بازارها به سیاست‌های جدید بانک مرکزی واکنش نشان دادند؛
۲۰ روز آرامش دلار
در هفته‌های اخیر، بازار ارز و طلا در مسیر کم نوسان و نسبتا باثباتی حرکت کرده است. دلار آزاد که در سه هفته گذشته در بازه ۱۰۵ تا ۱۱۰ هزار تومان نوسان داشت، در معاملات روز گذشته با افت ۵۴۰ تومانی از ۱۰۸ هزار و ۵۴۰ تومان به ۱۰۸ هزار تومان رسید. این کاهش در شرایطی رخ داد که بازار پس از دوره‌ای از نوسانات مقطعی، وارد فاز آرام‌تری شده و انتظار معامله‌گران نسبت به جهت‌گیری بعدی نرخ ارز تا حد زیادی محتاطانه و تثبیت‌شده است. در همین حال، سکه امامی نیز با کاهش ۶۲۵ هزار تومانی از ۱۱۱میلیون و ۸۰۵ هزار تومان به ۱۱۱میلیون و ۱۸۰ هزار تومان رسید.
طلای ۱۸ عیار نیز روند مشابهی را تجربه کرد و با افت ۴۶ هزار تومانی در سطح ۱۰میلیون و ۵۰۶ هزار تومان قرار گرفت. این افت قیمت در بازار فلزات گران‌بها، بیش از آنکه ناشی از تحولات بین‌المللی یا تغییرات در بهای جهانی طلا باشد، بازتابی از خبرهای داخلی و سیاست‌های جدید بانک مرکزی در حوزه عرضه و پیش‌فروش سکه است.
بانک مرکزی در اطلاعیه‌ای رسمی اعلام کرده است که دو نوبت حراج سکه طلا با سال ضرب ۱۳۸۶ در تاریخ‌های ۱۴ و ۲۱ آبان‌ماه در مرکز مبادله ارز و طلای ایران برگزار می‌شود. این تصمیم در راستای پاسخ به تقاضای انباشته بازار و کنترل انتظارات تورمی در بازار طلا اتخاذ شده است. هم‌زمان با این حراج‌ها، برنامه پیش‌فروش قطعی مسکوکات طلای بانک مرکزی با سال ضرب ۱۴۰۳ و سررسید ۳۰ بهمن‌ماه نیز اعلام شد. متقاضیان می‌توانند در بازه زمانی ۲۴ تا ۲۶ آبان نسبت به واریز وجه و ثبت‌سفارش اقدام کنند. این سیاست‌ها در عمل به‌عنوان ابزاری برای مدیریت نقدینگی و جلوگیری از ایجاد هیجان قیمتی در بازار سکه و طلا شناخته می‌شود. عرضه رسمی و شفاف از طریق مرکز مبادله، ضمن افزایش دسترسی فعالان مجاز به منابع طلا، از سفته‌بازی در بازار غیررسمی نیز می‌کاهد. در همین راستا، روز یکشنبه ۱۱ آبان‌ماه، سی‌وپنجمین حراج شمش طلا در مرکز مبادله ایران برگزار شد.
در این مرحله، ۱۹ کیلوگرم شمش طلا به ارزش بیش از ۲۶۴میلیارد تومان معامله شد. میانگین قیمت هر شمش حدود ۱۳میلیارد و ۹۲۶میلیون تومان گزارش شده است. بر اساس آمار تجمیعی، از ابتدای سال جاری تاکنون ۳۵ جلسه حراج برگزار شده که در مجموع منجر به معامله ۲۵۸۳ کیلوگرم شمش به ارزش بیش از ۲۵.۶ هزار میلیارد تومان شده است. این ارقام بیانگر تداوم عرضه هدفمند طلا و تلاش بانک مرکزی برای تنظیم بازار از مسیر رسمی است.
در بخش ارزی نیز معاون بانک مرکزی از تخصیص ۴.۸میلیارد دلار ارز برای واردات نهاده‌ها در هفت‌ماهه نخست سال خبر داده است. بر اساس قانون بودجه، مجموع منابع تعیین‌شده برای واردات کالاهای اساسی ۱۱میلیارد یورو است که بخش عمده‌ای از آن تاکنون تخصیص یافته است. به گفته علیرضا حبیبی، تخصیص‌ها دقیقا بر اساس نیاز دستگاه‌های ذی‌ربط و با هدف تامین پایدار کالاهای اساسی صورت گرفته است. این سیاست‌ها، به‌ویژه در شرایطی که بازار جهانی با نوسانات انرژی و مواد غذایی روبه‌روست، به ثبات نسبی نرخ ارز کمک کرده است.
در مجموع، بازار ارز و طلا در سه هفته اخیر نشانه‌هایی از آرامش و تعادل را بروز داده است. تثبیت نرخ دلار در کانال ۱۰۵ تا ۱۱۰ هزار تومان، کاهش تدریجی قیمت سکه و طلا، و هم‌زمانی این روند با اجرای سیاست‌های جدید عرضه و پیش‌فروش بانک مرکزی، نشان‌دهنده مدیریت هدفمندتر بازارهاست. به نظر می‌رسد بازار در حال ورود به مرحله‌ای از تطبیق با سیاست‌های جدید پولی و ارزی است که می‌تواند در صورت تداوم عرضه منظم و ثبات تصمیم‌گیری‌های اقتصادی، زمینه را برای کاهش انتظارات تورمی و حفظ آرامش نسبی در ماه‌های پایانی سال فراهم کند.
