«ماشه»؛ محور نامه‌نگاری عراقچی با غرب و شرق

در این نامه که خطاب به وزرای خارجه کشورها ارسال شده، تاکید شده است که ادعاهای مطرح‌شده از سوی آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان کاملا بی‌پایه و باطل بوده و هیچ مبنای حقوقی ندارند. عراقچی خاطرنشان کرده است که چنین اقداماتی نه تنها با متن و روح قطعنامه ۲۲۳۱ در تعارض است، بلکه جایگاه شورای امنیت و اعتبار دیپلماسی چندجانبه را به‌شدت تضعیف می‌کند.

وزیر امور خارجه در ادامه یادآور شده است که قطعنامه ۲۲۳۱ به اتفاق آرا تصویب شد و بر اساس آن، همه قطعنامه‌های پیشین شورای امنیت راجع به برنامه هسته‌ای ایران خاتمه یافت و چارچوبی مشخص و زمان‌بندی‌شده برای پایان دائمی تمامی محدودیت‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای در تاریخ ۲۶ مهر ۱۴۰۴ (۱۸ اکتبر ۲۰۲۵) تعیین شد. وی تاکید کرده است هیچ کشوری یا گروهی از کشورها اختیار یک‌جانبه برای تغییر یا تفسیر مجدد مفاد این قطعنامه ندارد.

عراقچی با اشاره به خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ و نقض مستمر تعهدات از سوی سه کشور اروپایی، تصریح کرده است که این کشورها فاقد صلاحیت برای استناد به قطعنامه ۲۲۳۱ هستند و ادعای آنها در این‌خصوص متناقض و بی‌اساس است. وی همچنین آغاز فرآیند موسوم به «پس‌گشت» از سوی سه کشور اروپایی را مغایر با الزامات قطعنامه ۲۲۳۱ دانست و افزود پیش‌نویس قطعنامه ارائه‌شده به شورای امنیت نیز آشکارا با مفاد قطعنامه مذکور مغایرت داشته است.

وزیر امور خارجه ایران تاکید کرده است که نه ایران و نه هیچ دولت عضو سازمان ملل متحد هیچ الزامی برای تبعیت از این ادعاهای غیرقانونی ندارند و بالعکس، شناسایی یا اجرای چنین تدابیری خود نقض حقوق بین‌الملل محسوب خواهد شد. وی همچنین یادآور شده است که همه محدودیت‌های مندرج در قطعنامه ۲۲۳۱ در تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ به طور دائم منقضی خواهند شد و هر تحرکی برای تمدید یا احیای آنها، از سوی ایران و کشورهای صلح‌دوست و پایبند به حاکمیت قانون، به رسمیت شناخته نخواهد شد. عراقچی با بیان اینکه ایران همواره آمادگی خود را برای دیپلماسی و تعامل سازنده نشان داده است، تصریح کرد ایران به دفاع قاطع از حقوق حاکمیتی و منافع مشروع خود ادامه خواهد داد.

جزئیات بازگشت تحریم‌ها

همزمان با دیپلماسی فعال ایران برای غیرقانونی اعلام کردن اسنپ‌بک، شورای اروپا در بیانیه‌ای جزئیاتی درباره تدابیر محدودکننده‌ای ارائه کرد که اتحادیه اروپا در پی بازگردانده شدن تحریم‌ها و قطعنامه‌های سازمان ملل علیه ایران با «سازوکار ماشه» در بخش‌های تجاری، مالی و حمل‌ونقل آنها را دوباره اعمال می‌کند. این تدابیر شامل ممنوعیت سفر برای افراد، مسدودسازی دارایی‌ها برای افراد و نهادها و متناسب با آن، ممنوعیت تامین وجوه یا منابع اقتصادی برای افراد و نهادهای فهرست‌شده می‌شود. همچنین این تدابیر شامل تحریم‌های اقتصادی و مالی از جمله در حوزه‌های تجاری و مالی می‌شود.

در ادامه این بیانیه در توضیح تحریم‌های تجاری مطرح شد: علاوه بر ممنوعیت صادرات تسلیحات به ایران و ممنوعیت انتقال هرگونه کالا، مواد، کالا و فناوری‌هایی که ممکن است کمکی به فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی یا بازفرآوری ایران و برنامه موشکی آن کند، این تدابیر همچنین شامل «واردات، خرید و حمل‌‎ونقل نفت خام، گاز طبیعی، محصولات پتروشیمی و نفتی و خدمات مرتبط»، «فروش یا تامین تجهیزات کلیدی مورد استفاده در بخش انرژی»، «فروش یا عرضه طلا، سایر فلزات گران‌بها و الماس»، «تجهیزات دریایی» و «ممنوعیت نرم‌افزارهای خاص» است.  روز گذشته معاون سخنگوی دبیرکل سازمان ملل با انتشار بیانیه‌ای اجرای مجدد شش قطعنامه ضدایرانی را مطابق روند مقرر در بند‌های ۱۱ و ۱۲ قطعنامه ۲۲۳۱ اعلام و یادآوری کرده است که فهرست تحریم‌های کمیته ۱۷۳۷ شامل ۴۳ فرد و ۷۸ نهاد دوباره اجرا خواهد شد.