مدیرعامل ای‌ام‌دی،نظری خلاف بدبینان به بازار هوش مصنوعی دارد؛
حباب؟ کدام حباب؟
او به مدیرانی که دور میز هیات‌مدیره در آستین جمع شده بودند، گفت: «من قصد دارم کل شرکت را تغییر جهت دهم.» او گفت ظهور هوش مصنوعی «فرصتی تکرارنشدنی» است و شرکت باید هوش مصنوعی را در مرکز کل خط تولید خود قرار دهد. سه سال بعد، این شرکت مستقر در سانتا کلارا، کالیفرنیا، تقریبا چهار برابر شده و ارزش بازار آن با وجود افت اخیر، از ۹۰میلیارد دلار به بیش از ۳۳۰میلیارد دلار افزایش یافته است.
استراتژی ای‌ام‌دی برای قرار دادن خود در مرکز رقابت جهانی هوش مصنوعی، به‌طرز چشم‌گیری نتیجه داده و سو را به یک‌میلیاردر و شرکت او را به یکی از طراحان قابل اعتماد تراشه‌های قدرتمند مورد نیاز برای تقویت مدل‌های پیشرفته هوش مصنوعی تبدیل کرده است. به نوشته روزنامه وال‌استریت ژورنال، در بازاری که در سال‌های اخیر کاملا تحت سلطه‌ی انویدیا بوده است، سو نشان می‌دهد که ممکن است جایی برای یک شرکت قدرتمند شماره ۲ وجود داشته باشد که بتواند از نظر قیمت رقابت کند و توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی را از اتکا به یک شرکت تراشه‌ساز واحد بازدارد.
سو، ۵۶ ساله، دارای مدرک دکترای مهندسی برق از موسسه فناوری ماساچوست بوده که درک عمیقی از فیزیک پشت محصولات شرکتش دارد. او یک دهه پیش با پیشی گرفتن از اینتل، رهبر بازار و به دست گرفتن رهبری در تولید واحدهای پردازش مرکزی یا CPU برای رایانه‌های شخصی و مراکز داده، به عنوان یک غول‌کش شهرت پیدا کرد. ای‌ام‌دی باید به وعده خود مبنی بر تولید تراشه‌هایی قابل مقایسه با تراشه‌های انویدیا عمل کند - برخی از پیچیده‌ترین قطعات الکترونیکی دقیقی که تاکنون طراحی شده‌اند. همچنین سو باید شایستگی خود را در مجموعه‌ای از نقش‌های کمتر شناخته‌شده ثابت کند: «به عنوان یک فروشنده، دلال و لابی‌گر.»
سرمایه‌گذاران در ماه اکتبر، پس از آنکه شرکت ای‌ام‌دی از قراردادهای بزرگ با اوراکل و اوپن‌ای‌آی خبر داد - که هر دو توافق کرده‌اند ده‌ها هزار از جدیدترین نسل تراشه‌های هوش مصنوعی ای‌ام‌دی، معروف به MI۴۵۰، را خریداری کنند - قیمت سهام این شرکت را افزایش دادند. سو گفت که قرارداد اوپن‌ای‌آی «نقشه راه ما را تقویت می‌کند» و نشان‌دهنده رای اعتماد بزرگی به MI۴۵۰ است که قرار است سال آینده عرضه شود. مدیرعامل سپس در مصاحبه‌ای در آستین، شهری که دهه‌هاست در آن زندگی می‌کند، گفت: «بازار رو به رشد هوش مصنوعی فرصتی عظیم است و ما می‌خواهیم مطمئن شویم که مشارکت‌های عمیقی داریم که به ما امکان می‌دهد سهم بزرگی از آن را به دست آوریم و می‌دانید، بقیه‌اش خودش حل خواهد شد.»
هفته گذشته، زمانی که این شرکت اعلام کرد با سیسکو سیستمز و یک شرکت هوش مصنوعی عربستان سعودی برای ساخت مجموعه‌ای بزرگ از مراکز داده در این کشور همکاری خواهد کرد، بار دیگر شاهد معاملات سو بودیم. سو روز سه‌شنبه هفته پیش در کنار دیگر مدیران اجرایی در یک شام کاری به افتخار محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، در کاخ سفید شرکت کرد و ای‌ام‌دی روز چهارشنبه همان هفته نماینده‌ای را به یک انجمن سرمایه‌گذاری ایالات متحده و عربستان سعودی فرستاد. گیل لوریا، تحلیلگر فناوری در شرکت D.A. Davidson، گفت: «تاکنون، مراکز داده تقریبا به‌طور کامل بازار انویدیا بوده‌اند. ای‌ام‌دی در موقعیتی است که می‌تواند سهم معنادارتری از این بازار را به خود اختصاص دهد.»
