نگاه فلز زرد به نرخ بهره

تحلیلگران می‌گویند افت اخیر طلا بیشتر ناشی از تعدیل موقعیت‌های معاملاتی کوتاه‌مدت و خروج سرمایه از دارایی‌های امن بوده است. با این حال، بنیادهای بازار همچنان صعودی ارزیابی می‌شوند. 

بانک‌های مرکزی همچنان در حال خرید طلا هستند و نرخ‌های بهره پایین در سطح جهانی جذابیت این فلز گران‌بها را افزایش داده است. از ابتدای سال، بهای طلا بیش از ۵۰ درصد رشد کرده و در ۲۰ اکتبر به اوج تاریخی ۴۳۸۱ دلار رسیده است.

در این میان، برخی سرمایه‌گذاران از افت اخیر قیمت طلا، به‌عنوان فرصتی برای خرید استفاده کردند، هرچند جریان خروج سرمایه از صندوق‌های ETF طلا نشان می‌دهد بخشی از تقاضای نهادی کاهش یافته است. تنها در روز دوشنبه بیش از یک میلیارد دلار از صندوق SPDR Gold Shares خارج شد. با این وجود، کارشناسان معتقدند نقش طلا به‌عنوان ابزار پوشش ریسک در برابر کسری بودجه، بی‌ثباتی سیاستی و افت ارزش پول کشورها، همچنان پابرجاست. در کنفرانس اخیر انجمن بازار فلزات گرانبهای لندن در کیوتوی ژاپن، شرکت‌کنندگان با وجود نوسانات اخیر همچنان خوش‌بین بودند و پیش‌بینی کردند قیمت طلا تا سال آینده به نزدیکی ۵۰۰۰ دلار در هر اونس برسد.

تب طلا در سیبری

نتایج یک پژوهش تازه نشان می‌دهد که شهروندان روسیه طی چهار سال اخیر آن‌قدر طلا خریداری کرده‌اند که حجم طلای در اختیار آن‌ها با ذخایر رسمی کشورهای اسپانیا یا اتریش برابری می‌کند.‌ بر اساس گزارش موسسه «Al Banyan Tree Research» مستقر در هنگ‌کنگ، خرید خرد طلا در روسیه شامل شمش، سکه و جواهرات تا پایان سال ۲۰۲۵ به حدود ۶۲.۲ تن خواهد رسید. از زمان آغاز جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۲ تاکنون، میزان کل خرید خرد طلا در روسیه به حدود ۲۸۲تن رسیده است.

به گزارش بلومبرگ، این روند نشان‌دهنده گرایش گسترده مردم روسیه به طلا به عنوان جایگزینی برای پس‌انداز در شرایطی است که دسترسی به ارزهایی مانند یورو و دلار به شدت محدود شده است. پیش از اعمال تحریم‌ها، شهروندان روس معمولا سرمایه خود را در بازار مسکن یا ارز نگهداری می‌کردند، اما محدودیت‌های بانکی و کاهش دسترسی به حساب‌های دلاری و یورویی باعث شد طلا به پناهگاه امن جدیدی برای حفظ ارزش دارایی‌ها تبدیل شود.

روسیه دومین تولیدکننده بزرگ طلا در جهان است و سالانه بیش از ۳۰۰تن طلا استخراج می‌کند. اما از سال ۲۰۲۲ صادرات طلای روسیه به بازارهای غربی و پذیرش آن در انجمن بازار لندن(LBMA) ممنوع شد. در پاسخ، دولت روسیه مالیات بر ارزش افزوده خرید خُرد طلا را حذف کرد تا تقاضای داخلی را تقویت و مسیر جدیدی برای فروش معادن تحت تحریم فراهم کند. همچنین بانک‌های روسی در سال جاری حدود ۵۸ تن طلا در اختیار داشته‌اند و بخشی از معاملات طلا در بورس سن‌پترزبورگ آغاز شده است، هرچند هنوز حجم معاملات پایین است. 

تحلیلگران بر این باورند که حتی اگر تحریم‌ها لغو شوند، بی‌اعتمادی مردم نسبت به دلار و یورو ادامه خواهد یافت و روس‌ها تمایل خود به نگهداری طلا را حفظ خواهند کرد.

در همین حال، در هند نیز تغییر مشابهی در سیاست ذخیره‌سازی طلا رخ داده است. بانک مرکزی هند(RBI) که یکی از بزرگ‌ترین خریداران طلا در جهان است، بیش از ۶۵ درصد از ذخایر طلای خود را از خارج کشور به داخل بازگردانده و سهم ذخایر داخلی خود را طی چهار سال دو برابر کرده است. این اقدام پس از آن شدت گرفت که کشورهای گروه ۷ دارایی‌های طلای روسیه را در خارج از کشور مصادره کردند. تا پایان سپتامبر ۲۰۲۵، هند در مجموع ۸۸۰ تن طلا در اختیار دارد که ۵۷۶ تن آن در داخل کشور نگهداری می‌شود.

بانک مرکزی هند با این سیاست تلاش دارد کنترل بیشتری بر ذخایر طلای خود داشته باشد و وابستگی به دلار آمریکا را کاهش دهد. همچنین در سال‌های اخیر، هند میزان اوراق قرضه خزانه‌داری آمریکا را کاهش داده و ذخایر ارزی خود را تا ۷۰۲ میلیارد دلار افزایش داده است که چهارمین ذخیره ارزی بزرگ جهان محسوب می‌شود و برای پوشش بیش از ۱۱ ماه واردات کافی است.