رای شورای امنیت به بازگشت تحریم‌ها در ایران طنینانداز شد؛
واکنش پزشکیان به فعال شدن اسنپ‌بک
رئیس‌جمهور که روز گذشته در آیین تجلیل از مدال‌آوران المپیادهای علمی جهانی ۲۰۲۵، سخن می‌گفت تاکید کرد: کافی است باور کنیم که می‌توانیم بر موانع غلبه کنیم و بدخواهان این سرزمین نمی‌توانند راه را بر ما ببندند؛ به هیچ‌وجه نمی‌توان جلوی کسی را که عزم و اراده و توانایی پیشرفت دارد، بست. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، پزشکیان در بخش دیگری از سخنانش افزود: ما هرگز در برابر زیاده‌خواهی‌ها تسلیم نشده و سرخم نخواهیم کرد، چرا که توانایی و قدرت تغییر داریم و کافی است به کسانی که توانایی و اراده دارند، اعتماد کنیم.
شورای امنیت سازمان ملل متحد جمعه شب به اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران رای داد که بر اساس توافق هسته‌ای(برجام) لغو شده بود. با تصمیم شورای امنیت، تحریم‌های این شورا که در جریان توافق برجام با کشورهای اروپایی و آمریکا لغو شده بود، در صورت نرسیدن طرفین به یک راه‌حل طی یک هفته آینده(یکشنبه آتی) بازخواهند گشت.
بازگشت تحریم‌های سازمان ملل به معنای احیای کامل شش قطعنامه شورای امنیت علیه ایران است که بین سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ تصویب شدند. این قطعنامه‌ها نخستین بار در سال ۲۰۰۶ با عنوان قطعنامه ۱۶۹۶ علیه ایران صادر شد و ایران به موجب آن ملزم شد تمام فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی حتی تحقیقات و توسعه در این حوزه‌ها را تعلیق کند. در ادامه قطعنامه‌های ۱۷۳۷، ۱۷۴۷، ۱۸۰۳، ۱۸۳۵ و ۱۹۲۹، علیه ایران صادر شد که علاوه بر اعمال محدودیت‌ها در برنامه هسته‌ای و موشکی، حمل‌ونقل و کشتیرانی ایران را هم در برمی‌گرفت. با این حال تمامی این قطعنامه‌ها در سال ۱۳۹۴ با تصویب قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت بعد از امضای برجام، تعلیق شدند و ایران از ذیل فصل ۷ منشور ملل متحد بدون اجرای این قطعنامه‌ها خارج شد.
با روی کارآمدن دونالد ترامپ در آمریکا و خروج یک‌جانبه کشورش از برجام در سال ۹۷، ایران و کشورهای اروپایی مجدد در مسیر رسیدن به توافق جدیدی قرار گرفتند که در نهایت با به نتیجه نرسیدن گفت‌وگوهایشان، راه برای استفاده غرب از اسنپ‌بک یا همان مکانیسم ماشه که در جریان مذاکرات هسته‌ای و در برجام برای اطمینان از اجرای تعهدات ازسوی ایران طراحی شده بود فراهم شد. به این ترتیب با رای جمعه شب شورای امنیت سازمان ملل متحد مبنی بر بازگشت مجدد تحریم‌ها علیه ایران، تنها چند روز تا فعال شدن مکانیسم ماشه برای ایران فرصت باقی مانده است. فرصتی که بسیاری آن را در دل مذاکرات مسعود پزشکیان و هیات همراهش در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل که طی روزهای آینده در نیویورک برگزار خواهد شد جست‌وجو می‌کنند.
تست موشک قاره‌پیما
در این میان روز گذشته همزمان با رئیس‌جمهور، برخی از نمایندگان مجلس هم به احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه واکنش نشان دادند. از جمله محسن زنگنه، نماینده مجلس که روز گذشته در گفت‌وگویی در صداوسیما با بیان اینکه تا الان تیم دیپلماسی ما مقاومت کرده‌اند و از غنی‌سازی دست نکشیده‌ایم، افزود: ما بمباران شدیم، تاسیسات هسته‌ای ما بمباران شد، اما ما نه از غنی‌سازی دست کشیدیم نه اورانیوم را در اختیار دشمن قرار دادیم و نه از مواضع موشکی خودمان پایین آمدیم. به گزارش انتخاب، او اظهار کرد: ما پریشب یکی از پیشرفته‌ترین موشک‌های کشور را که تا الان امتحان نشده بودیم امتحان کردیم و موفقیت‌آمیز هم بود. یعنی می‌خواهم بگویم در همین شرایط ما یک موشک قاره‌پیما را تست امنیتی می‌کنیم.
از خروج از NPT تا پاسخی پشیمان‌کننده
از سوی دیگر احمد نادری، عضو هیات رئیسه مجلس در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: خروج از NPT، اتخاذ سیاست ابهام و در نهایت تست بمب اتمی، تنها گزینه‌ای است که می‌تواند ایران را از سرنوشت عراق و لیبی محفوظ دارد. تجربه نشان داده کشورهایی که فاقد بازدارندگی هسته‌ای هستند، در نهایت قربانی تجاوز یا تغییر رژیم شده‌اند. علیرضا سلیمی، عضو هیات‌رئیسه مجلس نیز در گفت‌وگو با ایسنا، بازگرداندن قطعنامه‌های خاتمه‌یافته شورای امنیت را آغاز فروپاشی قواعد بین‌الملل دانست و گفت: جمهوری اسلامی ایران حتما پاسخ جدی، قاطع و بدون ملاحظه خواهد داد.
ابراهیم عزیزی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم در گفت‌وگو با ایرنا گفت: فشار حداکثری شکست‌خورده و عاملان آن این بار با هزینه‌ای سنگین‌تر پشیمان خواهند شد. وی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران مذاکره را ابزار قدرت می‌داند، اما اجازه نخواهد داد حسن‌نیت و تمایل ایران به گفت‌وگو به فرصتی برای زیاده‌خواهی و عهدشکنی تبدیل شود. همچنین عباس گودرزی سخنگوی هیات رئیسه مجلس با بیان اینکه مکانیسم ماشه بی‌اعتبار است، گفت: با اجرای مکانیسم ماشه، مجلس تصمیم و اقدام متقابل خواهد داشت.
در واکنشی دیگر فداحسین مالکی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز در گفت‌وگو با تسنیم، ضمن انتقاد از اقدام اروپایی‌ها در فعال‌سازی مکانیسم ماشه، آن را فاقد وجاهت حقوقی دانست و تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران برای هر سناریو از جمله خروج از توافق با آژانس و حتی بررسی جدی خروج از معاهده NPT آماده است. حسینعلی حاجی‌دلیگانی نماینده مجلس نیز در واکنشی دیگر گفت: اگر مکانیسم ماشه فعال شود مجلس اقداماتی را دارد که یکی از آنها می‌تواند خروج از NPT باشد، همچنین باید مصوبه‌ای داشته باشیم که سران کشورهای اروپایی را به عنوان سران تروریستی معرفی کنیم.