یک تریلیون دلار در سال
در قلب استراتژی سو، این باور در او نهفته است که «تقاضای سیری‌ناپذیر» برای قدرت محاسباتی وجود دارد و با رشد بازار هوش مصنوعی، شرکت‌هایی که بهترین و قابل اعتمادترین زیرساخت هوش مصنوعی را ارائه می‌دهند، رونق خواهند گرفت. او گفته که معتقد است هوش مصنوعی «یک بازی با حاصل جمع صفر» نیست و نگرانی‌های اخیر در مورد بازار داغ تراشه‌ها و مراکز داده اغراق‌آمیز است.
در هفته‌های اخیر، هزینه‌های هنگفت روی مراکز داده، نگرانی‌ها در مورد ایجاد حباب هوش مصنوعی را تشدید کرده است. سهام ای‌ام‌دی که در ماه اکتبر تقریبا ۶۰ درصد افزایش یافته بود، در این ماه حدود ۲۰ درصد کاهش یافته است. سو در مصاحبه‌ای گفت: «من نگران حباب هوش مصنوعی نیستم. فکر می‌کنم کسانی که اینطور فکر می‌کنند، کمی بیش از حد کوته‌بین هستند.»
او ادامه داد: «آنها واقعا قدرت فناوری را نمی‌بینند.» سو تصریح کرد که افرادی که مایل به انجام «شرط‌بندی‌های بزرگ و جسورانه» هستند، از مزایای آن - از جمله افزایش سرسام‌آور قیمت سهام و افزایش سهم بازار - بهره‌مند می‌شوند و معتقد است که شرکت‌های فناوری به سختی توانسته‌اند به طور سطحی از چگونگی استفاده از هوش مصنوعی استفاده کنند. برای بسیاری از بزرگ‌ترین شرکت‌های فناوری، از جمله ای‌ام‌دی، انجام ریسک‌های بزرگ و جسورانه به معنای ورود به ترتیبات تامین مالی چرخه‌ای بوده است.
به عنوان مثال، سو برای تضمین قرارداد فروش تراشه به اوپن‌ای‌آی، به سازنده چت‌جی‌پی‌تی ضمانت‌هایی را وعده داد که به آن اجازه می‌دهد تا ۱۰درصد از سهام ای‌ام‌دی را با تخفیف زیاد خریداری کند. چنین معاملاتی به نگرانی‌ها در مورد اینکه رونق هوش مصنوعی با تامین مالی ناپایدار پشتیبانی می‌شود، دامن زده است. او گفت: «الان وقت آن نیست که در حاشیه بمانیم و نگران باشیم که «هی، آیا من بیش از حد سرمایه‌گذاری می‌کنم؟». به نظر من، اگر سرمایه‌گذاری ناکافی داشته باشید، بسیار خطرناک‌تر از سرمایه‌گذاری بیش از حد است.»
یک سال پیش، سو پیش‌بینی کرد که بازار تراشه‌های هوش مصنوعی تا سال ۲۰۲۸ به فروش سالانه ۵۰۰میلیارد دلار خواهد رسید. او در ارائه سخنرانی خود در «روز سرمایه‌گذاران» که هفته گذشته در نیویورک برگزار شد، حتی خوش‌بین‌تر بود. او گفت که بازار هوش مصنوعی و محاسبات مراکز داده تا سال ۲۰۳۰ به یک تریلیون دلار در سال خواهد رسید.
سو پیش‌بینی کرد که درآمد ای‌ام‌دی در آن بخش سالانه ۸۰ درصد افزایش خواهد یافت و این شرکت طی سه تا پنج سال آینده به سهم بازار دو رقمی در تراشه‌های هوش مصنوعی دست خواهد یافت. اکثر تحلیلگران سهم هوش مصنوعی این شرکت را امروز تنها ۳ تا ۵ درصد تخمین می‌زنند. مدیرعامل گفت که این شرکت در حال حاضر در حال مذاکره با چندین مشتری در مورد انجام معاملاتی مشابه توافق‌نامه اوپن‌ای‌آی است که طبق آن ای‌ام‌دی تراشه‌های MI۴۵۰ کافی را برای اوپن‌ای‌آی فراهم می‌کند تا ۶ گیگاوات ظرفیت مرکز داده را مستقر کند - به این معنی که این تاسیسات از برق کافی برای تامین انرژی ۴.۵میلیون خانه به مدت یک سال استفاده خواهند کرد.
سرمایه‌گذاران و تحلیلگران می‌گویند ربودن سهم قابل‌توجه بازار از انویدیا به هیچ وجه قطعی نیست. ای‌ام‌دی ابتدا باید در عرضه MI۴۵۰ در سال آینده عملکرد روان و بدون مشکل داشته باشد و به بازار نشان دهد که می‌تواند تمام قدرت محاسباتی اوپن‌ای‌آی را در یک برنامه فشرده ارائه دهد.
