پتانسیل‌های رشد بازار سهام فعال می‌شوند؟
محمدحسین علی‌‌‌‌‌‌‌‌‌بخشی، کارشناس تحلیل بازار سرمایه به ارزیابی وضعیت بازار سهام پرداخت و گفت: در بازار سهام شاهد تکرار یک الگوی رفتاری هستیم. معمولا در نیمه دوم روزهای چهارشنبه ورود نقدینگی و افزایش تقاضا باعث می‌شود بازار روند مثبتی بگیرد، به همین‌دلیل شنبه با قدرت آغاز می‌شود؛ اما به‌‌‌‌‌‌‌‌‌تدریج از نیمه دوم روز شنبه عرضه‌ها افزایش پیدا می‌کند، یکشنبه بازار متعادل است، دوشنبه و سه‌شنبه با فشار فروش همراه می‌شود و دوباره چهارشنبه همین چرخه تکرار می‌شود. این هفته نیز دقیقا همین روند مشاهده شد. شنبه بازار با قدرت شروع شد اما به مرور عرضه‌ها افزایش‌یافت و در پایان بازار تحت‌فشار قرارگرفت. صندوق‌های اهرمی نیز در این شرایط بر بازار اثرگذار بودند. دوشنبه و سه‌شنبه بازار تا حدی روی سهام کوچک برگشت مثبت داشت که دلیل آن را توضیح می‌دهم. روز چهارشنبه نیز حدودساعت10:20 به بعد دوباره یک موج مثبت در کلیت بازار ایجاد شد.
در میان عوامل اثرگذار بر بازار، ابتدا می‌توان به گروه پالایشی اشاره کرد. کرک‌‌‌‌‌‌‌‌‌اسپرد محصولات نفتی از حدود ۹ دلار به ۱۵ تا ۱۶ دلار رسیده و همین موضوع باعث شد عملکرد پالایشی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در ابتدای هفته مثبت باشد، هرچند در ادامه هفته شرایط آنها چندان مطلوب نبود. انتشار خبر غیررسمی، درباره افزایش ۶۰درصدی قیمت شیرخام سبب شد گروه‌های زراعت و لبنیات که تولیدکننده یا فروشنده شیر هستند عملکرد بسیار خوبی داشته‌باشند. در گروه کانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های فلزی نیز اخبار مثبتی منتشر شد که موجب جلب‌توجه بازار به این سهام برای یکی دو روز شد.
در کنار این‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، رشد نرخ دلار بازار ارز توافقی طی یکی دو هفته اخیر باعث شد بانک‌هایی که دارایی دلاری دارند در برخی روزها با رنج‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مثبت همراه شوند، زیرا می‌توانند دارایی‌های دلاری خود را با نرخ بالاتری تسعیر کنند. گروه سیمانی نیز این هفته عملکرد خوبی داشت، زیرا اصلاح قیمتی آنها زودتر از سایر گروه‌ها آغاز شده‌بود و با کندتر‌شدن روند کلی بازار، توانستند وضعیت بهتری نسبت به سایرین داشته‌باشند. در مجموع این هفته بازار مثبت اما کم‌‌‌‌‌‌‌‌‌رمق بود. ارزش معاملات کاهش قابل‌توجهی داشت و به حدود ۱۰همت رسید و حتی برخی روزها به‌‌‌‌‌‌‌‌‌سختی به ۷همت می‌رسید. در کل هفته از ساعت ۱۲ تا 12:30 افزایش نسبی در ارزش معاملات دیده می‌شد، اما پیش از آن بازار عملا بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌رمق بود.
دو عامل برای هفته آینده نگرانی ایجاد می‌کنند. نخست سقوط ارزش معاملات به زیر ۱۰همت است که هشداری جدی به‌شمار می‌رود و می‌تواند نشان‌دهد مثبت‌های اخیر پایدار نیست. دوم افزایش نرخ سود بین‌‌‌‌‌‌‌‌‌بانکی که ناگهان از 35 به 36.5 تا ۳۷درصد رسیده‌است. چنین نرخ‌هایی همیشه برای بازار سرمایه مزاحمت ایجاد می‌کنند، زیرا وقتی امکان دریافت سود بدون‌ریسک با این ارقام وجود دارد، سرمایه‌گذار انگیزه کمتری برای ورود به بازاری با ریسک‌های متعدد خواهدداشت. علاوه‌بر این، موضوع پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌فروش سکه نیز می‌تواند بخشی از نقدینگی را به خود جذب‌کرده و فضای بازار سهام را دشوارتر کند، بنابراین ارزش معاملات پایین و نرخ سود بالا؛ دو هشدار مهم برای معاملات هفته پیش‌رو هستند.
