بهره‌وری ناوگان ریلی ایران، یک‌دهم دنیا
قربانعلی‌بیک در گفت‌وگو با تسنیم، درباره بهره‌وری لکوموتیوها در ایران نیز توضیح داد و به مقایسه آن با جهان پرداخت و گفت: همچنین بهترین بهره‌وری لکوموتیو دنیا حدود ۷۵۰میلیون تن-کیلومتر است. در ایران، وضع ما کمتر از یک‌دهم این مقدار است؛ یعنی حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار تن-کیلومتر در سال در بخش واگن مسافری. وی تصریح کرد که نفر-کیلومتر وضعیت نسبتا بهتری دارد، زیرا عرضه واگن مسافری در ایران کم است: این عرضه کم باعث می‌شود ضریب اشغال بالاتر برود و بهره‌وری به ظاهر بهتر شود. نکته این است که این بهره‌وری واقعی نیست، بلکه ناشی از کمبود عرضه است. نه اینکه ما هنر کرده باشیم، چون کم عرضه می‌کنیم، روی دستمان نمی‌ماند.
قربانعلی‌بیک ادامه داد: فرض کنید یک واگن مسافری ۲۰۰ تا ۳۰۰ روز کار کند و دارای ۱۰ تخت و ۱۶ صندلی باشد، با محاسبات حدودی، بهره‌وری واقعی بین ۱۰ تا ۱۵میلیون نفر-کیلومتر در سال است.هدف برای ما بهره‌وری واقعی نیست؛ بلکه باید به سهم مشخصی از بازار حمل‌ونقل برسیم. طبق قانون، سهم راهآهن در حمل باری باید به ۳۰درصد و در مسافری به ۱۸ تا ۲۰درصد برسد. در بخش مسافر، سهم ریل زیر ۲ درصد است.
وی تاکید کرد که نخستین گام برای افزایش بهره‌وری، کاهش فشار بر سیستم است و گفت: می‌توانیم با استفاده بهتر از ظرفیت موجود، کاهش هزینه واحد و سرمایه‌گذاری کمتر در نگهداری واگن‌ها و خطوط، بهره‌وری را افزایش دهیم.البته بهره‌وری خط نیز مهم است. در کشورهای پیشرفته، افزایش حمل‌ونقل همزمان بهره‌وری نیروی انسانی را هم بالا می‌برد. به گفته او با افزایش بهره‌وری، وابستگی راهآهن به دولت کاهش می‌یابد و بخش خصوصی نیز بهتر می‌تواند فعالیت کند: اگرچه سبک خصوصی‌سازی موجود کامل نیست، اما حتی با وضعیت فعلی نیز می‌توان عملکرد را بهبود داد.
«دنیای اقتصاد» در گزارشی با عنوان «سرمایه کم‌بهره ریلی» با اشاره به بهره‌وری پایین ناوگان ریلی کشور به ناتوانی این مد حمل‌ونقل در شرایط بحرانی روزهای جنگ اشاره کرد. در بخشی از این گزارش آمده است: رتبه جهانی ایران بر اساس اعلام سایت دیتای جهانی(World Data) با احتساب شبکه حدود ۹هزار کیلومتری در ۲۰۲۱، در جایگاه ۲۷ جهان است؛ یک شبکه مویرگی البته در بخش مسافری که نسبت به پهناوری سرزمین ما از رتبه جهانی بسیار خوبی برخوردار است.
توزیع شبکه ریلی در کشور نیز حاکی از وضعیت مناسبی است؛ به جز پهنه جنوب شرق کشور یعنی سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و همچنین خراسان شمالی، بخش‌‌هایی از پهنه غربی از جمله ایلام، کهگیلویه و بویراحمد و کرمانشاه توزیع شبکه راهآهن در عمده نقاط کشور از پراکندگی خوبی برخوردار است. آنچه که منجر به ناکارآمدی شبکه ریلی شده و اجازه نداد تا حمل‌ونقل ریلی از جاده‌‌ای سبقت بگیرد یا در وقت بحران نقش موثری در پشتیبانی از سفرهای از پیش برنامه‌‌ریزی نشده نداشته باشد، نخست کمبود ناوگان و سپس ضعف در مدیریت بحران به‌‌ویژه در شرایط جنگی است.
