حفاری چاه دوم میدان پازن نقشه ذخایر انرژی کشور را تغییر داد؛
کشف بزرگ‌ترین میدان گازی خشکی کشور
پیش از این میدان خشکی کنگان بزرگ‌ترین میدان خشکی گاز ایران محسوب می‌شد و با توجه به اینکه میدان گازی کنگان در نیمه دوم عمر خود قرار دارد، پازن در آینده به یکی از مهم‌ترین منابع گازی کشور تبدیل می‌شود.
به گزارش دنیای اقتصاد میدان پازن در جنوبی ترین نقطه استان فارس و ۲۰ کیلومتری شهر جم واقع شده است. بخش زیادی از این میدان درجنوب استان فارس و بخشی در جنوب استان بوشهر قرار دارد.
میدان پازن دارای ابعاد سطحی ۵۰ در ۷۰ کیلومتر مشتمل بر دو کوهانک شرقی ۴۰ کیلومتر و کوهانک غربی ۳۰ کیلومتر است. با حفاری چاه اکتشافی پازن یک در سال ۱۳۹۴ وجود گاز در عمق ۳۸۰۰ متری این میدان به اثبات رسید و به منظور تکمیل اطلاعات و شناخت بیشتر میدان و احتمال وجود گاز در افق‌های پایین‌تر چاه اکتشافی دوم پازن در اولویت وزارت نفت قرار گرفت و حفاری و تست‌های موردی در عمق ۴۶۰۰ متری در سال ۱۴۰۴ به انجام رسید.
از همین رو بود که برخی از رسانه‌ها دیروز شبهاتی نسبت به جدید بودن این کشف شکل دادند.طبق نوشته یکی از همین رسانه‌ها «میدان گازی پازن یک دهه پیش در سال ۱۳۹۴ کشف شده بود؛ اینکه وزیر نفت به جای حل بحران انرژی، اخبار نادرست از کشف میادین جدید بدهد و تیتر رسانه‌ها شد، جای تاسف است.» این در حالی است که سال ۱۳۹۴ تنها یک چاه اکتشافی ۳۸۰۰ متری حفاری شده بود و از آن زمان تاکنون عملیات حفاری روی این میدان متوقف شده بود.
طبق گفته وزیر نفت «پس از توقف حدود ۸ ساله فعالیت‌های اکتشافی در این میدان، عملیات اکتشاف روی چاه دوم دوباره از سر گرفته شد. به‌طوری‌که حفاری چاه دوم اکتشافی چندی پیش به پایان رسید و بر اساس آزمایش‌های انجام‌شده روی این چاه، به این دستاورد قابل‌توجه دست یافته‌ایم.»
علاوه بر این حفاری چاه دوم به کشف لایه جدیدی منتج شده و ابعاد و حجم گاز درجای این میدان را وسعت بخشیده است. میزان گاز درجای این میدان با کشف این لایه جدید افزایش و حجم گاز نسبت به کشف اولیه به میزان ۱۰ تریلیون فوت مکعب افزایش یافته است. با توجه به ضریب بازیافت ۷۰ درصدی میادین گازی کشور، به همین نسبت از این گاز قابل برداشت خواهد بود.
به عبارت دیگر رقم برداشت این میدان ۷ هزار‌میلیارد فوت‌مکعب خواهد بود که معادل ۷ هزار روز تولید یک فاز پارس جنوبی است. به این ترتیب این میدان به اندازه حدود ۱۸ تا ۱۹ سال تولید یک فاز پارس جنوبی گاز دارد و از این رو عدد قابل‌ملاحظه‌ای محسوب می‌شود. همچنین حفاری چاه مذکور منجر به شناسایی یک لایه نفتی شد که حداقل نفت درجای آن حدود ۲۰۰میلیون بشکه نفت برآورد شده است که با اکتشافات بعدی این رقم افزایش خواهد یافت.
وزیر نفت در این زمینه با بیان اینکه نکته قابل‌توجه درباره این میدان آن است که برای نخستین بار، در ادامه عملیات اکتشافی، همکارانم در مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران در عملیات حفاری وارد افقی جدید شده‌اند که دست‌کم ۲۰۰میلیون بشکه نفت خام در خود جای داده است، افزود: بدیهی است با مطالعات تکمیلی که در ادامه عملیات اکتشاف انجام می‌شود، احتمال دستیابی به حجم‌های بالاتری از ذخایر نیز وجود دارد.
جزئیات تازه از کشف ذخایر جدید در میدان پازن
مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران با تشریح ابعاد تازه کشف ذخایر جدید در میدان پازن اعلام کرد: در ادامه مطالعات و عملیات حفاری چاه دوم این میدان، دو لایه مخزنی جدید شامل یک مخزن گازی به اندازه ۱۰ هزار‌میلیارد فوت‌مکعب و یک مخزن نفتی با ذخیره قابل استحصال ۲۰۰میلیون بشکه شناسایی شده است.
به گزارش شرکت ملی نفت ایران، سید محی‌الدین جعفری با اشاره به روند مطالعات انجام‌شده در حوزه میدان پازن گفت: عملیات حفاری چاه اکتشافی دوم این میدان پارسال آغاز شد و پس از انجام آزمایش‌ها و بررسی‌های دقیق، موفق به شناسایی دو لایه جدید نفتی و گازی شدیم.
وی ادامه داد: حجم گاز کشف‌شده جدید به همراه افزایش حجم اولیه در چاه دوم که در دولت چهاردهم به نتیجه رسید، حدود ۱۰ هزار‌میلیارد فوت‌مکعب برآورد می‌شود و انتظار می‌رود با حفاری چاه سوم، این رقم افزایش یابد.
مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران با اشاره به اهمیت کشف ذخایر جدید گازی در میدان پازن گفت: حجم گاز کشف‌شده جدید در این میدان معادل ۷ هزار روز تولید یک فاز استاندارد پارس جنوبی است که می‌تواند نیاز گازی چهار استان کشور رابرای مدت بیش از ۱۸ سال تامین کند.
جعفری تاکید کرد: میدان پازن هم‌اکنون به‌عنوان بزرگ‌ترین میدان گازی خشکی کشور شناخته می‌شود و از نظر حجم گاز در مقایسه با سایر میدان‌های خشکی، جایگاه نخست را دارد.
از آنجا که کشور در این سال‌ها از ناترازی شدید انرژی رنج می‌برد، کشف این میدان می‌تواند کمک شایانی در بخش تولید و افزایش عرضه انرژی داشته باشد، هرچند که تولید گاز ایران در حال حاضر به رقم بسیار بزرگ ۸۰۰میلیون مترمکعب در روز رسیده است و جهش‌های تولیدی بالاتر از این رقم با توجه به امکانات حاضر بعید و غیرمنطقی به نظر میرسد و با توجه به اینکه همواره تقاضا در حال افزایش است، برای کاهش ناترازی باید فعالیت‌هایی از سمت مصرف و بهینه‌سازی و تنوع سوخت انجام گیرد. باید گفت که دو میدان بزرگ خشکی و آبی گازی کشور (کنگان و پارس جنوبی) به نیمه دوم عمر خود رسیده‌اند و امکان تولید بیشتر از آنها وجود ندارد.
