رشد اقتصادی روسها دچار چالش میشود؟
کاهش نرخ بهره روسیه
الویرا نابیولینا، رئیس بانک مرکزی روسیه، در نشست خبری پس از اعلام تصمیم، گفت اقتصاد این کشور که در دو سال گذشته به دلیل هزینههای نظامی گسترده برای تامین مالی جنگ در اوکراین رشد سریعی را تجربه کرده بود، اکنون وارد دورهای از کندی میشود. او تاکید کرد که اقتصاد روسیه در نیمه نخست سال آینده از وضعیت «بیشازحد داغ» خارج خواهد شد و به سمت رشد پایینتر حرکت میکند. بر همین اساس، بانک مرکزی پیشبینی رشد اقتصادی امسال را از ۱ تا ۲ درصد به ۰.۵ تا ۱ درصد کاهش داده است.
نابیولینا در عین حال از تداوم نرخهای بهره بالا دفاع کرد و گفت که این سیاست برای کنترل تورمی که در ماه اکتبر همچنان بالای ۸ درصد بوده، ضروری است. این نرخ تورم بیش از دو برابر هدف ۴ درصدی بانک مرکزی است. او در عین اذعان به وخامت اوضاع بنگاههای کوچک و متوسط، تاکید کرد که کاهش زودهنگام نرخ بهره میتواند روند مهار تورم را مختل کند.
تحلیلگران پیش از تصمیم اخیر در مورد جهتگیری بانک اختلافنظر داشتند؛ برخی انتظار کاهش ملایم و برخی کاهش شدیدتر را داشتند، زیرا پرسش اصلی این است که تا چه زمانی سیاست پولی انقباضی میتواند با کاهش تولید و بیکاری پایین همزمان ادامه یابد. بانک مرکزی در گزارش جدید خود پیشبینی کرده که میانگین نرخ بهره در سال ۲۰۲۶ بین ۱۳ تا ۱۵ درصد باقی بماند، رقمی بالاتر از پیشبینی قبلی ۱۲ تا ۱۳ درصد که در ماه ژوئیه اعلام شده بود.
در همین حال، برخی اقتصاددانان مستقل هشدار دادهاند که روسیه در سال آینده ممکن است وارد «رکود شدید» شود. به گفته یوگنی کوگان، تحلیلگر مستقل اقتصادی، بانک مرکزی عملا میگوید که رشد اقتصادی در آستانه توقف است. با این حال، مقامهای پولی تاکید دارند که سیاست سختگیرانه تا زمانی که تورم به سطح هدف ۴ درصد بازگردد ادامه خواهد یافت؛ هدفی که تحقق آن اکنون به سالهای ۲۰۲۶ یا ۲۰۲۷ موکول شده است.
طبق پیشبینی این بانک، تورم در پایان سال ۲۰۲۵ بین ۶.۵ تا ۷ درصد باقی خواهد ماند و سپس در سال ۲۰۲۶ به حدود ۴ تا ۵ درصد کاهش مییابد. بازار سهام روسیه به طور موقت نسبت به این تصمیم واکنش مثبت نشان داد و شاخص MOEX با رشد ۱.۴ درصدی به ۲۶۰۶ واحد رسید، اما در کمتر از یک ساعت با افتی ۷۰ واحدی به پایینترین سطح خود در بیش از یک هفته اخیر سقوط کرد.