طلای جهانی،هفته را بدون تغییر به پایان برد؛
محبوس در کانال ۴هزار دلاری
اکنون سطح ۴هزار دلار به مهمترین تکیهگاه بازار تبدیل شده است. همزمان گزارشهای منتشرشده از موسسه مالی دویچهبانک، نشان میدهد که این بانک پس از سالها دوری از بازار فلزات گرانبها، به این بازار بازگشته است. با وجود توقف نسبی قیمت طلا، تقاضا برای آن از سوی بزرگترین بازارهای طلا، یعنی چین و هند، همچنان به قوت خود باقی ماند.
هفتهای که گذشت برای بازار جهانی طلا همراه با نوسانات شدید بود. قیمت هر اونس طلا در معاملات نقدی هفته اخیر در سطح ۴۰۷۰ دلار آغاز شد، اما تلاش این فلز برای تثبیت در سطوح بالاتر ناکام ماند. پس از افت اولیه تا محدوده حمایتی ۴۰۵۸ دلار، معاملهگران اروپایی قیمت را تا ۴۰۹۰ بالا بردند، اما دوباره با فشار فروش مواجه شد و تا ۴۰۱۱ دلار سقوط کرد. بامداد سهشنبه طلا حتی تا نزدیکی ۴هزار دلار پایین آمد، اما دوباره کمی رشد کرد و با گشایش بازار آمریکا در همان روز به محدوده ۴۰۷۵ دلار بازگشت. چهارشنبه بار دیگر قیمت بالای ۴۱۰۰ قرار گرفت و حتی به اوج هفتگی ۴۱۳۰ رسید، ولی دوباره فروش سنگینی رخ داد و قیمت تا ۴۰۶۵ افت کرد. از آن پس طلا در محدوده نسبتا محدود ۴۰۳۰ تا ۴۱۰۰ دلار نوسان کرد و در پایان هفته نزدیک ۴۰۶۵ دلار ایستاد.
بازگشت دویچهبانک به بازار فلزات
همزمان، اخبار حاکی از آنند که دویچهبانک پس از حدود یک دهه کنارهگیری از بازار فلزات گرانبها، اکنون بازگشتی جدی به این حوزه داشته و توانسته سود چشمگیری از معاملات طلا و دیگر فلزات گرانبها کسب کند. این بانک که در گذشته ذخیره طلای خود در لندن را تعطیل کرده و از فرآیند تعیین قیمت مرجع طلا کنار رفته بود، اکنون بار دیگر در تلاش است جایگاه خود را در جمع بازیگران اصلی بازار لندن بازیابد. بر اساس گزارش منابع آگاه، معاملهگران فلزات گرانبهای دویچهبانک در نیمه نخست سال جاری میلادی بیش از ۱۰۰میلیون دلار درآمد ایجاد کردهاند. این جهش درآمدی در دورهای اتفاق افتاده که به دلیل اعمال تعرفهها و ایجاد اختلال در زنجیرههای تجاری، فرصتهای آربیتاژ سودآوری برای فعالان این بازار شکل گرفته بود.
همین موضوع باعث شد دویچهبانک در کنار نامهایی مانند جیپیمورگان و HSBC در بین پردرآمدترین معاملهگران فلزات گرانبها قرار گیرد؛ دستاوردی مهم برای بانکی که سالها از این بازار فاصله گرفته بود. حرکت تازه دویچهبانک در سالی رخ میدهد که طلا بهترین عملکرد سالانه خود از ۱۹۷۹ تاکنون را ثبت کرده است. با افزایش تقاضای سرمایهگذاران و رشد حجم معاملات، بسیاری از موسسات مالی دوباره به این حوزه بازگشتهاند تا سهمی از رشد بازار داشته باشند. در همین راستا، دویچهبانک درخواست کرده است به جمع ۱۱ بانک «بازارساز» در انجمن بازار شمش لندن(LBMA) بپیوندد؛ جایگاهی که بانک را موظف میکند طی ساعتهای معاملاتی قیمت خرید و فروش فلزات منتخب را به دیگر اعضا اعلام کند.
