کاهش ۳ درصدی قیمت نفت در هفته گذشته
به گزارش شانا، قیمت نفت خام برنت دریای شمال در پایان معاملات هفته گذشته (جمعه، ۱۴ شهریور) با حدود ۲ دلار کاهش نسبت به هفته قبل به ۶۵ دلار و ۵۰سنت به ازای هر بشکه رسید. این در حالی است که روز سه‌شنبه، قیمت نفت تحت تاثیر افزایش نگرانی‌ها در مورد اختلال در عرضه با تشدید درگیری میان روسیه و اوکراین از ۶۹دلار نیز عبور کرد، اما در روزهای بعد به دلایل مختلف از جمله «احتمال تصویب افزایش بیشتر عرضه تولیدکنندگان اوپک‌پلاس در نشست آتی این گروه» روند کاهشی به خود گرفت.
هشت کشور عضو اوپک‌پلاس، در نشست دیروز خود (یکشنبه، ۱۶ شهریور)، افزایش بیشتر تولید در ماه اکتبر را بررسی کردند. آنها در نشست ماه گذشته تصمیم گرفتند از ماه سپتامبر به مقدار ۵۴۸ هزار بشکه در روز از کاهش داوطلبانه تولید خود را به بازار برگردانند که این اقدام به‌معنای لغو کامل کاهش عرضه داوطلبانه اضافه روزانه ۲میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه‌ای بود. چنانچه اوپک‌پلاس دوباره تصمیمی مبنی بر افزایش تولید اتخاذ کند به‌معنای آغاز حذف لایه دوم محدودیت تولید به میزان حدود یک‌میلیون و ۶۵۰ هزار بشکه در روز است که قرار بود از سال آینده شروع شود. با این حال برخی منابع غیررسمی از عزم اوپک‌پلاس برای تسریع در روند بازپس‌گیری سهم خود از بازار خبرمی‌دهند و همین موضوع از عوامل اصلی کاهش قیمت نفت در مقطع کنونی محسوب می‌شود.
از سویی تازه‌ترین نظرسنجی خبرگزاری رویترز نشان داد، تولید اعضای اوپک در ماه اوت در پی افزایش تولید امارات و عربستان و در چارچوب برنامه لغو کاهش عرضه داوطلبانه هشت کشور ائتلاف اوپک و متحدانش (اوپک‌پلاس) با افزایش ۳۶۰ هزار بشکه‌ای نسبت به ماه ژوئیه به ۲۷میلیون و ۸۴۰ هزار بشکه رسید.
با اینکه هشت عضو اوپک‌پلاس در حال تسریع روند لغو محدودیت‌های داوطلبانه عرضه هستند، اما برخی اعضا موظف به اجرای برنامه‌های جبرانی به‌دلیل تخطی از سهمیه‌های تعیین شده طی ماه‌های گذشته هستند؛ این برنامه (کاهش تولید) در تئوری می‌تواند اثر بازگرداندن کاهش عرضه داوطلبانه به بازارهای جهانی را محدود کند. طبق توافق هشت عضو اوپک‌پلاس، پنج کشور عضو اوپک شامل الجزایر، عراق، کویت، عربستان سعودی و امارات متحده عربی قرار بود برای ماه اوت در مجموع روزانه ۴۱۶ هزار بشکه از کاهش عرضه داوطلبانه خود را به بازارهای جهانی بازگردانند و در مقابل، کاهش جبرانی روزانه ۱۷۸هزار بشکه‌ای عراق، کویت و امارات متحده عربی در نظر گرفته شده بود.
با این حال طبق داده‌های نظرسنجی، رقم واقعی بازگرداندن کاهش عرضه داوطلبانه اضافه این پنج کشور عضو اوپک روزانه ۳۱۰ هزار بشکه بوده است، درباره تولید عراق و امارات متحده عربی، اختلاف‌نظرهایی میان منابع وجود دارد و بعضی از برآوردها، تولید این کشورها را بالاتر از آمار رسمی می‌دانند.
