مدیرکل دفتر غرب آسیا در سازمان توسعه تجارت تاکید کرد؛
لزوم ایجاد تراز متعادل در تجارت با عراق
ربیهاوی عراق را مهم‌ترین شریک ایران در صادرات غیرنفتی و «شریک استراتژیک اول» خواند و با اشاره به مرز بیش از ۱۵۰۰ کیلومتری، هم‌مرزی پنج استان ایران با هفت استان عراق و وجود ۱۲ گذرگاه رسمی، گفت: این ساختار مرزی و تسهیلات بستر شکل‌گیری تجارتی برد-برد بین دو کشور است. مدیرکل دفتر غرب آسیا در سازمان توسعه تجارت با مرور روند مبادلات، یادآور شد: صادرات ایران به عراق از حدود چند صد‌میلیون دلار در اوایل دهه ۱۳۸۰ به حدود ۱۲میلیارد دلار در سال گذشته رسیده، اما مسیر تجارت تقریبا یک‌طرفه و عمدتا به نفع صادرات ایران بوده است.
وی تاکید کرد: هدف مشترک دو دولت، حرکت تدریجی به سمت تعادل در تراز تجاری است. ظرفیت‌های بالقوه عراق در زمینهای حاصلخیز، منابع آب زیرزمینی و امکان خودکفایی و حتی صادرات محصولات کشاورزی، زمینهای جدی برای اصلاح این عدم تعادل محسوب می‌شود. ربیهاوی با اشاره به اینکه در هفت‌ماهه نخست سال ۱۴۰۴ حدود ۶.۲میلیارد دلار محصول کشاورزی از ایران صادر شده که نزدیک به یک‌سوم آن سهم بازار عراق بوده است، گفت: این بازار همچنان جذاب اما نیازمند بازتعریف نقش عراق از مصرف‌کننده صرف به «شریک تولید» است. وی، خرما را نمونه‌ای استراتژیک برای توضیح رویکرد جدید ایران معرفی کرد و افزود: عراق با تولید صدها هزار تن خرما در سال، همچنان بخش زیادی از محصول خود را بدون فرآوری و ارزش افزوده راهی بازار می‌کند.
ربیهاوی، فرصت همکاری شرکت‌های ایرانی، به‌ویژه در خوزستان را در حوزه فرآوری، بسته‌بندی و بازاریابی بین‌المللی خرما برجسته کرد و با اشاره به وجود شرکت تخصصی خرما در وزارت کشاورزی عراق گفت: این ساختار نقطه اتصال مناسبی برای مشارکت در خرید، جمع‌آوری و صادرات حرفه‌ای‌تر محصول است. مدیرکل دفتر غرب آسیا در سازمان توسعه تجارت یادآور شد: ایران در مدت کوتاهی بیش از ۲۰۰ قلم محصول کشاورزی به عراق صادر کرده که بسیاری از آنها قابلیت بسته‌بندی مجدد، فرآوری و صادرات مجدد از طریق عراق به بازارهای ثالث مانند سوریه، لبنان، عربستان و سایر کشورها از مسیر مدیترانه را دارند و این مدل می‌تواند به برندسازی مشترک و خلق ارزش افزوده دوطرفه منجر شود. این مقام مسوول، سرمایه‌گذاری مشترک و تولید در عراق را هسته اصلی استراتژی اقتصادی جدید ایران در قبال این کشور معرفی و تاکید کرد با ایجاد واحدهای تولیدی و صنایع تکمیلی کشاورزی در خاک عراق، دو طرف می‌توانند به شکل مشترک وارد بازارهای جدید شوند.
ربیهاوی، همزمان از سرمایه‌گذاران عراقی دعوت کرد به فرصت‌های خوزستان در حوزه ثروت‌های پروتئینی، از جمله پرورش ماهی و مرغ، توجه کنند و این استان را نمونه‌ای برجسته و واجد مزیت‌های منطقه آزاد اقتصادی معرفی کرد که می‌تواند میزبان مشارکت استان‌های همجوار عراق باشد. وی، هدف مشترک تهران و بغداد را حرکت به سمت تراز تجاری مثبت و پایدار عنوان کرد و گفت: تا زمانی که ایران فقط صادرکننده و عراق تنها واردکننده باشد، این رابطه در معرض نوسان باقی می‌ماند. مدیرکل دفتر غرب آسیا در سازمان توسعه تجارت تاکید کرد: اگر امروز صادرات ایران به عراق در سطح حدود ۱۲میلیارد دلار است، لازم است واردات از عراق نیز به تدریج به سطحی نزدیک به این عدد برسد تا ساختار یک شراکت پایدار شکل بگیرد و استفاده هدفمند از فرصت‌های کشاورزی، صنعتی و سرمایه‌گذاری در صنایع تکمیلی عراق، به تثبیت بازار و کاهش ریسک برای فعالان اقتصادی دو طرف کمک خواهد کرد.
