اقتصاد چین همچنان در محدوده انقباض قرار دارد
بهبود نسبی شاخص PMI

شاخص مدیران خرید (PMI) یک شاخص اقتصادی کلیدی است که وضعیت سلامت بخشهای تولیدی یا خدماتی یک اقتصاد را نشان میدهد. این شاخص بر اساس نظرسنجی ماهانه از مدیران خرید در شرکتها تهیه میشود و اطلاعاتی درباره فعالیتهای تجاری مانند تولید، ثبتسفارشهای جدید، موجودی انبارها و اشتغال ارائه میدهد.
رقم بالای ۵۰ نشاندهنده گسترش فعالیت اقتصادی است، یعنی بخش مربوطه در حال رشد است. رقم زیر ۵۰ نشاندهنده انقباض یا کاهش فعالیت اقتصادی است و رقم ۵۰ ثبات یا عدم تغییر در فعالیتها را نشان میدهد. PMI به عنوان یک شاخص پیشرو عمل میکند و زودتر از سایر دادهها مانند تولید ناخالص داخلی، تغییرات اقتصادی را پیشبینی میکند. در چین، PMI رسمی توسط اداره ملی آمار (NBS) منتشر میشود و معمولا شرکتهای بزرگ و دولتی را پوشش میدهد، درحالیکه نظرسنجیهای خصوصی مانند RatingDog بیشتر بر شرکتهای کوچکتر و صادراتمحور تمرکز دارند.
رشد PMI بخش تولیدی
طبق دادههای منتشر شده توسط اداره ملی آمار، شاخص رسمی PMI تولیدی چین در ماه سپتامبر به ۴۹.۸ رسید که نسبت به ماه قبل ۰.۴ درصد رشد کرده است. این رقم، اگرچه هنوز زیر مرز ۵۰ و در محدوده انقباض قرار دارد، بالاترین سطح ثبت شده از ماه مارس است. این رقم نشان میدهد که در ماه سپتامبر، فعالیتهای اقتصادی در بخش تولید چین شتاب گرفته و فضای کلی کسبوکارها همچنان در حال بهبود است. بهطور کلی زیرشاخصهای اصلی شاخص مدیران خرید تولیدی چین در ماه جاری با افزایش همراه بودهاند. زیرشاخص تولید به ۵۱.۹ رسید که نسبت به ماه اوت ۱.۱ درصد افزایش داشت و به بالاترین سطح ششماهه رسید.
این زیرشاخص وضعیت تولید در شرکتها را بررسی میکند و افزایش آن نشاندهنده رشد فعالیتهای تولیدی است. زیرشاخص سفارشهای جدید نیز به ۴۹.۷ رسید که نسبت به رقم ۴۹.۵ در ماه اوت افزایش یافته است، اما همچنان در محدوده انقباض است. زیرشاخص انتظارات فعالیت تولید و کسبوکار هم به ۵۴.۱ رسید. این شاخص نیز در مقایسه با ۵۳.۷ ماه اوت، افزایش نشان میدهد. این سومین ماه متوالی رشد این زیرشاخص است و نشاندهنده خوشبینی شرکتهای تولیدی نسبت به توسعه بازار است. شاخص رسمی PMI تولیدی چین از ماه آوریل تاکنون زیر مرز ۵۰ باقی مانده است؛ چرا که تولیدکنندگان چینی همچنان با تقاضای داخلی ضعیف و تعرفههای بالاتر آمریکا که به صادرات به بزرگترین بازار مصرف جهان آسیب زده، دستوپنجه نرم میکنند.
کاهش PMI بخش غیر تولیدی
شاخص رسمی PMI غیرتولیدی که شامل بخش خدمات و ساخت و ساز میشود، در ماه سپتامبر به ۵۰ رسید که نسبت به ماه قبل ۰.۳ درصد کاهش داشته است. زیرشاخص بخش خدمات در سطح ۵۰.۱ قرار گرفت و همچنان در محدوده انبساطی باقی ماند. شاخصهای فعالیت کسبوکار برای خدمات پستی، مخابراتی، رادیو، تلویزیون و خدمات مالی به بالای ۶۰ رسیدند که نشاندهنده رشد این گروه از خدمات است. در مقابل با پایان تابستان، شاخصهای فعالیت برای صنایعی مانند گردشگری، ورزش و سرگرمی زیر خط رونق و در محدوده رکود قرار گرفتند. شاخص انتظارات کسبوکار برای بخش خدمات نیز در سطح نسبتا بالای ۵۶.۳ قرار گرفته است که نشاندهنده خوشبینی شرکتهای خدماتی نسبت به بازار است.
چشمانداز مثبت نظرسنجیهای خصوصی
نظرسنجی خصوصی RatingDog شاخص PMI تولیدی خود را برای ماه سپتامبر ۵۱.۲ اعلام کرد که از پیشبینی ۵۰.۲ در نظرسنجی رویترز پیشی گرفت و بالاترین سطح از ماه مه را ثبت کرد. افزایش سفارشهای جدید که ناشی از بهبود چشمانداز صادرات بود، عامل اصلی رشد این شاخص است. این نظرسنجی شامل اطلاعات جمعآوری شده از ۶۵۰ تولیدکننده است، درحالیکه PMI رسمی نمونه بزرگتری شامل بیش از ۳ هزار شرکت را بررسی میکند. در سالهای گذشته، نظرسنجیهای خصوصی مانند RatingDog، Caixin و S&P Global با توجه به اینکه بر تولیدکنندگان صادراتمحور تمرکز دارند، تصویر بهتری نسبت به شاخص رسمی ارائه دادهاند.
بهطور کلی مجموعهای از دادههای اقتصادی اخیر چین، نشاندهنده کندی رشد دومین اقتصاد بزرگ جهان است. کاهش رشد فروش خردهفروشی برای سومین ماه متوالی و بازگشت شاخص قیمت مصرفکننده به محدوده منفی، از جمله نشانههایی است که نشان میدهد این اقتصاد با چالشهای جدی روبهرو است. اقتصاد چین در نیمه اول سال، ۵.۳ درصد نسبت به بازه مشابه در سال گذشته رشد کرد و این کشور را در مسیر دستیابی به هدف رشد سالانه ۵ درصد قرار داد. به عقیده کارشناسان، اگرچه اقتصاد چین در گذشته بارها پیشبینیکنندگان بدبین را ناکام گذاشته است، دستیابی به میانگین رشد ۴.۵ درصد در بازه سال ۲۰۲۶ تا ۲۰۳۵ همچنان برای این کشور دشوار خواهد بود.