رابرت مالی عواقب گسترش تنش‌ها میان ایران و غرب را تحلیل کرد؛
نسخه «مالی» برای تهران و واشنگتن
دستاوردهای کوتاه‌مدت فریبنده
مالی در مصاحبه با روزنامه نشنال در نیویورک و با اشاره به مقاله‌ای که با حسین آقا، مذاکره‌کننده باسابقه فلسطینی، در فارن افرز نوشت، تاکید کرد اقداماتی که به نظر می‌رسد دستاوردهای کوتاه‌مدتی در خاورمیانه به همراه داشته باشند، بارها در طول زمان نتیجه معکوس داده‌اند. وی گفت: چیزهایی که ممکن است در کوتاه‌مدت موفقیت‌آمیز باشند، ممکن است در درازمدت پیامدهای بسیار متفاوتی داشته باشند. وی افزود که تاریخ منطقه خاورمیانه مملو از فهرستی کامل از به‌اصطلاح موفقیت‌های نظامی است که بعدا نتیجه معکوس داده‌اند.
وی در همین رابطه به عملیات اسرائیل در بیروت و علیه سازمان آزادی‌بخش فلسطین در تونس، تهاجم ایالات متحده به عراق و افغانستان و مداخله آمریکا در لبنان اشاره کرد. مالی گفت در هر مورد، «پیروزی‌های کوتاه‌مدت در نهایت نتیجه معکوس می‌دهند» و نتایجی مانند ظهور اسامه بن لادن، تقویت نفوذ ایران در عراق، بازگشت طالبان به قدرت و ظهور حزب‌الله در لبنان را به بار می‌آورند. وی افزود: «نکته ما این است که روی مسائل فوری تمرکز نکنید، زیرا این یک فیلم طولانی است.»
تنور داغ تنش‌ها
نماینده ویژه سابق آمریکا در امور ایران در گفت‌وگو با نشنال همچنین عنوان کرد که حملات تابستان گذشته همچنین نشان داد که تنش‌ها در خاورمیانه به سطحی بی‌سابقه رسیده و چه‌بسا باید انتظار داشت که این مساله به دور دیگری از فوران نظامی بینجامد. وی افزود که برخلاف ادعای آمریکا، حمله به تاسیسات اتمی ایران، برنامه هسته‌ای آن را نابود نکرد، اما در عین حال باعث به عقب رانده شدن آن شد.
مالی در پاسخ به سوالی در مورد چشم‌انداز واقع‌بینانه روابط ایالات متحده و ایران گفت که می‌تواند به طور معقولی تشدید مجدد درگیری نظامی یا یک پیشرفت دیپلماتیک غیرمنتظره در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ را تصور کند. این مقام پیشین دولت آمریکا گفت که احتمال وقوع دور جدیدی از درگیری‌ها همچنان وجود دارد، اما اگر واشنگتن و تهران به تفاهم هسته‌ای برسند و شاهد نتیجه‌ای در زمینه غنی‌سازی‌های ایران و برداشته شدن تحریم‌ها از سوی واشنگتن باشیم، می‌توان از این امر جلوگیری کرد. وی همچنین در این زمینه بر اهمیت ازسرگیری بازدیدهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تاسیسات هسته‌ای ایران تاکید کرد.
بی‌اعتمادی فزاینده ایران
با این حال، مالی هشدار داد که پیشبرد هرگونه دیپلماسی در روابط ایران و غرب با موانعی روبه‌رو خواهد شد. بی‌اعتمادی عمیق در تهران، جایی که معتقدند ترامپ «نه یک بار، نه دو بار، بلکه سه بار به آنها خیانت کرده است»، چشم‌انداز بازگشت به مذاکرات را به طور فزاینده‌ای دشوار کرده است. وی افزود که تحولات منطقه‌ای در این زمینه تاثیرگذار بوده و باید به ماهیت روابط همسایگان ایران با غرب در پرتو جنگ غزه و روابط دیپلماتیک بین‌المللی توجه کرد. به‌عنوان مثال، سفر محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان به آمریکا از نکاتی است که در این زمینه باید به آن توجه کرد. خبرگزاری رویترز روز دوشنبه ۱۷ نوامبر، هدف از این سفر را تعمیق همکاری‌های چنددهه‌ای در زمینه نفت و امنیت و همچنین گسترش مناسبات دو کشور در زمینه تجارت و فناوری و حتی انرژی هسته‌ای خواند.
این در حالی است که دویچه وله نیز گزارش داد که به نظر می‌رسد بن‌سلمان در سفر خود به واشنگتن که در بحبوحه بحران‌های منطقه‌ای انجام شده، دستیابی به فناوری هوش مصنوعی و پیشرفت در توافق بر سر برنامه هسته‌ای غیرنظامی کشورش را در سر داشته باشد. تاکید بن‌سلمان بر توسعه فناوری‌های هسته‌ای، به گفته کارشناسان، نوعی تلاش برای هم‌ترازی استراتژیک با ایران، پس از حملات ۱۲روزه ماه ژوئن تلقی می‌شود. مصاحبه رابرت مالی به‌عنوان یک عضو پیشین تیم دیپلماسی آمریکا حاکی از آن بوده که ادامه تنش‌زایی از سوی اسرائیل و آمریکا می‌تواند عواقب مخربی به دنبال داشته باشد و باعث ایجاد موانعی بیشتر بر سر پیشبرد دیپلماسی شود، خاصه از آن جهت که تا به همین‌جا هم بی‌اعتمادی تهران به غرب فزونی یافته است.
