انتظار صعود پرقدرت دور از ذهن است
همچنین به نظر یکی از کارشناسان، محدودیت دامنه نوسان بازار سهام، موجب شده است تا پویایی از این بازار حذف شود و در فرآیند کشف قیمت نمادها و سهم‌ها اختلال ایجاد شود. بر همین اساس توصیه می‌شود که برای بهبود وضعیت بازار سهام و کارآتر شدن فرآیند کشف قیمت، این دامنه حذف شود. دامنه نوسان در بازار سهام مانند یک ابزار مداخله قیمت در سایر بازارها عمل می‌کند و نتایجی را در بر دارد که در سایر بازارها مشاهده می‌شود.
محدودیت دامنه نوسان پویایی و کشف قیمت بازار را مختل می‌کند
محمدرضا اعلمی، کارشناس بازار سرمایه به ارزیابی وضعیت بازار سهام پرداخت و گفت: بازار سهام در پایان روز شنبه مورخ ۱۷ آبان ۱۴۰۴ با رشد ملایم شاخص کل و افزایش ۰.۶۶ درصدی به سطح ۳میلیون و ۲۲۴ هزار واحد رسید، اما نشانه‌های رفتاری بازار در نیمه دوم معاملات حاکی از ضعف مومنتوم صعودی و تمایل به استراحت بود. درحالی‌که شاخص هموزن نیز رشد اندکی را تجربه کرد، افت تدریجی حجم معاملات و افزایش عرضه در سطوح بالای قیمتی نشان می‌دهد که بخشی از سرمایه‌گذاران در حال شناسایی سود و کاهش ریسک پرتفوی خود هستند. بازار در حال حاضر در آستانه مقاومت تاریخی ۳میلیون و ۲۵۹ هزار واحد قرار دارد؛ سطحی که در اردیبهشت‌ماه سقف اصلی شاخص بود و اکنون مجددا به عنوان مرز روانی و تکنیکال مهمی عمل می‌کند. مشاهدات تکنیکال از کندل‌های اخیر با سایه‌های بالایی و کاهش حجم معاملات نشان می‌دهد که شاخص به‌تدریج وارد فاز احتیاط شده و احتمال اصلاح یا رنج‌شدن در محدوده فعلی افزایش یافته است. تا زمانی که عبور و تثبیت قدرتمندی بالای سطح ۳.۲۶میلیون واحد رخ ندهد، انتظار تداوم صعود پرقدرت دور از ذهن است و بازار نیازمند استراحت برای تجمیع انرژی و بازآرایی نیروهای تقاضا خواهد بود.
وی افزود: از منظر رفتاری، افت حجم معاملات نسبت به میانگین مهرماه و هم‌زمانی آن با نزدیکی به سقف تاریخی، نشانه‌ای از افزایش احتیاط سرمایه‌گذاران است. بسیاری از فعالان ترجیح می‌دهند پیش از هرگونه ورود سنگین، از عبور پایدار شاخص از مقاومت اطمینان حاصل کنند. رشد اخیر بازار تا حدی حاصل سیاست دامنه نوسان محدود و کنترل عرضه‌ها بوده است؛ سیاستی که در کوتاه‌مدت مانع از نوسانات شدید می‌شود، اما در بلندمدت می‌تواند پویایی بازار و کشف قیمت واقعی را مختل کند. بنابراین، در کوتاه‌مدت انتظار می‌رود بازار سهام در محدوده فعلی نوساناتی آرام و متعادل را تجربه کند و در صورت عبور پایدار از مقاومت یادشده، زمینه برای موج صعودی جدید فراهم شود. در مقابل، شکست حمایت‌های ۳.۱۸ و ۳.۰۸میلیون واحدی می‌تواند اصلاح عمیق‌تری را رقم بزند.
کارشناس بازار سرمایه به تصمیم سازمان بورس جهت تکمیل زنجیره طلا اشاره و آن را ارزیابی کرد: در کنار تحولات بازار سهام، موافقت اصولی سازمان بورس با تاسیس نخستین صندوق «صدور و ابطال طلا» گامی مهم در تکمیل زنجیره ابزارهای مالی مبتنی بر طلا محسوب می‌شود. پیش از این، سرمایه‌گذاری در طلا در چارچوب صندوق‌های ETF انجام می‌شد که معاملات آن محدود به ساعات رسمی بورس بود. اما در ساختار جدید، سرمایه‌گذاران می‌توانند مستقیما از طریق مدیر صندوق، واحدهای جدید صادر یا ابطال کنند؛ مشابه صندوق‌های صدور و ابطال سهامی یا مختلط که توسط سبدگردان‌ها اداره می‌شوند. این اقدام چند مزیت اساسی دارد: نخست، توسعه و تنوع ابزارهای مالی در بازار طلا و افزایش انتخاب‌های سرمایه‌گذاران با سطح ریسک و افق زمانی متفاوت؛ دوم، جذب سرمایه‌های سرگردان به‌ویژه از سوی افرادی که تمایل به حضور مستقیم در بازار فیزیکی ندارند؛ سوم، کمک به کاهش نوسانات بازار فیزیکی از طریق انتقال بخشی از تقاضا به بازار مالی؛ و چهارم، ارتقای شفافیت نظارتی در مقایسه با معاملات غیررسمی طلا.