از نظر موج‌‌‌‌‌‌‌‌‌شماری الیوت نیز به‌نظر می‌رسد؛ بازار در یک موج اصلاحی قرار دارد. هفته گذشته موج صعودی B تجربه شد که بسیار کوتاه بود و اکنون احتمالا وارد موج C شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌ایم که می‌تواند اصلاح عمیق‌تری ایجاد کند؛ چه از نظر زمانی و چه از نظر قیمتی. با وجود اینکه هفته آینده هم‌‌‌‌‌‌‌‌‌زمان با هفته بازار سرمایه است و احتمال دارد رئیس‌‌‌‌‌‌‌‌‌جمهور نیز به تالار بورس برود، انتظار اثرگذاری جدی بر روند کلی بازار وجود ندارد. در بُعد سیاسی نیز شرایط به نفع بازار نیست و با توجه به تمام موارد مذکور، به‌نظر می‌رسد هفته آینده بازاری متعادل متمایل به منفی باشد.
احسان خاتونی، کارشناس بازار سرمایه به ارزیابی وضعیت بازار سهام و چشم‌‌‌‌‌‌‌‌‌انداز کوتاه‌مدت پرداخت و گفت: پس از یک دوره ریزش شاخص‌ها و قیمت‌ها و اصلاح گسترده بازار، با رسیدن شاخص‌ها به سطوح حمایتی شاهد افزایش تقاضا و بهبود محسوس معاملات بودیم، بنابراین هفته گذشته وضعیت بازار به‌‌‌‌‌‌‌‌‌مراتب بهتر از هفته‌های قبل بود.
در شرایط کنونی خبر صدور قطعنامه در شورای‌حکام را داریم. این قطعنامه جنبه تنبیهی دارد اما الزام‌‌‌‌‌‌‌‌‌آور برای ارجاع پرونده ایران به شورای‌امنیت نیست، به همین‌دلیل دلار واکنش خاصی نشان نداد و حتی اندکی متمایل به کاهش شد. به‌نظر می‌رسد بورس نیز نسبت به این خبر واکنش شدیدی نشان ندهد و بتواند روند بازیابی خود را که هفته گذشته آغاز شد، ادامه دهد و با افزایش تدریجی تقاضا همراه باشد. همچنین انتظار می‌رود که به‌‌‌‌‌‌‌‌‌تدریج شاهد رشد نرخ ارز باشیم؛ زیرا متغیرهای بنیادی اقتصادی؛ مانند کسری‌بودجه، تورم و سیاست‌های بانک‌مرکزی به‌نحوی است که عملا مسیر دیگری جز افزایش نرخ ارز باقی نمی‌گذارد. تمامی بازارها از جمله بازار سرمایه ناگزیر از اثرپذیری از این متغیرها خواهند بود.
بر اساس جدیدترین آمار‌های پولی که توسط بانک‌مرکزی منتشر‌شده، نقدینگی در مردادماه به حدود ۱۲هزار‌همت رسید که نشان‌دهنده رشد نقطه‌‌‌‌‌‌‌‌‌به‌‌‌‌‌‌‌‌‌نقطه ۳۶درصدی و بالاترین سطح از سال۱۴۰۱ است. پایه‌پولی نیز به ۱۵۰۰همت رسید که رشد نقطه‌‌‌‌‌‌‌‌‌به‌‌‌‌‌‌‌‌‌نقطه ۳۱درصدی را ثبت کرده‌است. این ارقام نشان می‌دهد اقتصاد وارد فاز شتاب‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری مجدد تورم شده‌است. نکته مهم در بخش پولی طی ۱۰ ماه گذشته این است که از سال۱۳۹۷ به بعد که اقتصاد ایران وارد دوره بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ثباتی و تورم‌های بالا شد، تنها دوره‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای که تورم، رشد نقدینگی، رشد پایه‌پولی و نرخ بهره همگی به‌‌‌‌‌‌‌‌‌طور هم‌‌‌‌‌‌‌‌‌زمان در مسیر صعودی قرار گرفتند، مقطع کنونی یعنی از آذر ۱۴۰۳ به بعد بوده‌است. بسیاری از تحلیلگران اقتصادی احتمال می‌دهند سال‌آینده شاهد یک ابرتورم بالا باشیم که همه بازارها را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد، با این‌حال اگر ریسک‌های سیاسی افزایش پیدا نکنند، بازار سرمایه پتانسیل‌های قابل‌توجهی برای عبور سالم از محدوده مقاومتی سه‌میلیون و ۲۰۰هزار واحد دارد.
از جمله این پتانسیل‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها می‌توان به شایعات مربوط به کاهش نرخ خوراک و سوخت صنایع در بودجه۱۴۰۵ اشاره کرد که تاثیر بسیار مهمی بر سودآوری شرکت‌ها خواهدداشت. همچنین حذف ارز ترجیحی ۲۸هزار و ۵۰۰تومانی و امکان ورود ارز صنایع مختلف به بازار دوم با نرخ‌های نزدیک به ۱۰۰هزار‌تومان، پتانسیل قابل‌توجه دیگری برای رشد بازار است.
