صندوق‌ نقره در راه بورس

این تصمیم سازمان بورس، که بر پایه راه‌اندازی موفق معاملات گواهی سپرده شمش نقره در بورس کالای ایران استوار است، می‌تواند بازار نقره را عمیق‌تر کند و دسترسی سرمایه‌گذاران خرد و کلان را به این فلز گران‌بها آسان‌تر سازد. مقررات صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر کالا از سال ۱۳۹۶ در ایران تصویب شده و تاکنون تجربه موفقی از آنها مشاهده شده است؛ ۲۹ صندوق طلایی با ارزش دارایی کل حدود ۴۲۲ همت فعال هستند، دو صندوق مبتنی بر زعفران با ارزش تقریبی ۲.۵ همت و یک صندوق در حوزه انرژی نیز راه‌اندازی شده‌اند.

 الگوبرداری از طلا

صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا به عنوان الگویی روشن برای این اقدام جدید عمل کرده‌اند. صندوق‌های طلا در سال‌های اخیر نه تنها حجم عظیمی از سرمایه‌های خرد را جذب کرده‌اند، بلکه در دوران تورم بالا، نوسانات ارزی شدید و عدم اطمینان اقتصادی، بازدهی قابل‌توجهی ارائه داده‌اند. این صندوق‌ها به سرمایه‌گذاران امکان داده‌اند بدون دغدغه نگهداری فیزیکی طلا، از رشد قیمت این فلز بهره‌مند شوند و به عنوان پناهگاهی امن در برابر کاهش ارزش پول ملی عمل کنند. همین تجربه مثبت و استقبال گسترده از صندوق‌های طلا را می‌توان انگیزه اصلی سازمان بورس برای گسترش این مدل به نقره دانست.

 نقره، با ویژگی‌های هیبریدی خود که ترکیبی از خاصیت سرمایه‌گذاری مانند طلا و کاربرد صنعتی گسترده است، پتانسیل مشابهی برای جذب سرمایه و ارائه بازدهی دارد و می‌تواند بازار کالایی بورس ایران را متنوع‌تر و مقاوم‌تر سازد.

مشابه صندوق‌های طلا که حجم دارایی‌شان به سرعت به صدها همت رسید، صندوق‌های نقره نیز می‌توانند حجم بالایی جذب کنند و به ابزاری محبوب برای حفظ ارزش دارایی تبدیل شوند. البته نوسانات کوتاه‌مدت ممکن است رخ دهد، اما چشم‌انداز بلندمدت بسیار مثبت ارزیابی می‌شود.

 روند صعودی نقره

بررسی داده‌های بورس کالای ایران نشان می‌دهد که قیمت پایانی هر واحد گواهی سپرده شمش نقره در بورس کالا در ماه‌های اخیر روند صعودی قدرتمندی داشته است که از اواخر آبان‌ماه ۱۴۰۴ با قیمتی حدود ۱۹۰ تومان شروع کرد و در میانه آذر قیمت به اوج خود یعنی حدود ۲۷۰ هزار تومان رسیده و در آخرین معاملات با قیمت ۲۶۲ هزار تومان بسته شد. این افزایش حدود ۳۳ درصدی از پایین‌ترین نقطه اخیر، همراه با رشد بیش از ۷ درصدی در روزهای معاملاتی آخر، نشان‌دهنده شتاب‌گیری تقاضا در بازار داخلی است. این روند داخلی با عوامل جهانی همخوانی دارد؛ تقاضای صنعتی روبه‌رشد، نگرانی‌های تورمی و نوسانات ارزی.

در بازار جهانی، قیمت هر اونس نقره در ۱۵دسامبر ۲۰۲۵ حدود ۶۳ تا ۶۴ دلار معامله می‌شود که رکوردهای جدیدی را ثبت کرده و رشد بیش از ۱۲۰درصدی از ابتدای سال ۲۰۲۵ را نشان می‌دهد. این عملکرد چشم‌گیر، نقره را به یکی از پربازده‌ترین دارایی‌های سال تبدیل کرده است.

 فرصت جدید سرمایه‌گذاران

راه‌اندازی صندوق‌های نقره، دقیقا پس از موفقیت صندوق‌های طلا، فرصتی بی‌نظیر برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کند. این صندوق‌ها امکان سرمایه‌گذاری غیر مستقیم، کم‌ریسک و بدون نیاز به نگهداری فیزیکی شمش را فراهم می‌آورند. سرمایه‌گذاران می‌توانند از رشد قیمت نقره بهره‌مند شوند، درحالی‌که ریسک‌های خرید فیزیکی مانند تقلب، هزینه نگهداری و نقدشوندگی پایین حذف می‌شود. این ابزار جدید نه تنها به تعمیق بازار کالایی کمک می‌کند، بلکه گزینه‌ای جذاب برای تنوع سبد دارایی در شرایط تورمی، نوسانات ارزی و عدم اطمینان اقتصادی است.

