امید به پایان تعطیلی دولت آمریکا، بازارها را سبز کرد؛
بازگشت وال‌استریت به ریل صعودی؟
شاخص‌های سهام آمریکا با موجی از خرید سرمایه‌گذاران روبه‌رو شدند و نزدیک به ۴۰۰ نماد شاخص S&P ۵۰۰ سبزپوش شدند. شاخص نزدک نیز توانست بخش عمده‌ای از افت روز پنج‌شنبه خود را جبران کند. در حال حاضر به‌نظر می‌رسد که حرکت صعودی بازارها بیش از آنکه نشانه‌ای از بهبود بنیادهای اقتصادی باشد، به دلیل امید به گشایش سیاسی در واشنگتن رخ داده است، با این‌حال کارشناسان هشدار می‌دهند که تا زمان رسیدن به توافق نهایی، ریسک نوسانات شدید در بازارها همچنان بالا است.
جای خالی داده‌های اقتصادی
با توجه به اینکه تعطیلی دولت فدرال آمریکا همچنان ادامه دارد، انتشار داده‌های اقتصادی نیز متوقف شده و گزارش اشتغال ماهانه که یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سلامت اقتصاد ایالات متحده محسوب می‌شود، روز جمعه منتشر نشد. این وقفه اطلاعاتی، بازارها را در وضعیتی از ابهام و انتظار فرو برده است.
بر اساس نظرسنجی انجام‌شده توسط موسسات معتبر آمریکایی، معامله‌گران بر این باورند که تضعیف بازار کار بزرگ‌ترین تهدید پیش‌روی معاملات است. این عامل توضیح می‌دهد که چرا دارایی‌های پرریسک و بازدهی اوراق قرضه نسبت به هر خبر مرتبط با اشتغال یا بازار کار تا این حد حساس شده‌اند. همزمان، شاخص اعتماد مصرف‌کنندگان آمریکایی نیز سقوط کرده و به یکی از پایین‌ترین سطوح تاریخی خود رسیده است. تحلیلگران معتقدند که ترکیب تداوم تعطیلی دولت و افزایش مداوم قیمت‌ها موجب شده دیدگاه خانوارها نسبت به وضعیت مالی شخصی و آینده اقتصادی کشور به‌شدت تیره شود.
در این راستا دیوید راسل عنوان کرده‌است که ادامه تعطیلی دولت، ریسک مضاعفی برای اقتصاد ایجاد می‌کند چراکه هرچه این وضعیت طولانی‌تر شود، تاثیر آن بر زندگی روزمره مردم و کسب‌وکارهای کوچک بیشتر احساس خواهدشد. این تحولات در حالی رخ می‌دهد که بازار سهام نیز با موجی از نگرانی‌ها درباره حباب احتمالی در سهام مرتبط با هوش‌مصنوعی روبه‌رو شده‌است. رشد خیره‌کننده شرکت‌های فناوری در ماه‌های اخیر اکنون جای خود را به اصلاح قیمتی و واقع‌بینی بیشتر سرمایه‌گذاران داده است. مارک هکت معتقد است که افت اخیر بازار بیشتر شبیه به پاک‌سازی حباب‌های سفته‌بازی است تا نشانه‌ای از ضعف بنیادی. این وضعیت در واقع نوعی تعدیل طبیعی برای معامله‌گرانی است که بیش از حد روی مومنتوم سهام هوش‌مصنوعی شرط‌بندی کرده‌بودند.
جدیدترین نظرسنجی Markets Pulse نشان می‌دهد که در صورت ادامه تعطیلی دولت برای یک هفته یا بیشتر، بازار سهام آمریکا ممکن است با افتی بیش از آنچه تاکنون مشاهده شد، روبه‌رو شود. این نظرسنجی که بین ۵ تا ۷ نوامبر با مشارکت ۱۲۱ کارشناس بازار انجام شد، نشان داد که۱۴درصد از شرکت‌کنندگان بر این باورند که اگر تعطیلی یک تا دو هفته دیگر ادامه یابد، شاخص‌های سهام پس از دوره رکوردشکنی اخیر، روند صعودی خود را متوقف خواهند کرد. در این میان ۲۰درصد پیش‌بینی کردند که در صورت تداوم تعطیلی بیش از دو هفته، فشار بیشتری بر بازار وارد خواهدشد. همچنین ۳۵درصد بر این باورند که اثرات کامل تعطیلی حداقل یک ماه طول خواهد کشید. ۲۲درصد نیز معتقدند که رالی صعودی بازارسهام دیگر به پایان رسیده است.