طبق قوانین LBMA، دویچهبانک باید چند ماه دوره آزمایشی را سپری کند و در این مدت قیمتهای دوطرفه ارائه دهد تا صلاحیتش تایید شود. در این راستا، پیوستن به جمع بازارسازان، گامی ضروری برای تبدیل شدن به یک بانک تسویهکننده(Clearing Bank) در بازار لندن است؛ جایگاهی که به بانک امکان میدهد دارای خزانه اختصاصی باشد و تسویه معاملات فلزات گرانبها را برای سایر نهادهای مالی انجام دهد. در حال حاضر بانکهایی مانند سیتیگروپ و مورگان استنلی نیز در تلاشاند به جمع بانکهای کلیرینگ بپیوندند و خزانههای خود را برای نقلوانتقال طلا و دیگر فلزات فعال کنند. رشد فعالیت دویچهبانک در حوزه فلزات گرانبها در پاسخ به افزایش تقاضای مشتریان آن صورت گرفته است. گزارشهای مالی اخیر بانک نشان میدهد موجودی فلزات گرانبهای آن در نهماهه نخست سال افزایش یافته و به رشد داراییهای معاملاتی بانک کمک کرده است.
این بازگشت در حالی است که دویچهبانک در سال ۲۰۱۴ بهدلیل فشارهای نظارتی از بخش عمده معاملات کالایی، از جمله معاملات فیزیکی طلا و نقره، خارج شد. همچنین دو معاملهگر پیشین بانک بعدها بهدلیل دستکاری قیمت طلا و نقره بین سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳ محکوم شدند. با وجود این گذشته پرچالش، دویچهبانک امسال از عملکرد قوی خود در معاملات درآمد ثابت و ارزها بهره برده و قصد دارد سرمایهگذاری در حوزههای کلیدی از جمله معاملات فلزات گرانبها و اعتباری را ادامه دهد. معیار بانک برای ورود به حوزههای جدید یا تقویت بخشهای موجود این است که هر فرصت حداقل ۷۰ تا ۸۰میلیون یورو درآمد بالقوه داشته باشد؛ سطحی که بازار فلزات گرانبها اکنون به آن رسیده و دوباره برای دویچهبانک جذاب شده است.
پایان خوشبینی والاستریت نسبت به طلا
نظرسنجی هفتگی کیتکو نشان میدهد اکثریت فعالان والاستریت اکنون یا دیدگاه خنثی دارند یا بدبین هستند، اما سرمایهگذاران خرد هنوز اکثرا انتظار افزایش قیمت را دارند. تنها ۱۵ درصد تحلیلگران حرفهای رشد قیمت را محتمل میدانند، درحالیکه ۶۱ درصد از سرمایهگذاران خرد انتظار صعود دارند. این اختلاف دیدگاه نشاندهنده افزایش شکاف میان معاملهگران حرفهای و فعالان خرد بازار است. در این میان، برخی تحلیلگران معتقدند حمایت ۴۰۰۰ دلار معتبر است و طلا میتواند در محدوده ۴۰۰۰ تا ۴۲۰۰ دلار معامله شود. آدریان دی نیز میگوید طلا پیش از شروع روند صعودی پایدار نیاز به زمان دارد و تصمیم بعدی فدرالرزرو ممکن است مسیر را تغییر دهد.
ریچ چکان بر این باور است که اساس بازار تغییری نکرده و خرید بانکهای مرکزی همچنان قوی است؛ بهویژه اینکه هفته آینده با تعطیلات «شکرگزاری» حجم معاملات کم میشود و حرکات قیمت بزرگتر خواهد بود. این در حالی است که برخی معاملهگران مانند کوین گرادی تاکید میکنند بازار چشمانتظار سیاستهای نرخ بهره فدرالرزرو است و تقریبا هر اظهارنظر مقامات فدرالرزرو باعث نوسان در طلا میشود.
