ضرورت تولید صادرات‌محور

 به گزارش روابط عمومی سازمان توسعه تجارت ایران، محمدعلی دهقان‌دهنوی در نشست تولید صادرات‌محور، با اشاره به ابتکار طراحی یک هفته با صادرات، در بیست و نهمین دوره روز ملی صادرات، گفت: روز ملی صادرات در دوره‌های گذشته، محدود به یک روز می‌شد اما در سال جاری با هدف نهادینه کردن موضوع صادرات در یک زمان‌بندی یک هفته‌ای تلاش داریم که این موضوع را در کشور برجسته سازیم. وی با بیان اینکه ما از استراتژی جایگزینی واردات به استراتژی توسعه صادرات رسیدیم، گفت: در دو دهه گذشته بحث‌های رسانه‌ای زیادی با این مضمون مطرح می‌شد که باید استراتژی واردات را جایگزین کنیم یا بر توسعه صادرات متمرکز شویم؟ در نهایت در سال‌های اخیر بیشترین تمرکز بر استراتژی توسعه صادرات معطوف شد.

معاون وزیر صمت با طرح این پرسش که در چه مرحله‌ای باید به استراتژی صادرات فکر کنیم؟ تصریح کرد: آیا باید ما شرکت‌های قوی داشته باشیم که برای مازاد تولید داخلی بازارهای جدید خلق کنند؟ یا باید در گام نخست بازارهای جدید پیدا و برای آنها محصولات تولید کنیم؟ شاید پرسش دوم را کارآتر و اثربخش‌تر ببینیم. در این شرایط بازارها را باید رصد و فرصت‌ها را شناسایی و تولیدات را بر اساس نیازهای آنها طراحی کنیم. دهقان‌دهنوی با تاکید بر چابکی در تولید با هدف ماندگاری در بازارهای صادراتی جدید، گفت: نگاه صادراتی قوی‌تر با برنامه محور تر باید داشته باشیم؛ در بعضی بازارهای صادراتی محصولات باکیفیتی به دلیل پایین بودن سطح درآمد مردم و یا نیازهای مقطعی آنها صادر نمی‌کنیم اما ممکن است این شرایط چندان پایدار نباشد اما ما همچنان اصرار داریم که با روش قبل ادامه بدهیم در نتیجه ممکن است بازار‌های سابق خود را از دست بدهیم.

رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران اظهار کرد: نشست تولید صادرات‌محور، کار مشترک سازمان توسعه تجارت ایران و معاونت صنایع عمومی است. اگر از سازمان توسعه تجارت ایران خواسته می‌شود صادرات کشور را توسعه بدهد، راهی جز این نداریم که از بخش‌های تولیدی کمک بخواهیم و از آنها بخواهیم که در کنار ما قرار بگیرید. برعکس آن هم وجود دارد؛ در بخش تولیدی‌مان هم اگر بخواهیم تولید پررونق باشد و اشتغال را حفظ کنیم، چاره‌ای جز این نداریم که بر روی استراتژی‌های صادراتی، کشف بازارهای جدید و حفظ بازارهای موجود بیاندیشیم.

دهقان دهنوی در پایان نشست تولید صادرات‌محور را نمادی برای پیوند این دو بخش دانست و گفت: صادرات می‌تواند پیش‌قراول و راهنمای تولید باشد. یعنی لازم نیست که ما اول کالایی را تولید کنیم و بعد بخش صادراتمان فعال شود؛ می‌تواند صادرکننده این سیگنال را به تولیدکننده بدهد که چه چیزی با چه مشخصاتی برای من تولید بکند.

رشد ۲۳ درصدی صادرات صنایع عمومی

در ادامه معاون صنایع عمومی وزارت صمت از رشد ۲۳ درصدی صادرات در حوزه صنایع عمومی طی ۶ ‌ماه نخست سال خبر داد و تاکید کرد که رویکرد اصلی وزارتخانه، ارتقای ارزش صادراتی کالاها به‌جای افزایش صرف حجم و تناژ صادرات است. به گزارش تسنیم، ابراهیم شیخ، معاون صنایع عمومی وزارت صنعت، معدن و تجارت در نشست هم‌اندیشی ظرفیت‌سازی برای صادرات کالا اظهار کرد: با وجود مشکلاتی که از سال ۱۴۰۳ برای کشور ایجاد شده، خبرهای خوبی هم از حوزه صادرات داشتیم. در سال گذشته صادرات کشور ۱۹ درصد افزایش یافت و در ۶ ‌ماه امسال نیز کاهش صادرات نداشتیم.

