مه‌دود نوار شمالی را درنوردید؛
آلودگی هوا به شمال رسید
نیلوفر منصوریان: مردم گیلان و مازندران پاییز هر سال را با خیال مه صبحگاهی پاییز چشم باز می‌کنند و شب را به پایان می‌رسانند. مه سوغات پاییزی هر سال این دو استان است. اما این وسوسه دل‌انگیز پاییزی چندسالی است که برای مردم این دو استان به کابوس تبدیل شده است. حالا چند سالی هست که دیگر مه‌های پاییزی این دو استان برای مردم دل‌انگیز نیست. دو سالی هست که آلودگی هوا به دلیل سوخت مازوت در پاییز و پدیده جدید گرد و غبار، نفس مردمی را که زمانی به سرسبزی و خلوص هوای استان‌هایشان می‌نازیدند، تنگ کرده است. براساس گزارش‌ها آلودگی هوا اگر چه در سال‌های اخیر بیشتر به مناطق شرقی و مرکزی مازندران اختصاص داشت، اما حالا به شهرهای غربی استان نیز تسری پیدا کرده است.
فیلم‌های منتشر شده در فضای مجازی که چند روزی است از سوی کاربران دست به دست می‌چرخد، هم از آلودگی شدید هوا در چالوس، نوشهر، آمل و برخی از شهرهای استان گیلان از جمله شهر رشت حکایت می‌کند. براساس این تصاویر و فیلم‌ها پدیده مه‌دود جانشین مه زیبای پاییزی در این شهرها شده است و هوای شهرهای شمالی کشور را مه‌آلود و خاکستری نشان می‌دهد. در این کلیپ‌ها کاربران با انتشار تصاویری از گذشته و حال این شهرها درمورد وضعیت هوای استان‌هایی که روزگاری از آلودگی هوای دود آلود پایتخت به آنها پناه می‌بردند ابراز نگرانی کرده‌اند.براساس داده‌های هواشناسی، هوای شهرهای آمل، چالوس و ساری طی روزهای گذشته به شدت آلوده بوده است.
براین اساس شاخص آلودگی هوا عصر روز گذشته در آمل 109 بود که با توجه به بالا بودن PM (ذرات آلاینده تنفس‌پذیر با قطر کمتر از 2.5 میکرومتر که می‌توانند وارد ریه و جریان خون شوند و سبب بروز مشکلات جسمی جدی شوند) می‌توان از تاثیر مازوت‌سوزی و گردو‌غبار در ایجاد آلودگی در این شهر سخن گفت. در این میان پیش‌بینی‌های کیفیت هوا حتی از بالا رفتن این میزان از آلاینده‌ها تا پایان شب گذشته به 189 حکایت می‌کرد. این داده‌ها برای روزهای آتی(امروز تا دوشنبه) نیز از شاخص‌های 148 تا 159حکایت می‌کند.شهر چالوس نیز دیروز همین وضعیت را داشت. شهری با جنگل‌ها و کوه‌های سبز که شاخص آلودگی هوایش عصر روز گذشته روی عدد 106 قرار داشت و پیش‌بینی‌ها هم برای روزهای آینده (شنبه تا دوشنبه) از رسیدن این شاخص به ترتیب به 149، 157، و 168 خبر می‌داد. شاخص آلودگی هوای ساری مرکز استان مازندران نیز دیروز بر روی عدد 117 قرار داشت و پیش‌بینی‌ها از افزایش آلودگی هوا تا پایان شب تا عدد 163 حکایت می‌کرد. پیش‌بینی کیفیت هوا برای روزهای آتی از جمله امروز عدد 144، فردا و دوشنبه نیز به ترتیب اعداد 114 و 127 بود.این موضوع به سه روز گذشته اختصاص ندارد.
از اول هفته گذشته مرکز پایش کیفی هوا، شاخص آلودگی در شهرهای چالوس و نوشهر را بالا ذکرکرده و با توجه به ناسالم بودن وضعیت هوا برای گروه‌های حساس مانند کودکان، سالمندان و بیماران تنفسی از مردم خواسته بود تا تردد غیرضروری در فضای باز نداشته باشند.استان گیلان هم این روزها حال خوشی ندارد. فیلم‌های منتشر شده از برخی شهرهای این استان از جمله رشت طی سه روز گذشته از وجود مه‌دود در این شهر گواهی می‌داد. عصر روز گذشته هم شاخص آلودگی در شهر رشت 94 بود که براساس پیش‌بینی تا شب به 154 رسید.
همچنین براساس داده‌های هواشناسی از کیفیت هوا، وضعیت آلودگی هوا امروز تا دوشنبه به ترتیب از 128، به 147و 152 خواهد رسید.کارشناسان معتقدند آنچه طی سال‌های گذشته به آلودگی هوای مازندران و گیلان دامن زده علاوه بر مازوت‌سوزی، پدیده ریزگردها، فعالیت تعدادی از معادن شن و ماسه، پسماند سوزی، مهاجرت به شهرهای شمالی کشور و افزایش جمعیت و استفاده بیشتر از خودروها و عدم نظارت بر مراکز معاینه فنی است.در همین راستا روز گذشته سایت خبری کاسپین نیز با توجه به انتشار کلیپ‌های روزهای گذشته از آلودگی هوا در شهرهای شمالی کشور نوشت: «بررسی‌های میدانی و سوابق سال‌های گذشته نشان می‌دهد که در همین بازه زمانی، نیروگاه شهید سلیمی نکا و چند واحد صنعتی در غرب مازندران در نتیجه کمبود گاز طبیعی، به سوزاندن مازوت روی آورده بودند.» موضوعی که از سوی عباس پوریانی، رئیس کل دادگستری مازندران نیز تایید شده است.
