پرونده امروز
ضایعات مفید، اقتصاد مخرب
پرهام پهلوان :
نیاز روزافزون جوامع به کاهش آلودگیهای محیطزیستی و ترکیبات گوگرددار (SOX) و منتشرکننده کربن، صنایع مختلف را به مصرف دوباره و چندباره مواد اولیه تشویق کرده است. در الگوهای سنتی مصرف، مواد اولیه به موارد مصرفی دورریختنی تبدیل میشد. به عبارت دیگر، مواد بعد از تغییر شکل و یکبار استفاده به عنوان زباله غیرقابل مصرف شناخته میشدند. این در حالی است که محدودیتهای آلایندههای محیطزیستی و تغییرات اقلیمی صنایع را به سمت استفاده چندباره از مواد اولیه بردهاند. رویکرد اقتصاد چرخهای که در مقابل رویکرد خطی سنتی تعریف میشود، بیان میکند که هر محصول وقتی به پایان عمر خود میرسد میتواند مجددا بازیافت شود و به چرخه تولید بازگردد تا با استفاده از مواد اولیه مولد استفادهشده در آن، به تولید کالاهای دیگر یا تولید دوباره همان کالا پرداخته شود. اقتصاد چرخهای الگویی از تولید و مصرف است که چرخه عمر محصول را افزایش داده و در عمل، زباله را به حداقل میرساند. اقتصاد چرخهای علاوه بر اینکه ضایعات را به حداقل میرساند، باعث صرفهجویی در مصرف انرژی نیز میشود. اقتصاد دورانی یا چرخهای، رویکردی است که سهمزیت اساسی و پایهای را دنبال میکند: به حداقل رساندن زبالهها، استفاده مجدد از محصولات و صرفهجویی در مواد اولیه و انرژی و در نهایت بازسازی طبیعت. شواهد موجود از جمله مقاله محدث و همکاران(۲۰۲۳) نشان میدهد بیتوجهی به مقوله تغییرات اقلیمی میتواند به افول رتبه اعتباری دولت در بلند مدت منجر شود. «باشگاه اقتصاددانان» در این پرونده سعی کرده است به تعریف و ذکر مزایای اقتصاد چرخهای بپردازد.
