آیا انتظارات تورمی چرخش خواهد کرد؟
سکه و طلا در سقفهای تاریخی
در معاملات روز پنجشنبه، با وجود افت ۱۷۰ تومانی دلار به ۱۱۲ هزار و ۵۳۰ تومان، بازار طلا و سکه رشد کمسابقه را تجربه کرد. سکه امامی با رشد بیش از ۳.۵میلیون تومان به رکورد ۱۱۹میلیون و ۵۰۵ هزار تومان رسید و طلای ۱۸ عیار نیز اوج تاریخی جدیدی ثبت کرد؛ افزایشی که تحتتاثیر نگرانیهای سیاسی و انتظار برای نشست شورای حکام رقم خورد.
بازارها در معاملات روز پنجشنبه شاهد تحولات قابلتوجهی بودند؛ تحولاتی که با وجود کاهش نرخ دلار، به افزایش تاریخی قیمت سکه و طلا منجر شد. دلار آزاد که روز چهارشنبه در سطح ۱۱۲ هزار و ۷۰۰ تومان معامله شده بود، روز پنجشنبه با کاهش ۱۷۰ تومانی به ۱۱۲ هزار و ۵۳۰ تومان رسید؛ افتی که در ظاهر نشانهای از آرامش نسبی بازار ارز بود. اما برخلاف دلار، بازار طلا و سکه مسیر متفاوتی را تجربه کردند. سکه امامی با رشد چشمگیر ۳میلیون و ۵۰۵ هزار تومان از ۱۱۶میلیون تومان به رکورد تاریخی ۱۱۹میلیون و ۵۰۵ هزار تومان صعود کرد. طلای ۱۸ عیار نیز عملکردی مشابه داشت و با افزایش ۲۶۲ هزار تومانی از ۱۱میلیون و ۲۹۶ هزار تومان به اوج جدید ۱۱میلیون و ۵۵۸ هزار تومان رسید.
این واگرایی میان قیمت دلار و بازار طلا معمولا زمانی رخ میدهد که انتظارات تورمی یا ریسکهای ژئوپلیتیک افزایش مییابد و تقاضا برای داراییهای امنتر همچون طلا تشدید میشود. در روزهای اخیر، مجموعهای از اخبار مرتبط با پرونده هستهای ایران و تحولات نفتی جهانی چنین فضایی را در بازار تشدید کرده است. بازارها در شرایطی وارد هفته جدید شدهاند که نگاهها به نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در روزهای ۱۹ تا ۲۱ نوامبر دوخته شده است. به گفته میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در وین، این نشست در حالی برگزار خواهد شد که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، اخیرا دو گزارش جدید درباره برنامه هستهای ایران منتشر کرده و بخشهایی از آن نیز از شب گذشته در رسانهها بازتاب یافته است.
اهمیت این نشست زمانی بیشتر میشود که در نظر بگیریم سه کشور اروپایی در شهریورماه مکانیسم ماشه را فعال کردند؛ اقدامی که از نگاه ایران فاقد وجاهت حقوقی و سیاسی است اما همچنان میتواند فضای بازار را تحتتاثیر قرار دهد. از سوی دیگر، پایان یافتن قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در مهرماه امسال نیز مرحلهای تازه در رابطه ایران و آژانس ایجاد کرده که ممکن است محور اصلی مباحث نشست پیش رو باشد. در چنین فضایی، معاملهگران معمولا رفتار احتیاطی در پیش میگیرند و هرگونه احتمال افزایش فشار سیاسی یا حقوقی علیه ایران میتواند بهصورت کوتاهمدت به افزایش تقاضا برای طلا و سکه منجر شود؛ وضعیتی که در بازار روز پنجشنبه نیز مشهود بود.
در کنار تحولات هستهای، شرایط بازار جهانی نفت نیز بر فضای ذهنی معاملهگران ایرانی تاثیرگذار بوده است. طی دو هفته گذشته قیمت نفت برنت و وست تگزاس تحتتاثیر ترکیبی از تنشهای ژئوپلیتیک، تحریمهای جدید آمریکا علیه انرژی روسیه و آتشبس شکننده غزه نوسانات شدیدی را تجربه کردهاند. در حال حاضر هر دو شاخص نفتی حدود ۱۵ دلار کمتر از بالاترین سطح ۵۲ هفته اخیر معامله میشوند. با وجود این کاهش، شرکتهای بزرگ نفتی همچنان توانستهاند سودآوری قابلتوجهی ثبت کنند. اگرچه سود برخی از آنها نسبت به دورههای اوج قیمت نفت کمتر شده، اما مدیریت هزینهها، تنوع جغرافیایی و رشد بهرهوری باعث شده عملکردشان بالاتر از انتظار تحلیلگران باشد.
ریزش قیمت نفت برای ایران نیز حامل پیامهایی است؛ چراکه درآمدهای نفتی یکی از مهمترین محرکهای سمت عرضه ارز در بازار داخلی است. در دورههایی که قیمت نفت کاهش مییابد یا صادرات با محدودیت روبهرو میشود، معمولا بازار ارز با فشار بیشتری مواجه میگردد. اما کاهش روز پنجشنبه دلار نشان میدهد معاملهگران بیش از تحولات نفتی، نگرانیهای سیاسی و ریسکهای مرتبط با نشست شورای حکام را در قیمتها لحاظ کردهاند؛ ریسکهایی که خود را در رشد شدید طلا و سکه نشان داده است. کاهش جزئی دلار نتوانست مانع از رکوردشکنی طلا و سکه شود و سرمایهگذاران سنتی بار دیگر داراییهای امن را برگزیدند. هفته پیشرو با برگزاری نشست شورای حکام، میتواند دور تازهای از نوسانات را در بازارهای داخلی رقم بزند.