به گزارش ایرنا، رئیس کل دادگستری مازندران روز پنج‌شنبه در نشست شورای قضایی استان مازندران با اشاره به استفاده از مازوت بی‌کیفیت در نیروگاه نکا نسبت به وضعیت سلامت مردم این استان ابراز نگرانی کرد.عباس پوریانی با بیان اینکه عادی‌سازی و استفاده از مازوت بی‌کیفیت در نیروگاه نکا، سلامتی مردم مازندران را به طور جدی تهدید می‌کند، از عدم پیگیری مسوولان و عادی‌سازی استفاده از مازوت بی‌کیفیت در نیروگاه نکا انتقاد کرد و گفت: استفاده از مازوت بی‌کیفیت در نیروگاه شهید سلیمی، سلامتی مردم را به شکل جدی تهدید و اکوسیستم استان را تخریب می‌کند. او افزود: متاسفانه عدم پیگیری مسوولان مرتبط در سال‌های گذشته، موجب عادی‌سازی استفاده از مازوت با درجه کیفی بسیار پایین در نیروگاه شهید سلیمی نکا شده است.
پوریانی گفت: عدم پیگیری مسوولان مرتبط، سلامت مردم مازندران را تحت‌تاثیر قرار داده و مشکلات زیست محیطی بسیاری به وجود آورده که در این راستا درصدد هستیم با همیاری همه مسوولان ذی‌ربط استانی، تصمیمات درست و منطقی در خصوص روند پیش آمده اتخاذ کنیم.او با اشاره به تبعات سنگین و جدی کم‌توجهی مسوولان در این خصوص برای مردم استان، افزود: طبق اظهارنظر کارشناسان و متخصصان این حوزه، آلودگی ناشی از مازوت‌سوزی در نیروگاه نکا، سلامت همه مردم مازندران و حتی استان مجاور را تحت‌تاثیر قرار داده است.
رئیس کل دادگستری مازندران گفت: نیروگاه شهید سلیمی نکا سالانه بیش از هزار مگاوات برق با استفاده از بی‌کیفیت‌ترین نوع مازوت تولید می‌کند که بیشترین میزان آسیب را برای مردم به دنبال دارد.با این حال عصر روز گذشته اداره کل حفاظت محیط‌زیست مازندران با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد که کاهش کیفیت هوای این استان در روزهای اخیر ناشی از وقوع پدیده گرد و غبار است و تاکید کرد که شهروندان این استان توصیه‌های بهداشتی مانند پرهیز از حضور طولانی‌مدت و فعالیت سنگین ورزشی در فضای باز، استفاده از ماسک، مصرف مایعات کافی و بستن درها و پنجره‌ها به منظور کاهش تهویه طبیعی را جدی بگیرند.
اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران منشأ گرد و غبار موجود در آسمان مازندران را بر اساس مطالعات منشأیابی کانون‌های گرد و غبار که توسط ستاد ملی مقابله با گرد و غبار انجام شده، کانون‌های فرسایش بادی و گرد و غبار واقع در شمال و شمال‌شرق کشور، از جمله پهنه‌های بیابانی کشورهای همسایه مانند صحرای «قره‌قوم» در کشور ترکمنستان عنوان کرد و تاکید کرده که این پهنه‌های بیابانی مهم‌ترین عامل اثرگذار بر وقوع پدیده گرد و غبار در آسمان مازندران هستند.به گزارش عصر ایران، بنا به اعلام اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران، مطالعات انجام شده همراه با بررسی تصاویر ماهواره‌ای و داده‌های میدانی سال‌های اخیر، نشان می‌دهد که بخش قابل‌توجهی از توده‌های گرد و غبار ورودی به نوار شمالی کشور از همین کانون‌های فعال برون‌مرزی سرچشمه می‌گیرد.
در ادامه این اطلاعیه آمده است: «در عین حال، برخی فعالیت‌های آلاینده داخلی نظیر فعالیت‌های صنعتی و معدنی و آتش‌زدن کاه و کلش اراضی کشاورزی از جمله منابع آلودگی نقطه‌ای محسوب می‌شوند و می‌توانند موجب آلودگی‌های محلی شوند، اما پدیده فراگیر اخیر ناشی از گرد و غبار بوده است.» دلیل مه‌دود و آلودگی هوا هرچه هست، آسمان مازندران و گیلان دیگر آبی نیست. حالا دیگر دود و آسمان خاکستری برای همه مردم این سرزمین است؛ حتی اگر به مه پاییزی و جنگل‌های سبز خطه‌شان دلخوش کرده باشند.