درحالی‌که داده‌های منابع ثانویه اوپک و نظرسنجی‌های تخصصی نشان می‌دهد این کشورها نزدیک به سهمیه‌های تعیین‌شده تولید می‌کنند، بعضی از نهادهای بین‌المللی مانند آژانس بین‌المللی انرژی، برآوردهای بالاتری از تولید واقعی ارائه داده‌اند.هدف نظرسنجی رویترز رصد عرضه نفت در بازار است که براساس داده‌های مربوط به رفت‌وآمد کشتی‌ها از سوی منابع خارجی، داده‌های گروه بورس اوراق بهادار لندن (LSEG)، اطلاعات شرکت‌های رصد حمل‌ونقل کشتی‌ها مانند شرکت پترولجستیک و کپلر و اطلاعات ارائه‌شده از سوی منابع شرکت‌های نفتی، اوپک و مشاوران انجام می‌شود.
از جمله دیگر عوامل کاهش قیمت نفت در هفته گذشته می‌توان به «انتشار آمار ضعیف و نگران‌کننده از وضع اشتغال در آمریکا» و «افزایش ذخایر نفت خام آمریکا برخلاف پیش‌بینی‌ها» اشاره کرد. اداره آمار کار آمریکا در گزارش روز جمعه (۱۴ شهریور) اعلام کرد تعداد مشاغل غیر کشاورزی در ماه اوت تنها ۲۲ هزار مورد افزایش یافته که این رقم در مقایسه با رشد بازبینی‌شده ۷۹ هزار شغل در ماه ژوئیه بسیار کمتر است. پیش‌تر اقتصاددانان در نظرسنجی رویترز پیش‌بینی کرده بودند اقتصاد آمریکا حدود ۷۵هزار شغل جدید ایجاد کند.
برخی تحلیلگران بر این باورند که انتشار این گزارش ضعیف می‌تواند فشار بیشتری بر فدرال‌رزرو وارد کند تا نرخ بهره را کاهش دهد. گزارش ضعیف اشتغال در آمریکا نشانه‌ای از کُند شدن رشد اقتصادی این کشور است. چنین چشم‌اندازی به‌طور معمول به کاهش تقاضا برای نفت منجر می‌شود، زیرا فعالیت صنعتی و مصرف انرژی تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد. با این حال، اگر فدرال‌رزرو در واکنش به این وضع، نرخ بهره را کاهش دهد، تا حدی از افت تقاضا در بازار نفت جلوگیری می‌شود.
از سوی دیگر تشدید درگیری میان روسیه و اوکراین همچنان یکی از عواملی است که از قیمت نفت حمایت می‌کند. با گذشت سه سال و نیم از آغاز جنگ، حملات هوایی در هفته‌های اخیر شدت گرفته است؛ روسیه، سیستم‌های انرژی و حمل‌ونقل اوکراین را هدف قرار داده و اوکراین نیز به پالایشگاه‌ها و خطوط لوله نفت روسیه حمله کرده است.
همچنین برخی تحلیلگران با اشاره به برگزاری اجلاس سازمان همکاری شانگهای با حضور رهبران روسیه و هند، این رویداد را در تقابل مستقیم با اهداف راهبردی آمریکا دانستند که ریسک وقوع تنش‌های ژئوپلیتیک در آینده را افزایش می‌دهد.» با این حال تهدیدهای مکرر ترامپ مبنی بر تبعات خرید نفت از روسیه با هدف تحت فشار قرار دادن خریداران به‌ویژه هند، همچنان از عوامل تقویت قیمت نفت در بازار محسوب می‌شود.
با توجه به مجموعه این عوامل، چشم‌انداز کوتاه‌مدت بازار نفت همچنان پرنوسان به نظر می‌رسد. از یک سو احتمال افزایش بیشتر تولید اوپک‌پلاس و داده‌های ضعیف اقتصادی آمریکا می‌تواند فشار کاهشی بر قیمت‌ها وارد کند. از سوی دیگر تداوم جنگ روسیه و اوکراین و بالا گرفتن تنش‌های ژئوپلیتیک، ظرفیت حفظ و حتی افزایش قیمت نفت را دارد، بنابراین در هفته‌های پیش رو جهت‌گیری بازار بیش از هر چیز به تصمیم اوپک‌پلاس در نشست جاری و واکنش فدرال‌رزرو به وضعیت اقتصاد آمریکا وابسته خواهد بود.