او همچنین معتقد است مقایسه رونق فعلی سهام حوزه هوش مصنوعی با حباب فناوری سال ۲۰۰۰ اشتباه است، زیرا شرکتهای AI سود واقعی دارند و نه اینکه صرفا براساس وعدهها ارزشگذاری شده باشند. در مورد چشمانداز بلندمدت طلا، گرادی با وجود رشد ۵۰ درصدی طلا در سال جاری و جهش ۱۲۵ درصدی سهام معدنی، همچنان معتقد است این روند جای ادامهیافتن دارد؛ بهویژه با توجه به اینکه بانکهای مرکزی فروشنده نیستند و هر افت قیمتی را به منزله فرصت خرید تلقی میکنند. در سمت مقابل، تحلیلگرانی مانند دیوید موریسون دیدگاه بدبینانه دارند و میگویند طلا نیاز دارد تا شاخصهای تکنیکال آن مانند MACD در سطوح پایینتر ریست شوند.
شان لاسک نیز با وجود تردیدها معتقد است مقاومت طلا قابلتوجه است و شاید بازار برخلاف الگوهای فصلی، در ادامه سال دوباره رشد کند. برخی دیگر مانند کوپتسکیویچ از FxPro انتظار کاهش قیمت دارند و افت احتمالی زیر میانگین متحرک ۵۰روزه را نقطه تغییر روند میدانند. آنها در عین حال به خرید ۶۴ تنی بانکهای مرکزی در سپتامبر اشاره کرده و یادآور شدند که پیشبینی UBS برای سال ۲۰۲۶ به ۴۵۰۰ دلار افزایش یافته است. در نهایت، تحلیلگران تکنیکال مانند جیم وایکوف محدوده کلیدی مقاومت را ۴۲۵۰ دلار و حمایت را ۴۰۰۰ دلار میدانند.
تقاضای قوی طلا در چین و هند
در ماه اکتبر، قیمت طلا همچنان روند صعودی داشت. شاخص «LBMA Gold Price PM» و «Shanghai Benchmark Gold Price PM» به ترتیب ۴.۹ و ۵.۵ درصد رشد کردند. این افزایش قیمت در شرایطی رخ داد که معمولا اکتبر دورهای با تقاضای ضعیفتر است، اما تقاضای عمدهفروشی طلا خلاف الگوهای فصلی رشد کرد و به ۱۲۴ تن رسید؛ رقمی نزدیک به میانگین دهساله. در چین که یکی از بزرگترین بازارهای طلا را به خود اختصاص داده، سرمایهگذاری داخلی در طلا تقویت شد. بهویژه در نیمه اول اکتبر که تنشهای تجاری آمریکا و چین بالا رفت، شاخصهای سهام چین افت کرد و قیمت طلا جهش داشت. صندوقهای ETF مبتنی بر طلای چین یکی از مهمترین محرکهای این رشد بودند. این صندوقها در اکتبر حدود ۳۲میلیارد یوآن ورودی داشتند(معادل ۴.۵میلیارد دلار)، که ۳۴ تن به موجودی آنها افزود و ارزش کل داراییشان را به ۲۱۰میلیارد یوآن رساند. اوایل ماه، نگرانیهای ژئوپلیتیک و ضعف بورس چین به سمت داراییهای امن مانند ETF طلا سرمایه جذب کرد. با کاهش ریسکها و سیاست انقباضی فدرالرزرو، تقاضا کمی افت کرد، اما در اوایل نوامبر دوباره افزایش یافت. در معاملات آتی نیز فعالیت چشمگیری دیده شد. حجم معاملات آتی طلا در بورس کالای شانگهای بهطور میانگین روزانه ۶۴۷ تن بود؛ افزایشی ۶۴ درصدی نسبت به ماه قبل. رشد نوسان قیمت باعث شد در اوایل نوامبر این سطح بالا باقی بماند. بانک مرکزی چین(PBoC) نیز دوازدهمین ماه متوالی خرید طلا را گزارش کرد؛ در این راستا، در اکتبر ۰.۹ تن به ذخایر این بانک افزوده شد و مجموع ذخایر رسمی را به ۲۳۰۴ تن رساند. اکنون طلا ۸ درصد از کل ذخایر ارزی چین را تشکیل میدهد. همزمان، واردات چین در سپتامبر به ۹۳ تن رسید که نسبت به ماه و سال گذشته رشد چشمگیری داشت و نشاندهنده قدرت تقاضای داخلی مردم چین است.
