افت درآمدهای نفتی روسیه
به گزارش شانا به نقل از رویترز، آژانس بین‌المللی انرژی اعلام کرد که درآمدهای صادراتی روسیه از محل فروش نفت خام و فرآورده‌های نفتی در ماه سپتامبر کاهش یافته است، زیرا صادرات سوخت این کشور به پایین‌ترین سطح خود طی یک دهه گذشته رسیده است، به‌جز ماه آوریل ۲۰۲۰ که تحت‌تاثیر بحران شیوع ویروس کرونا قرار داشت. بر اساس گزارش ماهانه این نهاد مستقر در پاریس، درآمد روسیه از فروش نفت خام و سوخت در ماه سپتامبر از ۱۳میلیارد و ۵۸۰میلیون دلار در ماه اوت به ۱۳میلیارد و ۳۵۰میلیون دلار کاهش یافته است.
این افت پس از کاهش شدید درآمدها در ماه اوت نسبت به ژوئیه رخ داده و بیشتر ناشی از کاهش قیمت‌ها بوده است. صنعت انرژی روسیه همچنان زیر فشار حمله‌های پهپادی اوکراین به پالایشگاه‌ها و خطوط لوله و تحریم‌های غرب قرار دارد. آژانس بین‌المللی اعلام کرد که حمله‌های مداوم به زیرساخت‌های انرژی، ظرفیت فرآوری نفت خام روسیه را حدود ۵۰۰ هزار بشکه در روز کاهش داده و موجب کمبود سوخت داخلی و افت صادرات فرآورده‌ها شده است.
با وجود این، صادرات نفت خام و فرآورده‌های نفتی روسیه در ماه سپتامبر با ۲۱۰ هزار بشکه در روز افزایش به ۷میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه در روز رسید، زیرا افزایش صادرات نفت خام، کاهش صادرات فرآورده‌ها را جبران کرده است. صادرات نفت خام با ۳۷۰ هزار بشکه در روز افزایش به ۵میلیون و ۱۰۰ هزار بشکه در روز رسید، بالاترین سطح از ماه مه ۲۰۲۳، زیرا کاهش توان پالایش داخلی، بشکه‌های بیشتری را برای بازارهای جهانی آزاد کرده است. در مقابل صادرات فرآورده‌ها با ۱۷۰ هزار بشکه در روز کاهش به ۲میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه در روز رسیده که بیشتر ناشی از افت صادرات گازوئیل و نفت کوره بوده است.
داده‌های اولیه نشان می‌دهد که صادرات به عربستان سعودی به‌طور خاص کاهش یافته و افزایش ۲۰۰میلیون دلاری درآمد صادرات نفت خام، قسمی از کاهش ۴۴۰میلیون دلاری درآمد فرآورده‌ها را جبران کرده است. آژانس بین‌المللی انرژی همچنین اعلام کرد که تخفیف نفت خام اورال روسیه نسبت به شاخص برنت دریای شمال در اوایل ماه اکتبر به بیش از ۱۳ دلار برای هر بشکه افزایش یافته است؛ بالاترین سطح از ماه مه، زیرا بشکه‌های مازاد روسیه به بازار جهانی اشباع‌شده پیوسته‌اند. بر اساس این گزارش، تولید نفت روسیه در ماه سپتامبر با روزانه ۱۷۰ هزار بشکه افزایش به ۹میلیون و ۲۱۰هزار بشکه در روز رسیده است، درحالی‌که این رقم در ماه اوت ۹میلیون و ۳۰ هزار بشکه در روز بود.
این سطح تولید با رقم روزانه ۹میلیون و ۳۲۱ هزار بشکه ارزیابی شده از سوی ائتلاف تولیدکنندگان عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش (اوپک‌پلاس) و سهمیه تولید روسیه در چارچوب توافق این ائتلاف (۹میلیون و ۴۱۵ هزار بشکه در روز) قابل مقایسه است. در همین حال عرضه نفت خام قزاقستان در ماه سپتامبر به‌دلیل اختلال در صادرات با کنسرسیوم خط لوله خزر که حدود ۸۰ درصد از صادرات نفت این کشور را شامل می‌شود با کاهش روزانه ۲۰هزار بشکه‌ای نسبت به ماه اوت، به یک‌میلیون و ۸۴۰ هزار بشکه در روز رسیده است. این رقم همچنان بالاتر از سهمیه یک‌میلیون و ۵۵۰ هزار بشکه‌ای قزاقستان در چارچوب توافق اوپک‌پلاس است.
اقدام جمعی اوپک‌پلاس به نفع مسکو و ریاض
در عین حال روسیه اعلام کرد اقدام جمعی اوپک‌پلاس به تقویت منافع ملی و اقتصادی مسکو و ریاض کمک می‌کند. الکساندر نواک، معاون نخست‌وزیر روسیه، در دیدار با شاهزاده عبدالعزیز بن‌سلمان، وزیر انرژی عربستان سعودی، در حاشیه همایش هفته انرژی روسیه در مسکو تاکید کرد: اقدام جمعی در چارچوب ائتلاف تولیدکنندگان عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش (اوپک‌پلاس) با منافع ملی بلندمدت مسکو و ریاض همسویی دارد و به تقویت اقتصاد دو طرف کمک می‌کند.
بر اساس بیانیه دولت روسیه، دو طرف درباره توسعه پروژه‌های مشترک در زمینه گاز طبیعی مایع‌شده (ال‌ان‌جی)، برق آبی و انرژی هسته‌ای نیز گفت‌وگو کردند. هشت عضو اوپک‌پلاس پس از سال‌ها کاهش عرضه برای حمایت از بازار نفت، امسال کاهش‌های داوطلبانه تولید را با هدف احیای سهم خود در بازارهای جهانی به‌تدریج لغو کرده‌اند، هرچند در تصمیم‌های اخیر به‌دلیل نگرانی از اشباع بازار، رویکرد محتاطانه‌تری در پیش گرفته‌اند.
به گفته منابع مطلع از مذاکرات اوپک‌پلاس، عربستان و روسیه در هفته‌های اخیر بر سر سیاست تولید نفت دچار اختلاف شده‌اند؛ ریاض خواستار شتاب‌بخشی به روند لغو تدریجی کاهش عرضه داوطلبانه بوده، درحالی‌که مسکو بر کُند بودن این روند تاکید کرده است. در همین حال، هیثم الغیص، دبیرکل اوپک، ضمن مخالفت با پیش‌بینی‌های مربوط به گذار سریع‌تر به سوخت‌های پاک‌تر گفت: اقتصادهای در حال رشد، افزایش جمعیت و شهرنشینی نشانه‌ای روشن از نیاز جهان به انرژی بسیار بیشتر نسبت به امروز است. اوپک همواره استدلال کرده که تقاضای نفت برای دهه‌ها همچنان رو به افزایش خواهد بود و با دیدگاه آژانس بین‌المللی انرژی که پیش‌بینی می‌کند تقاضا به‌زودی به اوج خود خواهد رسید، مخالفت کرده است.
