دبیر شورای عالی امنیت ملی در گفتوگویی تشریح کرد؛
پاسخ ایران به فعال شدن ماشه

لاریجانی در این خصوص گفته که «برای هر شرایطی آماده میشویم». این در حالی است که جمعه گذشته ایالاتمتحده پیشنهادهایی را برای انجام مذاکره با ایران مطرح کرده است و مصاحبه اخیر استیو ویتکاف نیز بر این مساله صحه میگذارد. پیشنهادی که میتواند مهم باشد، به ویژه آنکه تروئیکا یکی از شروط اصلی خود برای تعویق مکانیسم ماشه را مذاکره و توافق بین ایران و آمریکا مطرح کرده است. هرچند لاریجانی نیز در مواضعی مشابه با بیانات اخیر رهبر انقلاب و نیز سخنان مسعود پزشکیان در مجمع عمومی سازمان ملل و مواضع عباس عراقچی در مذاکرات نیویورک، نسبت به چنین مذاکرات و توافقات احتمالی ابراز بدبینی کرده است. با این حال لاریجانی درباره این اتفاق بدون توضیح جزئیات بیشتر گفته که «یک پیشنهادی آمده و درباره آن هم نظر دادیم و در حال گفتوگو هستیم».
لاریجانی همچنین به این نکته اشاره کرد که ایران با شرط مذاکره با آمریکا در قالب ۱+۵ موافقت کرده بود. البته لاریجانی ۳۱ شهریورماه نیز با شبکه «پیبیاس» آمریکا مصاحبه تلویزیونی انجام داده بود که روز گذشته بخشهایی از آن منتشر شد. شبکه «پیبیاس» نیز درباره این مصاحبه گزارش داد که تیم «فرانتلاین» در سفر به تهران از سایتهایی که در جریان جنگ تحمیلی ۱۲ روزه هدف قرار گرفته بودند، بازدید کرد. البته این گروه موفق نشد تا از سایتهای هستهای که ایالاتمتحده مورد هدف قرار داده بود، بازدید کند. طبق این گزارش آنها موفق شدند از محل ترور دانشمندان ایرانی فیلمبرداری کرده و با شاهدان و خانوادههای قربانیان مصاحبه کنند و از زیرساختهای غیرهستهای انرژی آسیبدیده در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، بازدید کردند.
نخواستیم بهانه دست غربیها بدهیم
علی لاریجانی درباره تعاملات و مذاکرات هفتههای اخیر برای جلوگیری از فعال شدن مکانیسم ماشه، گفت: «ما همه راهها را رفتیم و نمیخواستیم بهانه دستشان بدهیم که بگویند ایران نپذیرفت. خودشان پیشنهاد میدادند برای توافق اما باز خودشان نمیپذیرفتند. آمریکاییها اصرار داشتند که اگر ما مذاکره کنیم حتما باید درباره موشکی هم صحبت کنیم و این به غیر از مساله غنیسازی بود که درباره غنیسازی هم گفتند نداشته باشید و ما به شما نیروگاه میدهیم که حرف بیربطی بود».
او با بیان اینکه «ما کلا از اینکه مساله از طریق مذاکره اما عادلانه و واقعبینانه باشد نه مذاکراتی که نتیجهاش از قبل معلوم باشد استقبال کردیم و ایران هیچ وقت پرچم مذاکرات را زمین نمیگذارد، گفت: «روسها پیشنهادی برای عبور از مکانیسم ماشه دادند؛ مبنی بر اینکه اسنپبک شش ماه عقب بیفتد و ما این را قبول کردیم. پیشنهادی هم اروپاییها دادند که شروطی داشت؛ از جمله اینکه با آژانس به توافق برسیم که رسیدیم و دیگر اینکه با آمریکا مذاکره کنیم؛ جالب است اروپا طرح میدهد که شرطش مذاکره با آمریکاست و این وزن طرفها را نشان میدهد. در انتها گفتیم اگر مذاکراتی باشد با جمع ۱+۵ هم مانعی ندارد».
او در پاسخ به اینکه آیا شما با مذاکراتی که آمریکا هم در جمع ۱+۵ باشد موافقت کردید، گفت: «بله؛ اینکه در جمع بقیه کشورها بیاید. اما آمریکاییها اصرار دارند که حتما در مذاکره باید درباره موضوع موشکی صحبت کنیم و این منهای غنیسازی است. در توافق قبلی این بود که غنیسازی را در سطح ۳.۵ درصد داشته باشید، اما اروپاییها هم خودشان برجام را با این شرایط امضا کرده بودند، گفتند نباید غنیسازی داشته باشید. گفتند نیروگاه به شما میدهیم اما غنیسازی نکنید و گفتیم این حرف بیربطی است. ولی نکنه مهم موشک بود».