با این حال، چالش‌هایی همچون نقدشوندگی پایین‌تر نسبت به ETFها، احتمال انحراف قیمت از ارزش واقعی و هزینه‌های مدیریتی بالاتر باید مورد توجه قرار گیرد. در مجموع، این تصمیم از منظر سیاستگذاری مالی اقدامی مثبت و تکمیلی در راستای توسعه عمق بازار سرمایه و گسترش ابزارهای مبتنی بر دارایی‌های واقعی است. با توجه به شرایط فعلی بازار سهام، چنین نوآوری‌هایی می‌تواند ضمن تقویت جذابیت بازار سرمایه، مسیر تازه‌ای برای مدیریت نقدینگی و هدایت سرمایه‌های خرد به سمت ابزارهای شفاف و رسمی فراهم کند.
اصلاح محتمل‌تر از صعود پرقدرت است
آراد پورکار، کارشناس بازار سرمایه به ارزیابی وضعیت بازار سهام، مولفه‌های اثرگذار و چشم‌انداز آن در کوتاه‌مدت پرداخت و گفت: بازار سرمایه در روزهای اخیر پس از عبور از محدوده ۳میلیون واحد و رسیدن به سطح حدود ۳میلیون و ۲۵۰ هزار واحد، واکنش مثبتی به دو خبر مهم داشت. نخست، موضوع تعدیل فرمول نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و حذف تاثیر دو هاب اروپایی واردکننده گاز از فرمول قیمت‌گذاری که می‌تواند به کاهش معنادار هزینه‌ها منجر شود. دوم، انتظارات نسبت به نرخ ارز شرکت‌های صادرات‌محور، به‌ویژه فولادی‌ها در بازار دوم بهبود پیدا کرد. این دو خبر، محرک‌های اصلی رشد اخیر بازار بوده‌اند و عملا قیمت‌ها خود را با این مفروضات تعدیل کرده‌اند.
وی افزود: اکنون شاخص در محدوده سقف‌های تکنیکال قرار گرفته و در روزهای اخیر شاهد افزایش عرضه‌ها و کاهش ارزش معاملات هستیم. از سوی دیگر، انتشار برخی گمانه‌زنی‌ها و اظهارات غیررسمی درباره اینکه ممکن است حذف کامل دو هاب اروپایی از فرمول نرخ خوراک انجام نشود یا فرمول جایگزین دیگری اعمال شود، باعث افزایش تردیدها در بازار شده است. این اخبار، هرچند هنوز رسمی و قطعی نیستند، اما به‌دلیل آنکه بازار پیشاپیش سناریوی کاملا مثبت را در قیمت‌ها لحاظ کرده، می‌توانند منجر به اصلاح در بازار شوند.
پورکار اصلاح بازار سهام را در چشم‌انداز کوتاه‌مدت محتمل‌تر از صعود پرقدرت می‌بیند، وی به ارزیابی این دلایل پرداخت و گفت: به‌نظر می‌رسد با توجه به شرایط کنونی، احتمال اصلاح مقطعی شاخص، بیش از ادامه صعود پرقدرت از این سطوح باشد؛ مگر آنکه رویدادهای مهم‌تری در مفروضات بنیادی بازار، مانند تغییرات مثبت در نرخ ارز، سیاست‌های کلان پولی و مالی، یا اخبار سیاسی تاثیرگذار رخ دهد. در چنین وضعیتی حتی اخبار منفی جدید، چه از حوزه اقتصاد و چه از تحولات منطقه‌ای، یا تکذیب موارد مثبت مورد انتظار، می‌تواند اصلاح را عمیق‌تر کند. در مجموع می‌توان گفت بازار در انتظار روشن‌شدن نهایی وضعیت نرخ خوراک و متغیرهای اثرگذار دیگر است و تا مشخص‌شدن قطعی این موارد، فاز اصلاحی محتمل‌تر از تداوم روند صعودی خواهد بود.
