کفه سنگین کاهش‌ قیمت پایه

  در پایان هفته، بازار جهانی نفت شاهد روندی افزایشی بود، به‌طوری‌که نفت خام برنت با ثبت نرخ حدود ۶۳.۳دلار در هر بشکه، در بالاترین سطح دو هفته اخیر قرار گرفت. این رشد عمدتا تحت‌تاثیر افزایش ریسک‌های ژئوپلیتیک بود. نگرانی‌ها درباره احتمال اقدام نظامی آمریکا علیه ونزوئلا و هشدار تحلیلگران مبنی بر اینکه تشدید تنش می‌تواند تولید روزانه حدود ۱.۱‌میلیون بشکه نفت این کشور را تهدید کند، محرک اصلی این نوسان صعودی به شمار می‌رود. هم‌زمان، عدم پیشرفت مذاکرات آمریکا و روسیه درباره جنگ اوکراین و ادامه حملات اوکراین به زیرساخت‌های انرژی روسیه، فضای عرضه را مبهم‌تر کرده و از قیمت‌ها حمایت کرده است.

افزایش انتظارات برای کاهش نرخ بهره در ایالات متحده نیز عاملی دیگر در تقویت بازار بود، چراکه کاهش نرخ‌ها می‌تواند فعالیت اقتصادی و در نتیجه تقاضای جهانی نفت را بالا ببرد. با وجود این عوامل صعودی، نشانه‌های ضعف در بخش تقاضا و نگرانی از مازاد عرضه مانع از جهش بیشتر قیمت شد. تصمیم عربستان برای پایین آوردن قیمت نفت سبک خود برای بازار آسیا به پایین‌ترین سطح پنج سال اخیر و کاهش ارزش نفت کانادا نیز بر فشارهای نزولی افزود. این تحولات به‌‌صورت مستقیم بر بازار جهانی پتروشیمی اثر می‌گذارد. چراکه قیمت پایه بسیاری از محصولات پتروشیمی وابسته به روند بهای نفت خام است و نوسانات اخیر می‌تواند در کوتاه‌مدت موجب تغییر مسیر قیمت‌ها در این صنعت شود. بنابراین در حال حاضر بازار جهانی محصولات پلیمری و شیمیایی بدون تغییر قیمت باقی مانده و در برخی گروه‌های کالایی نیز روند نزولی قیمت به ثبت رسیده که این موضوع بازار داخلی محصولات پتروشیمی را تحت‌تاثیر قرار داده است.

پتروشیمی‌ها در سراشیبی قیمت

قیمت پایه محصولات پتروشیمی در هفته سوم آذر‌ماه در حالی اعلام شد که قیمت‌های پایه در سه هفته نخست اردیبهشت‌ماه امسال روند کاهشی داشتند و پس از آن افزایشی اعلام شدند. نرخ دلار مبادله‌‌‌ای بعد از ۴۷ هفته رشد متوالی، از هفته سوم اردیبهشت ماه نزولی شد و در هفته ابتدایی خرداد ماه حدود ۰.۰۲ درصد رشد را به ثبت رساند. سپس نرخ دلار مبادله‌ای مجددا روند صعودی خود را حفظ کرد. این در حالی است که در هفته سوم آذرماه امسال ورق نرخ ارز توافقی برگشت و با افت ۰.۰۵ درصدی همراه بود و این موضوع موجب کاهش بخش قابل‌توجهی از قیمت‌های پایه شد. به عبارت بهتر دلار توافقی از ۷۱ ‌هزار و ۶۳۱ تومان در روز ۹ آذر‌ماه سال جاری به ۷۱ ‌هزار و ۵۹۳ تومان در روز ۱۶ آذر‌ماه کاهش یافت و از این‌رو کاهش ۶۷ درصد از قیمت‌های پایه محصولات پتروشیمی تحت‌تاثیر وضعیت نرخ ارز رقم خورد. از طرفی بازار جهانی نیز در مسیر نزولی قرار دارد و این موضوع بر روند کاهشی محصولات پتروشیمی تاثیر گذاشته است.