شرط موشکی آمریکاییها برای ایران
لاریجانی با طرح این پرسش که «برخی سیاستمداران در ایران گاهی میگویند چرا این مساله را حل نمیکنید»، گفت: «ما هم دنبال حل مساله هستیم و نمیخواهیم بیجهت به کشور فشار وارد شود. اما کسی از میان سیاستمداران کشور هست که بگوید ما برد موشکی را به کمتر از ۵۰۰ کیلومتر میبریم؟ گفتند موشک دوربرد نباید داشته باشید و گاهی هم گفتند باید برد موشکی را زیر ۳۰۰ و ۵۰۰ کیلومتر کاهش دهید. این بدان معناست که تنها عامل دفاعی یا تهاجمی شما را میخواهند بگیرند و حتما ایران در برابر این خواستها نه تنها ایستادگی میکند که به دهانشان هم میزند. چطور قبول کنیم ملت بزرگی با ریشه تاریخی عمیق وسیلهای که عامل دفاعی این ملت است را با فشار بخواهند بگیرند».
دبیر شورای عالی امنیت ملی همچنین با بیان اینکه «اگر قطعنامهها برگردند، اتفاقی از نظر نظامی نمیافتد و غربیها بیشتر با تحریمها بازی میکنند»، گفت: «بسیاری از این تحریمها، همین الان وجود دارد یعنی اگر شرکتی بخواهد با ایران کار کند تحریم میشود یا کسی از ایران نفت بخرد یا کشتی بدهد و... تحریم میشود. بنابراین ۹۵ درصد تحریمهایی که احتمالا با مکانیسم ماشه برگردد الان هم وجود دارد و پنج درصدشان متفاوت است. موضوع افزایش قیمت دلار تحتتاثیر این مساله بیشتر از اینکه به خاطر تبعات اقتصادی باشد، موضوعی روانی است».
لاریجانی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا بازگشت قطعنامهها موجب مشروعیت بخشی حمله نظامی به ایران میشود، گفت: «مطلقا این طور نیست. عملیات نظامی در این قطعنامهها مطرح نشده است. البته یک کشوری مثل آمریکا کاری به این قطعنامهها ندارد و حمله میکند، ولی اگر یک زمانی منطبق با مصوبه و قطعنامه بخواهند حمله کنند، مطلقا چنین چیزی در قطعنامهها نیست. البته در این حد است که مراوده تجاری نداشته باشند یا اگر کسی بخواهد موشک بفروشد ممنوعیت دارد».
شرط همکاری با آژانس
لاریجانی همچنین در گفتوگویی مفصل با عوامل برنامه مستند «پیبیاس» آمریکا که به ایران سفر کرده بودند، هشدار داد: «اگر مکانیسم ماشه اجرا شود، همکاری خود با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را پایان خواهیم داد». لاریجانی در مصاحبه خود تاکید کرد: «ما تمام گزینهها و مکانیسمهای ممکن را برای حل این بحران به صورت مسالمتآمیز پیگیری کردهایم». دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی همچنین به دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا در هرگونه اقدام نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران هشدار داد و گفت که «ایران هرگز تسلیم نخواهد شد». لاریجانی با بیان اینکه «برنامه هستهای ایران هرگز نابودشدنی نیست»، گفت: وقتی شما به دانشی دست پیدا کرده باشید، کسی نمیتواند آن کشف را از شما بگیرد.»
روزنامه آمریکایی واشنگتنپست اخیرا ادعاهایی را درباره فعالیت در یک سایت زیرزمینی در جنوب نطنز معروف به «کوه کلنگ» مطرح کرده بود. لاریجانی نیز در پاسخ به این سوال که آیا این فعالیتها ناشی از حملات مشترک آمریکا و اسرائیل است و آیا چیزی درباره این سایت میتواند بگوید، گفت: «نه، هیچ چیز. ما هیچیک از آن مکانها را رها نکردهایم. اما در آینده ممکن است همانطور که اکنون فعال هستند ادامه دهند یا تعطیل شوند».
دبیر شورای عالی امنیت ملی با بیان اینکه «ایران هیچ قصدی برای پیگیری ساخت سلاح هستهای ـ چه اکنون و چه در آینده ـ ندارد»، گفت: «حملات آمریکا و اسرائیل در تابستان گذشته، مذاکرات را به یک (نمایش مضحک) بدل کرده است. مردم آمریکا نمیخواستند کسانی را انتخاب کنند که سربازانشان را به گور میفرستند. آنها باید درست رفتار کنند و برای دیگران همان چیزی را بخواهند که برای خودشان میخواهند.»