا محدوده ۳۰۰ دلار نیز افزایش یابد. با این حال، همه تحلیلگران به این اندازه خوش‌بین نیستند. برخی از موسسات تحقیقاتی از جمله جفریز بر این باورند که بخش زیادی از رشد آینده در قیمت کنونی سهام پیش‌خور شده است.

در گزارش این بانک آمده است که با وجود قدرت بی‌چون‌وچرای برند اپل، بازار ممکن است در کوتاه‌مدت شاهد اصلاح قیمتی باشد. به‌ویژه اگر شرکت نتواند در حوزه‌هایی مانند هوش مصنوعی به سرعت رقبا پیشروی کند. این دیدگاه با نگرانی‌هایی درباره سرعت کند اپل در معرفی فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی همراه است. در حالی‌که رقبایی مانند مایکروسافت و انویدیا بخش بزرگی از رشد خود را از سرمایه‌گذاری در هوش مصنوعی به‌دست آورده‌اند، اپل تاکنون استراتژی محتاطانه‌تری در این زمینه اتخاذ کرده است. با این وجود، گمانه‌زنی‌ها از سوی برخی رسانه‌های تخصصی حاکی از آن است که اپل در حال توسعه پلتفرمی تحت عنوان «Apple Intelligence» است که قرار است در سال ۲۰۲۶ به‌صورت بومی در دستگاه‌های این شرکت ادغام شود. چنین حرکتی می‌تواند نقطه آغاز فصل جدیدی در رقابت اپل با دیگر غول‌های فناوری باشد. در کنار فناوری، عامل دیگری که در رشد چشم‌گیر ارزش بازار اپل نقش داشته، توانایی این شرکت در مدیریت زنجیره تامین جهانی بوده است.

اپل در سال‌های اخیر تلاش گسترده‌ای کرده تا وابستگی خود به چین را کاهش دهد. انتقال بخشی از تولیدات به کشورهایی مانند هند، ویتنام و اندونزی، واکنشی است به تنش‌های فزاینده میان ایالات متحده و چین و نیز سیاست‌های تعرفه‌ای جدید. این اقدام علاوه بر کاهش ریسک سیاسی، به اپل کمک کرده است تا با انعطاف بیشتری به نوسانات بازار جهانی واکنش نشان دهد. البته، کارشناسان هشدار می‌دهند که وابستگی اپل به تامین‌کنندگان تراشه مانند شرکت تایوانی TSMC همچنان یکی از چالش‌های اساسی در مسیر رشد پایدار باقی مانده است.

چالش‌های پیش‌رو

در زمینه مالی، وضعیت اپل چشم‌گیر اما پیچیده است. برخی تحلیلگران مستقل برآورد کرده‌اند که ارزش فعلی سهام اپل بین ۱۳ تا ۱۸ درصد بالاتر از ارزش ذاتی آن قرار دارد. نسبت قیمت به درآمد این شرکت اکنون در سطحی بالاتر از میانگین تاریخی خود است که به معنای انتظارات بالای بازار از آینده محسوب می‌شود.

با این حال، نهادهایی مانند بانک آمریکا استدلال می‌کنند که هر زمان ارزش‌گذاری اپل کاهش یافته، در ادامه شاهد بازگشت قوی قیمت سهام بوده‌ایم. بنابراین هر افت احتمالی می‌تواند فرصت خرید تازه‌ای برای سرمایه‌گذاران بلندمدت باشد. عبور اپل از مرز چهار تریلیون دلار، تنها موفقیت یک شرکت نیست؛ بلکه نشانه‌ای از تغییر مسیر اقتصاد جهانی به سمت تسلط فناوری و داده است. این نقطه عطف، ادامه روندی است که با صعود انویدیا و مایکروسافت آغاز شد. انویدیا نخستین شرکتی بود که در میانه سال ۲۰۲۵ از این مرز عبور کرد و مایکروسافت نیز اندکی بعد به آن پیوست.

اپل اکنون سومین عضو رسمی این باشگاه است. در رتبه‌های بعدی، شرکت مادر گوگل یعنی آلفابت با حدود سه تریلیون دلار و آمازون با حدود دو و نیم تریلیون دلار قرار دارند. دو رقیبی که کارشناسان احتمال می‌دهند در آینده نزدیک وارد این باشگاه شوند. رشد سریع خدمات ابری و هوش مصنوعی در مایکروسافت، و تمرکز آلفابت بر جست‌وجو و مدل‌های هوش مصنوعی مولد، این دو شرکت را در آستانه دستیابی به ارزش‌های مشابه قرار داده است.

با این حال، مسیر پیش‌روی اپل آسان نخواهد بود. افزایش نرخ بهره جهانی، فشار رقابتی از سوی تولیدکنندگان آسیایی و تغییر ذائقه مصرف‌کنندگان عواملی هستند که می‌توانند رشد آینده را تحت تاثیر قرار دهند. در بازارهای نوظهور مانند هند و آمریکای لاتین، اپل با چالش قیمت‌گذاری روبه‌رو است. در صورتی که در بازار چین، رقابت با برندهای محلی نظیر هوآوی و شیائومی در حال شدت گرفتن است. علاوه بر این، تغییرات سریع در فناوری هوش مصنوعی می‌تواند ساختار تقاضا را به‌گونه‌ای دگرگون کند که مدل‌های فعلی کسب‌وکار اپل نیازمند بازنگری شوند.

در مجموع، عبور اپل از مرز چهار تریلیون دلار را می‌توان نه پایان مسیر، بلکه آغاز مرحله‌ای تازه در تاریخ این شرکت دانست. اپل با تکیه بر ترکیب منحصر‌به‌فردی از طراحی، تجربه کاربر، خدمات دیجیتال و وفاداری بی‌نظیر مشتریانش توانسته است خود را از یک تولیدکننده سخت‌افزار به یک اکوسیستم جهانی فناوری تبدیل کند. این موفقیت حاصل دهه‌ها نوآوری و برنامه‌ریزی دقیق است، اما تداوم آن نیازمند جسارت در ورود به عرصه‌های نو مانند هوش مصنوعی، سلامت دیجیتال و خدمات ابری است.

در دنیایی که فناوری با سرعتی بی‌سابقه پیش می‌رود، ماندن در اوج به اندازه رسیدن به آن دشوار است. اپل اکنون در نقطه‌ای ایستاده که باید ثابت کند نه‌تنها می‌تواند رکوردها را جابه‌جا کند، بلکه توانایی حفظ رهبری خود را در چشم‌اندازی متحول از اقتصاد دیجیتال دارد.