نقش قیمت ارز بازار توافقی در رشد بازار سهام
در حال حاضر این شکاف به بیش از ۵۰درصد رسیده و همین موضوع دولت و وزارت اقتصاد را به این جمع‌بندی رسانده است که برای تقویت ارزآوری و سودآوری شرکت‌ها و بهبود وضعیت سرمایه‌گذاری‌های جدید و ایجاد تعادل در اقتصاد، ناگزیر باید به سمت کاهش این فاصله حرکت کنند.
در این میان، قیمت ارز در بازارهای توافقی نقش اصلی را ایفا می‌کند و تجربه سال‌های گذشته نیز نشان داده است که به مرور زمان نرخ ارز رسمی به حاشیه نرخ آزاد نزدیک می‌شود. این تغییر، از یک‌سو باعث رشد سودآوری شرکت‌های صادراتی خواهد شد و از سوی دیگر ممکن است منجر به افزایش قیمت محصولات شود. سرمایه‌گذاران نیز با رصد این روند، انتظار دارند در صورت افزایش نرخ تسعیر ارز شرکت‌های صادراتی، بازار واکنش مثبتی نشان دهد و روند رشد شاخص‌ها ادامه پیدا کند. چرا که با افزایش نرخ آن، میزان سودآوری این شرکت‌ها به صورت ریالی و اسمی افزایش پیدا خواهد کرد و جاماندگی و فاصله آن نسبت به تورم و رشد نرخ ارز کاهش پیدا می‌کند.
در کنار این عوامل مثبت، بازار با مجموعه‌ای از ریسک‌ها نیز مواجه است. ریسک‌های منطقه‌ای و سیاسی، تبعات اقتصادی ناشی از اسنپ‌بک، افزایش نرخ بهره و مساله قیمت‌گذاری دستوری از جمله مواردی هستند که می‌توانند بر مسیر بازار تاثیرگذار باشند.
افزایش نرخ بهره به تنهایی منجر به افزایش هزینه تامین مالی شرکت‌ها و فشار در این زمینه خواهد شد، در کنار دشوار بودن هزینه تامین مالی، جریان نقدینگی به جای اینکه وارد سرمایه‌گذاری در تولید شود، به سوی بازار اوراق بهادار با درآمد ثابت حرکت خواهد کرد. به علاوه، شکاف میان نرخ ارز آزاد و نرخ ارز رسمی همچنان از چالش‌های اصلی باقی مانده است.
با توجه به تغییراتی که در مرکز مبادله ارز و طلا به واسطه بانک مرکزی انجام شده است، در صورتی که شرکت‌های بیشتری ارز صادراتی خود را در بازار دوم عرضه کنند و این روند در گزارش‌های ماه مهر (که در آبان منتشر می‌شود) منعکس شود، می‌توان انتظار داشت که شاخص کل بازار سرمایه به روند رشد خود ادامه دهد و در محدوده‌های بالاتری تثبیت شود. اما این سناریو مشروط به ثبات شرایط سیاسی و اقتصادی است.
در صورت بروز ریسک‌های جدید در چند ماه پیش‌رو به‌ویژه در حوزه ناترازی گاز که می‌تواند فشار سنگینی بر صنایع وارد کند، این روند با چالش مواجه خواهد شد و ممکن است بازار نتواند مسیر رشد فعلی را در ماه‌های آینده حفظ کند.در مجموع، چشم‌انداز بازار سرمایه در شرایطی مثبت است که شکاف ارزی میان نرخ بازار ارز توافقی و نرخ ارز در بازار آزاد کاهش یابد، سیاست‌های اقتصادی با ثبات دنبال شود و تعداد بیشتری از شرکت‌ها به عرضه ارز در بازار دوم روی آورند. در غیر این صورت، ریسک‌های بیرونی و ساختاری می‌تواند مسیر رشد را با موانعی همراه کند.
* کارشناس بازار سرمایه