توسعه همکاری فنی و اقتصادی
عباس جبرالمالکی، وزیر کشاورزی عراق در همایش «توانمندی‌های کشاورزی خوزستان از تولید تا صادرات» با قدردانی از برگزارکنندگان این همایش سخنان خود را با تاکید بر استحکام روابط تاریخی، فرهنگی و دینی دو ملت ایران و عراق آغاز کرد. به گزارش مهر، وی گفت: روابط میان دو کشور ریشه‌دار، مستحکم و بر پایه تاریخ و اشتراکات فرهنگی است و اگر این روابط دیرینه و کمک‌های فراوان جمهوری اسلامی ایران نبود، عراق در سال ۲۰۱۴ در برابر گروهک تروریستی داعش شکست‌های سنگین و جبران‌ناپذیری متحمل می‌شد. المالکی در ادامه به نشست مشترکی در استانبول اشاره کرد که در آن وزیر جهاد کشاورزی ایران نیز حضور داشت و موضوع تغییرات اقلیمی به عنوان چالش بنیادین جهان مطرح شد. وی گفت: بحران تغییرات آب‌وهوایی اکنون تهدیدی جدی برای منطقه است و کشورهای خاورمیانه از جمله ایران و عراق، آسیب‌های بسیار بیشتری از دیگر مناطق تجربه می‌کنند.
وزیر کشاورزی عراق تاکید کرد: تغییرات اقلیمی ۵۰درصد از زمینهای حاصلخیز این کشور را خشک کرده و بحران امنیت غذایی را تشدید کرده است؛ بحرانی که امروز ۲۵ درصد جوامع جهان را نیز درگیر گرسنگی کرده است. وی افزود: مقابله با این وضعیت تنها از مسیر همکاری‌های گسترده ایران و عراق ممکن خواهد شد. المالکی پیشنهاد کرد گروه‌های فنی مشترک میان وزارتخانه‌های دو کشور برای بررسی مسائل اقتصادی، تجاری و امنیت غذایی تشکیل شود. وی با اشاره به حجم قابل‌توجه گوشت قرمز وارداتی عراق که از مسیر جمهوری اسلامی ایران و از مبدأ کشورهایی نظیر گرجستان وارد می‌شود، گفت: هماهنگی اقتصادی و دیپلماسی مشترک می‌تواند این فرایندها را بهبود دهد. وی تاکید کرد: بهره‌گیری از ظرفیت علمی ایران، ماشین‌آلات کشاورزی و فناوری‌های نوین می‌تواند عراق را در مسیر تکامل اقتصادی قرار دهد.
اشتراک تجربیات با عراق
معاون امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی، خوزستان را قلب تپنده کشاورزی ایران و دروازه اصلی همکاری‌های عملی با عراق معرفی کرد و گفت: ایران آمادگی دارد همه دستاوردها، تحقیقات و تجربیات خود در بخش کشاورزی را با عراق به اشتراک بگذارد. محمدمهدی برومندی تامین امنیت غذایی را مهم‌ترین و خطیرترین مسوولیت مشترک بخش‌های کشاورزی ایران و عراق دانست و گفت: امنیت غذایی به دغدغه اصلی دولت‌ها و ملت‌ها در سراسر جهان تبدیل شده است. جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد همه دستاوردها، تحقیقات و تجربیات خود در بخش کشاورزی را در قالب کمیته‌های مشترک آموزشی، تحقیقاتی، پژوهشی و تولیدی با عراق به اشتراک بگذارد.
برومندی گفت: ایران سالانه حدود ۱۳۲میلیون تن محصولات کشاورزی تولید می‌کند که بیش از ۱۸درصد آن مربوط به خوزستان است؛ استانی با تنوع محصولی بالا، کیفیت ممتاز و موقعیتی که آن را به دروازه راهبردی تجارت میان دو کشور تبدیل کرده است. وی با تاکید بر اینکه نقش دولت و سیاستگذار، تسهیل‌گری و کمک به بخش خصوصی است، بیان کرد: دولت و وزارت جهاد کشاورزی پشتیبان جدی فعالان اقتصادی هستند تا در قالب کنسرسیوم‌های مشترک فنی و اقتصادی، طرح‌های بزرگ همکاری با عراق را اجرا کنند.
