چرا افت قیمت کاکائو به کاهش قیمت شکلات منجر نمیشود؟
چالش بزرگ صنعت شکلاتسازی
پس از جهش تاریخی قیمت کاکائو در سال گذشته، این کالا، در مسیر یکی از شدیدترین سقوطهای سالانه خود قرار گرفته است. قیمت معاملات آتی کاکائو که در اوج بحران، تقریبا سه برابر شده و تا نزدیکی ۱۳ هزار دلار در هر تن بالا رفته بود، امسال حدود ۵۰ درصد کاهش یافته و رکورد بزرگترین افت سالانه از زمان آغاز ثبت دادهها در سال ۱۹۶۰ را ثبت کرده است. دلیل آن بهبود نسبی چشمانداز برداشت، کاهش نگرانیها درباره کمبود پایدار عرضه و ضعف تقاضا عنوان شده است. با این حال، این افت قیمتی هنوز در قیمت شکلات منعکس نشده است.
علت اصلی این شکاف، انباشت موجودیهای گرانقیمت نزد تولیدکنندگان است. بسیاری از شرکتهای شکلاتسازی، از غولهای جهانی تا کارگاههای کوچک، در اوج قیمتها مجبور شدند کاکائو را با نرخهای بسیار بالا خریداری کنند تا از کمبود مواد اولیه جلوگیری کنند. اکنون آنها همچنان در حال مصرف همین موجودیها هستند و قیمت تمامشده محصولاتشان بر پایه همان قراردادهای گران شکل گرفته است. به گفته فعالان بازار، حتی در خوشبینانهترین حالت، اثر کاکائوی ارزانتر، زودتر از نیمه دوم سال آینده به قفسه فروشگاهها منتقل نخواهد شد.
این جهش قیمتی اثرات عمیقی بر صنعت گذاشته است. برخی تولیدکنندگان برای بقا مجبور شدند قیمتها را افزایش دهند و همزمان کاهش فروش را بپذیرند. از سوی دیگر، تولیدکنندگان تلاش میکنند بخشی از حاشیه سود از دسترفته خود را جبران کنند. مدیران شرکتهای شکلاتسازی هشدار میدهند که حتی در سال ۲۰۲۶ نیز ممکن است مصرفکنندگان کاهش محسوسی در قیمتها نبینند. شرکتهای بزرگی مانند نستله و هرشی نیز بهدلیل نوسانات شدید بازار کاکائو، از دادن هرگونه سیگنال قطعی درباره کاهش قیمتها خودداری میکنند و کاهش تورم قیمتی را به افقهای دورتر موکول میکنند.
همچنین، ریسکهای سمت عرضه همچنان پابرجاست. اگرچه قیمت کاکائو سقوط کرده، اما تولید در غرب آفریقا، بهویژه در ساحل عاج و غنا که بیش از نیمی از عرضه جهان را تامین میکنند، همچنان شکننده است. کشاورزان خرد با کمبود سرمایه، دسترسی محدود به کود، نهالهای مقاوم به بیماری و ابزارهای سازگار با تغییرات اقلیمی مواجهاند. به گفته مدیرعامل بزرگترین تولیدکننده شکلات فلهای جهان، مشکلات ساختاری این بخش حل نشده و صنعت کاکائو با یک شکاف مزمن سرمایهگذاری روبهروست.در واکنش به این نوسانات، شرکتها دست به تغییرات ساختاری زدهاند: کاهش سهم کاکائو در فرمول محصولات، کوچکتر شدن اندازه شکلاتها و استفاده از جایگزینهای ارزانتر. در آلمان وزن برخی شکلاتهای معروف کاهش یافته، درحالیکه قیمت آنها افزایش داشته و در بریتانیا برخی محصولات، حتی دیگر از نظر شیمیایی «شکلات» محسوب نمیشوند. این تغییرات بهسادگی قابل بازگشت نیستند و احتمالا در بلندمدت نیز تداوم خواهند داشت.