وی افزود: با وجود تجاوزها و محدودیت‌هایی که دشمن علیه کشور ایجاد کرده و مشکلات تجاری ناشی از آن، ما در معاونت صنایع عمومی توانستیم در سال ۱۴۰۳ میزان صادرات را به ۳۷‌میلیارد دلار برسانیم. البته نقش ما بیشتر در قالب مشوق و نظارت بر فعالیت صنعتگران بوده، اما این عدد قابل‌توجه است و نشان از تلاش فعالان بخش صنعت دارد. شیخ با اشاره به رشد ۲۳ درصدی صادرات در این حوزه گفت: در پنج‌ماه نخست سال جاری، ارزش صادرات به ۱۵‌میلیارد و ۵۰۰‌میلیون دلار رسیده است. دفتر شیمیایی ما بیش از یک‌میلیارد و ۳۰۰‌میلیون دلار، لوازم خانگی ۳۰۰‌میلیون دلار و حوزه دخانیات نیز حدود سه‌ونیم‌میلیون دلار صادرات داشته است. وی ادامه داد: مقاصد اصلی صادرات ایران، چین و سپس کشورهای همسایه از جمله عراق، امارات، ترکیه، پاکستان و افغانستان بوده‌اند.

معاون صنایع عمومی وزارت صمت در بخش دیگری از سخنانش با تاکید بر تمرکز وزارتخانه بر افزایش ارزش صادراتی به‌جای تناژ صادراتی اظهار کرد: هدف ما صرفا افزایش حجم صادرات نیست؛ دغدغه اصلی ما افزایش ارزش صادراتی کالاهاست. در حال حاضر هر تُن کالای صادراتی ما به‌طور میانگین ۳۷۰ دلار ارزش دارد، درحالی‌که مثلا فرانسوی‌ها از تولید ۱۰۰ میلی‌لیتر عطر یا کره‌ای‌ها از تولید یک موبایل صد گرمی، چندین برابر این ارزش را به‌دست می‌آورند.

وی افزود: برای افزایش ارزش صادرات، باید زنجیره‌های تولید را کامل کنیم. مثلا در تولید استامینوفن، کشور به خودکفایی رسیده و توان صادرات دارد. اما وقتی محصول شیمیایی خام صادر می‌کنیم و فرآوری آن در خارج انجام می‌شود، ارزش افزوده چندصد برابری از دست می‌رود. اکنون مشکل اصلی ما این است که بخشی از حلقه‌های زنجیره تولید در خارج از کشور انجام می‌شود و ارزش‌افزوده آن نصیب دیگران می‌شود. شیخ با اشاره به برنامه‌های در دست اقدام وزارت صمت گفت:برای رفع این مشکل، اقدامات مختلفی طراحی شده است. بخشی از مشکلات ارزی نیز با پیگیری‌های کمیته اقدام ارزی و مذاکرات با بانک مرکزی تا حدود زیادی حل‌وفصل شده است. امیدواریم در روزهای آینده خبرهای خوبی در زمینه رفع کامل محدودیت‌های ارزی اعلام شود. او ادامه داد: در حوزه تسهیلات نمایشگاهی، مشوق‌های صادراتی و تولید بدون کارخانه نیز اقدامات موثری انجام شده است. دستورالعمل تولید بدون کارخانه تدوین و تنظیم شده و با مشارکت اعضای محترم اتاق بازرگانی شکل گرفته است.

معاون صنایع عمومی وزارت صمت درباره همکاری‌های این وزارتخانه با صندوق ضمانت صادرات نیز توضیح داد: تفاهم‌نامه‌ای با صندوق ضمانت صادرات امضا شده که بر اساس آن، علاوه بر تضمین صادرات، این صندوق آمادگی سرمایه‌گذاری در ایجاد خطوط تولید و برندهای صادراتی را دارد. این موضوع می‌تواند مسیر توسعه صادرات را از منظر سرمایه‌گذاری و برندینگ تسهیل کند. وی افزود: در حال حاضر بیشترین مراجعات ما در حوزه صادرات مربوط به موضوع رفع تعهد ارزی است. به نظر می‌رسد مهم‌ترین دستور کار پیش‌روی وزارت صمت نیز دستیابی به طرحی دقیق در این زمینه و تفاهم با بانک مرکزی و سایر نهادهای ذی‌ربط برای حل این مساله باشد. شیخ در پایان گفت: امیدواریم با ادامه پیگیری‌ها، در آینده نزدیک شاهد رفع کامل تعهدات ارزی و گشایش در مسیر صادرات کشور باشیم.