بررسی قیمت پایه محصولات پلیمری در هفته سوم آذر‌ماه نشان می‌دهد که فقط ۱۶ درصد از این گروه با رشد قیمت همراه بودند و در این بین استایرن بوتادین رابر روشن ۱۵۰۲ با ۱.۵ ‌درصد رشد معادل هزار و ۶۶۱ تومان به قیمت ۱۰۶ هزار و ۸۱۸ تومان رسید و به عنوان نخستین محصول در صدر جدول پلیمری‌ها قرار گرفت. پلی‌استایرن انبساطی ۲۰۰ نیز با ۰.۹ ‌درصد رشد قیمت پایه برای دومین هفته متوالی در رتبه دوم جدول افزایشی‌ها قرار گرفت. پلی‌استایرن مقاوم ۷۲۴۰-۶۰۴۵ به عنوان نخستین محصول کاهشی معرفی شد که ۳ درصد کاهش قیمت پایه را به ثبت رساند و ۷۰ هزار و ۷۰۰ تومان به‌فروش رسید.

در گروه کالایی شیمیایی‌‌‌ها نیز ۵۵ درصد از گروه‌‌‌ها با افزایش قیمت همراه بودند. ایزوبوتانول در هفته سوم آذر‌ماه با ۸ ‌درصد رشد در رتبه نخست گروه کالایی شیمیایی‌ها قرار گرفت و در روز ۱۶ آذر‌ماه قیمت پایه این محصول ۴۸ ‌هزار و ۵۶۱ تومان به‌ازای هر کیلوگرم اعلام شد. در این گروه دی‌اتیلن گلایکول برای دومین هفته متوالی در رده نخست کاهشی‌ها قرار گرفت و با ۵.۷ درصد افت در صدر کاهشی‌ها قرار گرفت. کاهش قیمت پایه نیمی از محصولات شیمیایی نیز تحت‌تاثیر نرخ ارز توافقی رقم خورده و این در حالی است که قیمت‌های پایه در بازار جهانی در وضعیت نزولی قرار دارند و این موضوع تاثیر قابل‌توجهی بر بازار داخلی گذاشته است.

رونق معاملات در تالار فیزیکی پتروشیمی‌ها

بررسی تالار پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی بورس کالای ایران در بازه زمانی ۸ تا ۱۴ آذرماه امسال نشان می‌دهد که در این بازار ۱۱۶ هزار و ۵۴۳ تن انواع محصول پلیمری عرضه شد که با تقاضای ۱۸۷ هزار و ۶۴۴ تن مواجه شد و در پایان هفته ۱۱۲ هزار و ۶ تن محصول پلیمری به فروش رسید. مقایسه بازار پتروشیمی در هفته دوم آذرماه با هفته پیش از آن نشان می‌دهد که حجم عرضه و معاملات محصولات پتروشیمی به‌ترتیب ۳ درصد و ۵ درصد افزایش داشته است و این در حالی رقم خورده که میانگین قیمت پایه این نوع محصول در بازه زمانی مورد بررسی با رشد همراه بوده است.

همچنین بررسی بازار محصولات شیمیایی در هفته دوم آذرماه نشان می‌دهد که ۶۶ هزار و ۱۶۸ تن انواع محصول شیمیایی در این تالار عرضه شده که با استقبال ۵۲ هزار و ۱۰۰ تنی روبه‌رو شد و ۴۳ هزار و ۵۹ تن محصول شیمیایی مورد معامله قرار گرفت. مقایسه بازار فرآورده‌های نفتی در بازه زمانی ۸ تا ۱۴ آذرماه با هفته پیش از آن نشان می‌دهد که میزان عرضه و معاملات این نوع محصول به‌ترتیب ۰.۴ درصد و ۷ درصد افزایش داشته و این در حالی است که میانگین قیمت پایه محصولات شیمیایی در هفته دوم آذرماه امسال کاهشی بوده است.