گلن اسمیت، تحلیلگر موسسه مدیریت ثروت جی‌دی‌اس، اظهار کرد: «اگرچه گزارش اشتغال ماهانه دولت به دلیل تعطیلی موقت نهادهای فدرال در روز جمعه منتشر نشد، اما داده‌های حقوق و دستمزد بخش خصوصی و آمار اخراج‌ها نشان‌دهنده تضعیف بازار کار است.» وی افزود: این روند، حدسیات درباره برای کاهش نرخ بهره در ماه دسامبر و احتمالا اوایل سال ۲۰۲۶ توسط فدرال‌رزرو را تقویت می‌کند. علاوه‌بر این ریک ریدر، مدیر اجرایی بلک‌راک که از جمله نامزدهای احتمالی جانشینی جروم پاول در ریاست فدرال‌رزرو به‌شمار می‌رود، در مصاحبه با بلومبرگ اعلام کرد که بازار کار در حال تضعیف است و نرخ بهره باید تا سطح ۳درصد کاهش یابد. ریدر تصریح کرد: «ما با تضعیف قابل‌توجهی در بازار کار روبه‌رو هستیم. اگر گزارش روز جمعه منتشر می‌شد، این واقعیت را به وضوح نشان می‌داد.»
باید توجه داشت که تعطیلی موقت دولت فدرال آمریکا موجب شد که مقامات فدرال‌رزرو آخرین تصمیم خود درخصوص نرخ بهره را بدون دسترسی به آمار‌های کلیدی اقتصادی اتخاذ کنند. همچنین انتظار می‌رود داده‌هایی که پس از بازگشایی دولت منتشر می‌شوند، تصمیم‌گیری بعدی را آسان‌تر نکنند و ابهام در سیاست‌های پولی ادامه یابد. با گذشت هر روز، احتمال عدم‌انتشار برخی داده‌های ماه اکتبر مربوط به اشتغال و تورم افزایش می‌یابد. این موضوع مناقشه میان سیاستگذاران فدرال‌رزرو بر سر این پرسش که آیا بازار کار با سرعت کافی در حال تضعیف است تا کاهش نرخ بهره در دسامبر را توجیه کند یا خیر را تشدید کرده‌است.
موج گسترده اخراج در غول‌های آمریکایی
در هفته‌های اخیر، شرکت تارگت کورپ اعلام کرد که در نخستین تعدیل گسترده خود پس از سال‌ها، قصد دارد ۱۸۰۰ نفر را از کار برکنار کند. به موازات آن، آمازون از برنامه حذف ۱۴هزار شغل خبر داد. این اقدام در راستای هشدار صریح جف بزوس، مدیرعامل این شرکت، مبنی‌بر کاهش نیروی انسانی به دلیل گسترش هوش‌مصنوعی صورت گرفت. همزمان، شرکت پارامونت اسکایدنس نیز هزار کارمند خود را تعدیل کرد. همچنین درمیان شرکت‌هایی که اقدام به تعدیل نیروهای خود کرده‌اند، اسامی استارباکس کورپ، دلتا ایرلاینز، کارمکس، ریویان اتوموتیو و مولسون کورس بیوریج کورپ حضور دارند.
جنیفر تیمرمن، استراتژیست ارشد موسسه سرمایه‌گذاری ولز فارگو، معتقد است که عوامل متعددی از جمله تعدیل تدریجی فعالیت‌های اقتصادی، پایان سیاست انباشت نیروی کار دوران پاندمی کرونا، ابهام مداوم ناشی از سیاست‌های تعرفه‌ای، کمبود نیروی متخصص در صنایع وابسته به مهاجرت، و کاهش بودجه فدرال در بخش دولتی در کند‌شدن آهنگ ایجاد اشتغال نقش دارند. او در خاتمه افزود: «انتظار داریم محرک‌های سیاستی همچون کاهش مالیات، تزریق پول و مقررات‌زدایی، از اوایل سال آینده شتاب تازه‌ای به رشد اقتصادی ببخشند.