پیش‌بینی‌های جهانی برای سال ۲۰۲۶ بسیار مثبت است. تحلیلگران‌قیمت نقره در سال بعد را در محدوده ۵۵ تا ۶۵ دلار پیش‌بینی می‌کنند. برخی سناریوهای خوش‌بینانه قیمت این فلز را در صورت ادامه تقاضای صنعتی و تداوم ورود سرمایه به ETFها تا محدوده ۸۸ دلار یا حتی بالاتر نیز نیز پیش‌بینی می‌کنند. این رشد عمدتا ناشی از کمبود عرضه، تقاضای صنعتی روبه‌رشد (به ویژه از سوی صنایع مرتبط با انرژی‌های سبز و خودروهای الکتریکی) و حمایت سرمایه‌گذاری در شرایط کاهش نرخ بهره است. در بازار ایران، با توجه به همبستگی بالای قیمت داخلی با جهانی و روند صعودی اخیر، انتظار می‌رود صندوق‌های نقره با استقبال گسترده‌ای مواجه شوند.

پذیره‌نویسی این صندوق‌ها احتمالا در هفته‌های آتی آغاز خواهد شد و می‌تواند نقطه عطفی در تاریخ بازار سرمایه ایران باشد. سرمایه‌گذاران هوشمندی که به دنبال تنوع و بازدهی بالاتر هستند، نباید این فرصت را از دست بدهند. نقره، با ترکیب منحصربه‌فرد سرمایه‌گذاری و صنعتی، آماده است تا نقش بزرگ‌تری در سبد دارایی ایرانیان ایفا کند.

 جذابیت نقره

یکی از دلایل اصلی صعود قیمت نقره، گسترش کاربردهای صنعتی آن است که تقاضای جهانی را به سطوح رکوردشکن رسانده است. در واقع تقاضای صنعتی همچنان موتور اصلی رشد نقره است.

 برخلاف طلا که تقاضایی عمدتا مبتنی بر سرمایه‌گذاری و زیورآلات دارد، بیش از ۵۰ درصد تقاضای نقره صنعتی است. نقره به عنوان بهترین رسانای الکتریکی کاربرد کلیدی در صنعت انرژی‌های تجدیدپذیر دارد؛ بخش تولید انرژی خورشیدی (فتوولتائیک) بزرگ‌ترین مصرف‌کننده است و پیش‌بینی می‌شود در ۲۰۲۵ بیش از ۲۶۰‌میلیون اونس نقره مصرف کند. هر پنل خورشیدی حدود ۱۵-۲۵ گرم نقره نیاز دارد و با نصب سالانه بیش از ۵۰۰ گیگاوات ظرفیت جدید خورشیدی در جهان، تنها این بخش بیش از ۲۰۰‌میلیون اونس نقره در سال مصرف می‌نماید و یکی از مهم‌ترین عوامل رشد تقاضا به شمار می‌رود.

خودروهای الکتریکی نیز هر کدام ۲۵-۵۰ گرم نقره مصرف می‌کنند (دو برابر خودروهای سنتی) و تقاضا از این بخش سالانه دو رقمی افزایش می‌یابد. نقره در تولید مدارهای چاپی، سنسورها، باتری‌های پیشرفته، سیستم‌های خودروهای برقی و زیرساخت‌های مراکز داده کاربرد گسترده دارد. گسترش سریع خودروهای الکتریکی و فناوری‌های دیجیتال، تقاضا از این حوزه را با رشد سالانه دو رقمی همراه ساخته است.

ویژگی‌های ضد میکروبی نقره، آن را به ماده‌ای ارزشمند در تجهیزات تشخیصی و درمانی، مواد ضدعفونی‌کننده و محصولات بهداشتی تبدیل کرده است؛ تقاضایی که پس از همه‌گیری کووید-۱۹ شتاب بیشتری یافته است.

نقره در حوزه‌های هوافضا، صنایع دفاعی، نانوتکنولوژی، کاتالیزورهای صنعتی، آینه‌های دقیق، باتری‌های خاص و بسته‌بندی‌های هوشمند غذایی کاربرد دارد. این تنوع گسترده، تقاضایی پایدار ایجاد کرده و نقره را به یکی از فلزات استراتژیک آینده تبدیل نموده است. کسری عرضه مداوم برای پنجمین سال پیاپی نیز ناشی از همین عوامل است.

درنهایت راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر نقره، در ادامه موفقیت چشم‌گیر صندوق‌های طلا، نه تنها تنوع ابزارهای کالایی بازار سرمایه ایران را افزایش می‌دهد، بلکه فرصتی استثنایی برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند تا به طور غیرمستقیم و کم‌ریسک از روند رو به رشد یکی از استراتژیک‌ترین فلزات جهان بهره‌مند شوند.

 در شرایطی که تقاضای صنعتی نقره به دلیل انتقال جهانی به انرژی‌های تجدیدپذیر، گسترش خودروهای الکتریکی و پیشرفت فناوری‌های نوین همچنان در حال شتاب‌گیری است و کسری عرضه بازار را حمایت می‌کند، این صندوق‌ها می‌توانند به ابزاری موثر برای حفظ ارزش دارایی‌ها در برابر تورم و نوسانات ارزی تبدیل شوند. انتظار می‌رود با آغاز پذیره‌نویسی در هفته‌های آتی، استقبال گسترده‌ای از این ابزار جدید شکل گیرد و نقره نقش پررنگ‌تری در سبد سرمایه‌گذاری ایرانیان ایفا کند.