سو همچنین امیدوار است که از این نقطه عطف در هوش مصنوعی بهره‌برداری کند. بسیاری از مدیران اجرایی در صنعت تراشه، از جمله جنسن هوانگ، رئیس انویدیا، انتظار دارند که تقاضا از خوشه‌هایی که برای کمک به آموزش مدل‌های زبانی بزرگ طراحی شده‌اند، به چیزی که به عنوان استنتاج شناخته می‌شود، یا میلیاردها محاسبه مورد نیاز برای اجرای این مدل‌ها و امکان پاسخگویی به درخواست‌های کاربران، تغییر کند. استنتاج به اندازه آموزش به تراشه‌هایی با قدرت محاسباتی بالا نیاز ندارد.
هوانگ ماه گذشته گفت، همزمان با اینکه مدل‌های هوش مصنوعی مانند چت جی‌پی‌تی و جمنای به‌طور فزاینده‌ای در زندگی روزمره ادغام می‌شوند و شرکت‌ها هزاران ابزار نرم‌افزاری سازمانی را طراحی می‌کنند که به مدل‌های هوش مصنوعی متکی هستند، تقاضا برای توابع استنتاج «در شرف افزایش یک‌میلیارد برابری است». شرکت ای‌ام‌دی خط تولید قدرتمندی از تراشه‌های محاسبات استنتاجی دارد، اما در طراحی تراشه‌های قدرتمند برای رقابت با انویدیا در حوزه آموزش، با مشکل مواجه بوده است.
سرنگونی اینتل
سو، متولد تایوان، بزرگ‌شده در کوئینز نیویورک، در اوایل دوران کاری خود در شرکت ماشین‌آلات بین‌المللی کسب‌وکار مشغول به فعالیت بود؛ جایی که بر طراحی محصولات مطابق با نیازهای مشتریان بزرگ تمرکز داشت. وقتی او در سال ۲۰۱۴ مدیرعامل ای‌ام‌دی شد، ارزش بازار این شرکت کمتر از ۳میلیارد دلار بود. سو با شرکای چینی قراردادهایی امضا کرد که به تثبیت وضعیت مالی شرکت کمک کرد و طراح تراشه را به عمق بیشتری از پردازنده‌هایی که به رایانه‌های شخصی و مراکز داده نیرو می‌دادند، منتقل کرد و از نقاط ضعف اینتل بهره برد.
امروزه ای‌ام‌دی حدود ۴۱ درصد از پردازنده‌های مراکز داده را می‌فروشد، درحالی‌که حدود پنج سال پیش این رقم اساسا صفر بود. «ابهی تالوکار»، یکی از اعضای هیات‌مدیره که در جلسه حضور داشت، گفت: «همین موفقیت بود که به هیات‌مدیره ای‌ام‌دی اجازه داد تا به سو اعتماد کنند و او در آن جلسه سرنوشت‌ساز هیات‌مدیره در سال ۲۰۲۲ پیشنهاد داد که شرکت را به سمت رقابت مستقیم با انویدیا سوق دهند.»
تالوکار، یکی از مدیران باسابقه‌ی تراشه، گفت: «او در مورد توانایی ما در تبدیل شدن به فعال حوزه هوش مصنوعی از نقطه‌ی پایانی تا مرکز داده‌ها و هر چیز دیگری در این بین، دیدگاهی داشت. او به نیاز و لزوم حرکت سریع اعتقاد راسخ داشت.» با حمایت مدیران، سو طرحی بلندپروازانه را برای افزایش کار طراحی روی چندین نسل از تراشه‌های مرکز داده‌ی سری Instinct شرکت ای‌ام‌دی آغاز کرد که با قدرتمندترین پردازنده هوش مصنوعی این شرکت تا به امروز، یعنی MI۴۵۰، به اوج خود رسید.
دنیل نیومن، مدیرعامل شرکت تحقیقاتی و مشاوره‌ای «Futurum Group»، گفت: «سو توانست اینتل را به عنوان رقیب کنار بگذارد، در عین حال که اینتل «خودزنی» کرده بود.» نیومن گفت، این در تضاد کامل با انویدیا است، شرکتی که انتظار می‌رود سال آینده بیش از ۲۰۰میلیارد دلار درآمد داشته باشد و هزاران توسعه‌دهنده هوش مصنوعی را به نرم‌افزار اختصاصی که تراشه‌های انویدیا به آن متکی هستند، وابسته کرده است.