البته این مقادیر بر اساس دادههای گزارششده است. درحالیکه به گزارش فایننشالتایمز، مقادیر اعلامشده از سوی نهادهای رسمی چین، احتمالا ۵۰ درصد کمتر از مقادیر واقعی اعلام شدهاند. نگاهی به آینده بازار چین نشان میدهد اصلاحات اخیر مالیاتی میتواند فشارهایی بر تقاضای طلا، بهویژه در بخش جواهرات ایجاد کند، چون نرخ مالیات ارزش افزوده افزایش مییابد. هرچند این قانون شامل شمشهای فروختهشده توسط اعضای بورس شانگهای، ETFهای طلا یا طرحهای تجمیع طلای بانکی نمیشود. همچنین بخشی از تقاضای شمش میتواند به دلایل ساخت زیورآلات رشد بیشتری داشته باشد. در هند نیز ماه اکتبر با رشد قابلتوجه تقاضا همراه بود.
قیمت جهانی طلا در این ماه ۵ درصد افزایش یافت و رکوردهای متعددی ثبت کرد. در بازار داخلی هند، کاهش ارزش روپیه باعث شد بازدهی طلا به ۶۳ درصد در سال جاری برسد. پس از پایان جشنهای «دیوالی» و «دهانتیرس»، قیمت در بازار داخلی به تخفیف نسبت به قیمت جهانی بازگشت و متوسط این اختلاف به ۱۸ دلار در هر اونس رسید. تقاضای فصلی در هند بسیار قدرتمند بود. خریدهای سرمایهای، به ویژه سکه و شمش، بهطور قابلتوجهی افزایش یافت و برخی گزارشها از دو برابر شدن حجم معاملات نسبت به سال گذشته حکایت داشت. خرید دیجیتال طلا نیز جهش ۶۲ درصدی داشت و به ارزش ۲۲میلیارد روپیه رسید. هرچند پس از جشن دیوالی، تقاضا افت کرد، اما انتظار میرود فصل شلوغ ازدواجها در ماههای نوامبر تا مارس خرید جواهرات را بالا نگه دارد.
ETFهای طلای هند نیز ماه فوقالعادهای را پشت سر گذاشتند. اکتبر ششمین ماه متوالی ورود سرمایه قوی بود و ۷۷میلیارد روپیه ورودی ثبت شد. مجموع داراییهای ETFهای طلا به رکورد بیش از ۱۰۰۰میلیارد روپیه رسید و تعداد سرمایهگذاران جدید نیز به بالاترین سطح تاریخی، یعنی ۹۱۱ هزار نفر رسید. طی ده ماه نخست ۲۰۲۵، مجموع ورودی ETFها به ۲۷۶میلیارد روپیه رسید که رکوردی تاریخی است. واردات طلا در هند نیز در اکتبر جهش کرد. ارزش واردات با رشد ۲۰۰ درصدی نسبت به سال گذشته به ۱۴.۷میلیارد دلار رسید و حجم واردات به ۱۳۷ تا ۱۴۲ تن افزایش یافت. علت اصلی این رشد، ترکیب افزایش تقاضای فصلی و آغاز فصل ازدواجها بود. با وجود رشد واردات، حجم کل واردات در سال جاری ۱۲ درصد کمتر از سال قبل است که ناشی از قیمتهای بالای طلاست.