بازگشت عرضه گازوئیل به بورس انرژی

 گازی که کمبود آن صنایع و نیروگاه‌ها را در شرایط قطع برق به شدت آسیب‌پذیر می‌کند. بازگشت عرضه گازوئیل به بازار فیزیکی بورس انرژی ایران، اقدامی است که در همین راستا انجام شده است و انتظار می‌رود اثربخشی خوبی داشته باشد. بورس انرژی بستر مناسب و زیرساخت شفافی دارد که معاملات گازوئیل از طریق آن، فرآیند دسترسی صنایع به سوخت را تسهیل می‌کند و به کاهش قاچاق کمک می‌کند. 

در این راستا کارشناسان معتقد هستند که عرضه مجدد گازوئیل در بورس انرژی، به دلیل ثبت معاملات در سامانه‌هایی مثل «ثامن» که شفافیت را تضمین می‌کند، می‌تواند میزان قاچاق را به حد زیادی کاهش دهد. در عین حال، تامین سوخت نیروگاه‌های برق حرارتی که در روزهای قطعی برق به شدت به گازوئیل وابسته‌اند، با این روش امکان‌پذیرتر می‌شود. یکی از خریداران محموله اخیر (یک شرکت سیمانی) در گفت‌وگوها عنوان کرده است که شفافیت قیمت پایه و امکان مشاهده عرضه‌ها پیش از خرید، مزیت بزرگ این بازار است. 

خرید بدون واسطه و به صورت مستقیم از شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، کاری است که از طریق بورس انرژی عملا امکان‌پذیر شده است. این شرکت هدف خود را تامین برق کارخانه با دیزل ژنراتور در زمان‌هایی که برق شبکه دچار محدودیت است تعریف کرده تا تولید متوقف نشود و ضررها کاهش یابد. به عنوان نمونه، برای نخستین بار گازوئیل در رینگ داخلی بورس انرژی عرضه شد، حجمی در حدود ۳۰ هزار لیتر با قیمت هر لیتر حدود ۳۷ هزار تومان معامله شد که ارزش کل معامله بیش از یک‌میلیارد تومان بوده است. 

همچنین در نخستین محموله عرضه شده، حدود ۵۵۱ هزار لیتر معامله صورت گرفته است. به طور کلی عرضه گازوئیل در بورس انرژی ایران می‌تواند هم از نظر تامین صنایع و نیروگاه‌ها مفید باشد و هم به عنوان ابزار موثری در مهار قاچاق سوخت عمل کند. این مسیر، با بهره‌گیری از شفافیت، قیمت‌گذاری واضح، حذف واسطه‌ها و تسهیل دسترسی به سوخت، توانایی دارد تا کمک بزرگی به رفع ناترازی انرژی کشور کند.