جدال کهنه شرق و غرب در سیاست ایران دوباره شعله‌ور شد؛
منازعه‌ای که پایان ندارد
نگاه ویژه به روسیه و چین در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد تحت عنوان نگاه راهبردی به شرق سرلوحه سیاست خارجی کشور قرار گرفت. آنچه دولت نهم و دهم را به نگاه ویژه به شرق متمایل کرد تحریم‌های گسترده علیه ایران بود. همان تحریم‌هایی که رئیس‌جمهور پیشین ایران آنها را کاغذپاره می‌نامید و در نهایت منجر به این شد که ایران برای دور زدن تحریم‌ها و فروش نفت خود متوسل به چین شود، تا جایی که چین تبدیل به بزرگ‌ترین خریدار نفت ایران در دوران تحریم شد.
با روی کارآمدن دولت حسن روحانی و آغاز مذاکرات هسته‌ای، دولت یازدهم به سمت برداشتن تحریم‌ها قدم برداشت و شاید همین موجب شد تا برخی نگران تغییر سمت و سوی سیاست خارجی ایران به سمت غرب شوند. همین نگاه هم آغازگر جدال‌های گسترده‌ای میان مخالفان نگاه به آن سوی مرزها به جز روسیه و چین و طرفداران رفع روابط خصمانه با کشورهای غربی شد.
این جدال هنوز هم ادامه دارد... همین چند روز پیش بود که این دعوای کهنه دوباره تکرار شد تا جایی که حسن روحانی رئیس‌جمهوری پیشین را مجبور به پاسخ‌گویی کرد. او گفت: «برخی آدم‌های دغل و دروغگو، اتهام می‌زدند و می‌زنند که دولت تدبیر و امید مایل نبود با شرق کار کند و همه‌اش چشمش به غرب بود و با روس و چین کار نمی‌کرد.» او البته در ادامه سخنانش به نوعی به نمونه‌ای از بدعهدی چین در قبال ایران اشاره کرد و گفت: «بعد از برجام بالاترین قراردادی که درباره آن با کشورهای دنیا مذاکره کردیم با چین بود. آقای شی‌جین‌پینگ به تهران آمد، توافق کردیم و قول داد که ۴۰میلیارد دلار در ایران سرمایه‌گذاری کند. حالا کشورهای دیگر هم بودند مثل برخی اروپایی‌ها که ۱۰ یا ۱۲میلیارد مطرح کرده بودند، ولی ۴۰میلیارد را بانک‌های چینی به ما قول داده بودند. بعد از داستان خروج ترامپ از برجام بود که آنها عقب‌نشینی کردند.» سخنانی که به مذاق مخالفان خوش نیامد. این جدال این بار با پاسخ محمد‌جواد ظریف، وزیرخارجه پیشین ایران به سرگئی لاوروف وزیرخارجه روسیه در خصوص نقش ظریف در گنجاندن مکانیسم ماشه در توافق برجام ادامه پیدا کرد و سر از صحن مجلس درآورد و به نطق‌های گزنده و تند در مورد روحانی و ظریف و حتی عتاب محمد‌باقر قالیباف، رئیس مجلس به رئیس‌جمهوری پیشین و وزیرخارجه دولت‌هایش کشیده شد.
در ادامه ماجرا سخنان قالیباف که روحانی و ظریف را به لطمه زدن به مسیر «همکاری‌های راهبردی ایران با روسیه» متهم کرده بود، موجب انتقادهای گسترده‌ای به او شد. حتی منتقدان سخنان او را نوعی «ایجاد کاپیتولاسیون برای چین و روسیه» توصیف کردند. شاید موج این انتقادات موجب شد تا مجلس در اطلاعیه‌ای اعلام کند سخنان رئیس مجلس به منزله دفاع از یک کشور خاص نبوده، بلکه دعوت به انسجام ملی و اولویت‌دادن منافع کشور بر منافع جناحی بوده است.
با این حال روز گذشته داستان همچنان ادامه داشت. همچنان‌که حمید رسایی، نماینده مردم تهران در مجلس در تذکری شفاهی با انتقاد از برخی واکنش‌ها به سخنان مطرح شده در جلسه‌های پیشین مجلس در انتقاد از روحانی و ظریف، از توصیف مجلس به «مجلس روسیه» و «روس گرا» خواندن مجلس ازسوی منتقدان گلایه کرد.
به گزارش ایسنا، وی با اشاره به توییت یک چهره سیاسی درباره لیاخوف گفت: لیاخوف یک نام نبود؛ نماد سرکوب آزادی‌خواهان بود، نماد خیانت واداده‌های داخلی بود، نماد توسل خائنان به دخالت بیگانگان بود. سوال این است: این نماد شایسته کیست؟ اگر امروز با اینها برخورد قضایی نشود فردا فرزندان اینها دم در می‌آورند! دادستان محترم چرا برخورد نمی‌کنید؟ اشاره رسایی به توییت اخیر آذر منصوری، رئیس جبهه اصلاحات بود که چند روز پیش در واکنش به حملات طیف تندرو به حسن روحانی به بهانه آسیب به روابط ایران و روسیه نوشته بود: «لیاخوف فقط یک نام در تاریخ ایران نیست!»
امیرحسین ثابتی دیگر نماینده تهران در مجلس و منتقد جدی روحانی و ظریف نیز دیروز در گفت‌وگویی به دفاع از روسیه و چین پرداخت و گفت: هر آنچه را که از روسیه و چین سفارش داده‌ایم و هزینه آن پرداخت شده، آنها به ما تحویل داده‌اند. به گزارش خبرآنلاین، وی در ادامه گفت: «اگر هرگونه تاخیری در تحویل تجهیزات از روسیه یا چین وجود داشته باشد، به دلیل عوامل داخلی از طرف ما بوده است؛ هیچ سوءنیتی از طرف آنها وجود نداشته است.»
در طرف مقابل این رویارویی میان روسوفیل‌ها و منتقدان رفتارهای روسیه در قبال ایران، حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، نماینده پیشین مجلس در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: آقایان روسوفیل، پوتین همان کسی است که با اشاره به بی۲ها به ترامپ گفت: «کار خودشان را کردند». او پیش از این هم بارها از سیاست‌های روسیه در قبال ایران انتقاد کرده بود. فارغ از این جدال‌های لفظی میان سیاسیون بر سر روسیه، روز گذشته پوستری در فضای مجازی منتشر شد که فراخوانی برای برگزاری تجمع با محوریت درخواست محاکمه ظریف و روحانی بود. به گزارش خبرآنلاین منتشرکنندگان این پوستر قرار است امروز تحت عنوان مدافعان «اتحاد مقدس» در میدان ولیعصر تهران تجمع کنند و چند تن از نمایندگان مجلس و پژوهشگران سیاسی و اجتماعی به ایراد سخنرانی بپردازند. تجمعی که در صورت برگزاری نشان می‌دهد روسوفیل‌ها قدرت زیادی در ایران دارند.