اما نیومن گفت انویدیا نمی‌تواند تراشه‌های کافی برای پاسخگویی با این حجم از تقاضا تولید کند و قرارداد اوپن‌ای‌آی ثابت کرد که شرکت‌های بزرگ هوش مصنوعی مشتاقند پایگاه تامین‌کنندگان خود را متنوع کنند. داریک هورتون، بنیان‌گذار و مدیرعامل «تنسور ویو»، یک شرکت خدمات ابری مستقر در لاس‌وگاس که توسط ای‌ام‌دی پشتیبانی می‌شود و فقط از سخت‌افزار ای‌ام‌دی برای خوشه‌های مرکز داده خود استفاده می‌کند، گفت که ای‌ام‌دی عامل دیگری نیز دارد که به نفع آن عمل می‌کند: تراشه‌ها و محصولات مرتبط با آن ارزان‌تر از Nvidia هستند، به طوری که قیمت سخت‌افزارهای مشابه گاهی تا ۲۰ درصد کمتر است.
معامله‌گر جهانی
با تبدیل شدن ای‌ام‌دی به بازیگر بزرگ‌تری در حوزه هوش مصنوعی، سو شروع به پذیرفتن توجهات کرده است. اوایل امسال در یک اجلاس صنعتی در پاریس، با سو مانند یک سلبریتی رفتار شد و بسیاری از زنان جوان از او خواستند که از خودش سلفی بگیرد و امضا بدهد. سو همچنین زمان بیشتری را در واشنگتن و در صحنه جهانی می‌گذراند و می‌داند که تصمیمات دولت ترامپ و دولت‌های جهانی می‌تواند برنامه‌های او را برای جذب مشتریان بیشتر به موفقیت یا شکست برساند. دولت ترامپ هفته گذشته صادرات مستقیم تراشه به شرکت‌های تحت حمایت دولت در عربستان سعودی و امارات متحده عربی را تصویب کرد که برای ای‌ام‌دی و انویدیا یک مزیت محسوب می‌شود.
افراد آگاه گفتند، درحالی‌که هوانگ بیشترین توجه را به خاطر لابی‌گری با دولت برای صدور مجوز صادرات تراشه به چین و سایر کشورها به خود جلب کرده است، سو همچنین در مذاکرات با مقامات ارشد دولت مانند‌هاوارد لوتنیک، وزیر بازرگانی و دیوید ساکس، تزار هوش مصنوعی کاخ سفید، بی‌وقفه در جهت اتخاذ سیاست‌های مناسب برای AMD تلاش کرده است.
سو نیز مانند هوانگ استدلال کرده است که محدود کردن صادرات تراشه‌های آمریکایی، رقبای چینی مانند هوآوی تکنولوژیز را تقویت می‌کند، استدلالی که مقامات دولـــتی آن را قانــع‌کننده یافته‌اند. سو همچنین گفـــته اســت که کنتــرل‌های سختگیرانه صادرات می‌تواند به طور نامتناسبی به ای‌ام‌دی آسیب برساند، درحالی‌که این شرکت تلاش می‌کند تا جای پایی در بازارهای خارج از کشور پیدا کند و از پیشتازی انویدیا بکاهد. طرفداران چنین کنترل‌هایی استدلال می‌کنند که اجازه فروش پیشرفته‌ترین تراشه‌ها، قابلیت‌های مرکز داده‌های هوش مصنوعی چین را افزایش داده و امنیت ملی را تهدید می‌کند.
در ماه ژوئیه، سو در یک اجلاس هوش مصنوعی شرکت کرد که در آن ترامپ استراتژی هوش مصنوعی خود را ارائه داد. وقتی او برای حضار سخنرانی کرد، سو یکی از تراشه‌های شرکت را از جیبش بیرون آورد و گفت که ۱۸۵میلیارد ترانزیستور دارد و ساخت آن ۹ماه طول کشیده است. چنین تراشه‌هایی می‌توانند ده‌ها هزار دلار قیمت داشته باشند. ترامپ بعدا در سخنرانی خود از او به عنوان یکی از مدیران برجسته حاضر در جلسه نام برد.
با این حال، او هنوز در سایه هوانگ بود، کسی که ترامپ از او خواست درحالی‌که جمعیت برایش کف می‌زدند، بایستد. هوانگ در این مراسم گفت که ترامپ بزرگ‌ترین مزیتی است که ایالات متحده در رقابت هوش مصنوعی دارد.
سو که برای شام ماه سپتامبر با دیگر مدیران عامل در کاخ سفید حضور پیدا کرده بود، به نوبت از سیاست‌های ترامپ تمجید کردند. سو گفت: «من واقعا به دنبال این هستم که در جایی که تصمیمات گرفته می‌شود، بخشی از گفت‌وگو باشم. به نظرم در این دولت، چیزی که متفاوت است این است که نوعی درِ باز برای شرکت در گفت‌وگو وجود دارد.»
