چشم‌انداز اتصال ریلی به افغانستان

ابراهیمی کاوری تاکید کرد: چابهار به‌واسطه دسترسی مستقیم به آب‌های آزاد و عمق مناسب برای جابه‌جایی کشتی‌های بزرگ، موقعیتی منحصربه‌فرد در جنوب شرق کشور دارد. تکمیل مسیر ریلی چابهار زاهدان و اتصال بندر شهید بهشتی، چابهار را به‌هاب ترانزیتی جنوب کشور و دروازه‌ای مطمئن برای دسترسی به بازارهای افغانستان، آسیای میانه و فراتر تبدیل می‌کند. وی یادآور شد: این کریدور می‌تواند به‌عنوان مسیر جایگزین و مکمل برای مسیرهای ترانزیتی منطقه‌ای عمل کند، فشار بر مسیرهای مرسوم را کاهش دهد و پذیرای محموله‌های ترانزیتی کشورهای همسایه باشد. یکی از پیامدهای مهم چنین اتصالی، جذب بار ترانزیتی منطقه‌ای است، چرا که افغانستان و کشورهای آسیای میانه به مسیرهای دست‌یافتنی و کم‌هزینه به آب‌های آزاد نیاز دارند.

ابراهیمی کاوری در گفت‌وگو با مهر همچنین در توضیح ضرورت اتصال ریلی به بندر شهید بهشتی، این اقدام را محرک شکل‌گیری پارک‌های لجستیکی، نواحی صنعتی متصل به بندر و زنجیره‌های پایین‌دستی صنایع معدنی و کشاورزی دانست و گفت: این خوشه‌های صنعتی می‌توانند ارزش افزوده محلی ایجاد کرده، اشتغال پایدار فراهم کنند و صادرات غیرنفتی را متنوع سازند. همچنین کاهش استفاده از کامیون‌های سنگین و آلاینده‌ها، مزیت‌های زیست‌محیطی قابل‌توجهی دارد و به بهبود کیفیت زندگی جوامع محلی و پذیرش اجتماعی پروژه کمک می‌کند. 

وی چند توصیه راهبردی برای بهره‌برداری حداکثری از اتصال بندر شهید بهشتی به شبکه ریلی و تکمیل کریدور چابهار - زاهدان ارائه کرد: طراحی نقشه راه جامع لجستیکی شامل خطوط عملیاتی بندر، ایستگاه‌های ریلی، ترمینال‌های میان‌مدلی و مسیرهای دسترسی جاده‌ای؛ ایجاد پنجره واحد الکترونیک برای ترخیص و تسهیل ترانزیت کالا؛ تدوین بسته‌های مشوق برای اپراتورهای ریلی و صاحبان کالا جهت انتقال بار از جاده به ریل؛ جذب سرمایه‌گذاران استراتژیک و اپراتورهای بین‌المللی بندری با مدل‌های PPP؛ توسعه زیرساخت‌های جنبی مانند انبارهای کانتینری، سردخانه‌ها و خدمات ارزش‌افزوده در نزدیکی بندر؛ آموزش نیروی انسانی متخصص در مدیریت پایانه‌های ریلی - بندری و لجستیک چندوجهی؛ و پیگیری مذاکرات منطقه‌ای برای تضمین عبور و بهره‌برداری ترانزیتی کشورهای همسایه از این مسیر.

وی در پایان خاطرنشان کرد: اتصال بندر شهید بهشتی به شبکه ریلی و تکمیل خط چابهار -زاهدان فراتر از یک پروژه عمرانی است و می‌تواند نقطه عطفی در بازتعریف نقش ایران در شبکه‌های ترانزیتی منطقه‌ای و جهانی باشد. با سیاستگذاری هوشمند، سرمایه‌گذاری هدفمند و هماهنگی میان‌بخشی، چابهار می‌تواند از یک بندر محلی به‌هاب ترانزیتی و لجستیکی منطقه‌ای تبدیل شود که ارزش افزوده‌ساز، اشتغال‌آفرین و پایدار است و دروازه اقتصاد ایران را به بازارهای جدید و گسترده می‌گشاید.