همدلی منطقه‌ای برای خزر

دیروز در دومین روز و روز پایانی این اجلاس، شرکت‌کنندگان با انتشار بیانیه‌ای بر گسترش همکاری‌های اقتصادی، توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل و حفاظت از محیط زیست این دریاچه استراتژیک تاکید کردند. توسعه همکاری‌های اقتصادی، ‌حضور در رویدادهای مشترک، ‌حمایت از گردشگری پایدار،‌ تقویت همکاری‌های علمی، ‌ تاکید بر نقش کلیدی حمل‌ونقل، استقبال از توسعه زیرساخت‌ها، ‌حفاظت از منابع زیستی، ‌‌مبارزه با آلودگی و حفظ تنوع زیستی از مهم‌ترین محورهای این بیانیه است. از نکات مهم دیگر این بیانیه ضرورت حفظ و استفاده صحیح از منابع زیستی دریایی و جلوگیری از صید غیر‌مجاز و اهمیت مطالعه علل کاهش سطح آب دریای خزر بود که مورد تاکید شرکت‌کنندگان قرار گرفت.

چه اهدافی در نشست خزر دنبال شد؟

هادی حق‌شناس، استاندار گیلان نیز در آیین اختتامیه اجلاس گفت: ظرفیت دریایی ایران می‌تواند سهم مطلوبی در تولید ناخالص داخلی ایجاد کند. به گزارش ایرنا، وی اضافه کرد:‌ در واقع اقتصاد دریا محور، مفهومی فراتر از فعالیت‌های آبزی‌پروری، شیلات، گردشگری و دریانوردی است، از جمله مهم‌ترین محورهای اقتصاد دریا‌محور عبارت است از کشتی‌سازی و تعمیرات کشتی، اسکراپ کشتی، حمل‌ونقل دریایی، استخراج نفت و گاز، محیط‌زیست دریایی، تولید انرژی پاک و از همه مهم‌تر در دریای خزر توجه به نوسانات آب دریای خزر است. وی افزود: در حال حاضر ۸۰ درصد تجارت جهانی از طریق حمل‌ونقل دریایی انجام می‌شود و توسعه زیرساخت‌های دریایی می‌تواند منجر به افزایش ظرفیت حمل‌ونقل دریایی و کاهش قیمت تمام شده برای مشتری شود و سهم تولید داخلی کشورهای توسعه‌یافته از طریق اقتصاد دریا‌محور و اقتصاد آبی در برخی کشورها معادل یک‌سوم تولید ناخالص داخلی آنها است و تمام کشورهای گروه ۲۰، دریایی هستند.

او در جمع خبرنگاران هم گفت: این اجلاس نقطه‌عطفی برای توجه هر پنج کشور به دریای خزر خواهد بود، در دنیا هیچ کشور توسعه‌یافته‌ای وجود ندارد که دریایی نباشد. همین گروه جی ۲۰ یا ۲۰ کشور توسعه‌یافته تماما دریایی هستند. لذا دریا در شمال و جنوب کشور یک نعمت برای ایران است. به گزارش ایسنا، استاندار گیلان ادامه داد: در این دو روز اجلاس ما سه هدف را دنبال کردیم، یک هدف تقویت بخش گردشگری در دریای خزر، یک هدف توجه به بحث حمل‌ونقل، کریدورهای شمال و جنوب و یک هدف هم به خود دریای خزر از منظر زیست محیطی و کاهش سطح آب آن برمی‌گردد.

احمدرضا لاهیجان زاده، معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز در اختتامیه اجلاس استانداران کشورهای حاشیه دریای خزر گفت: ایجاد کارگروه علمی و مرکز مشترک برای پایش و مدل‌سازی نوسانات سطح آب دریای خزر و ارائه پیش‌بینی‌های محتمل ۲۵ ساله برای برنامه‌ریزی پنج کشور حاشیه دریا ضرورت دارد. وی افزود: کاهش تراز آبی دریای خزر چالش جدی این دریاست و این کاهش علاوه بر آسیب‌های مستقیم اقتصادی، باعث نابودی تالاب‌ها و خلیج‌ها و آسیب به تنوع زیستی دریا می‌شود.

بررسی دلایل کاهش آب خزر در برزیل

همزمان روز گذشته نشست ویژه‌ بررسی «کاهش نگران‌کننده سطح آب دریای خزر و پیامدهای زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی» با حضور نمایندگان و وزرای پنج کشور ساحلی دریای خزر شامل جمهوری اسلامی ایران، جمهوری آذربایجان، فدراسیون روسیه، قزاقستان و ترکمنستان در شهر بلم برزیل در حاشیه کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل (COP۳۰) در پاویون جمهوری آذربایجان برگزار شد.

به گزارش ایرنا در این نشست، وضعیت اخیر افت سطح آب دریای خزر به عنوان یکی از جدی‌ترین چالش‌های مشترک منطقه مورد بررسی قرار گرفت، تاثیرات شدید تغییرات اقلیمی بر افزایش تبخیر، کاهش بارش‌ها و کاهش آب‌دهی رودخانه‌های ورودی از جمله ولگا، پیامدهای اقتصادی و حمل‌ونقلی ناشی از کم‌عمق شدن مسیرهای دریایی، دشواری پهلوگیری کشتی‌های بزرگ، نیاز به هزینه‌های عظیم لایروبی و عقب‌نشینی بنادر و تهدید تنوع زیستی و آسیب جدی به زیستگاه آبزیان به‌ویژه ماهیان استخوانی و تاس‌ماهیان ارزشمند دریای خزر از جمله مهم‌ترین محورهای مورد تاکید نمایندگان کشورهای ساحلی در این نشست بود.

صدیقه ترابی معاون محیط‌زیست انسانی سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز در این نشست با اشاره به اینکه کاهش سطح آب خزر تهدیدی برای اقتصاد و امنیت اجتماعی مردم منطقه است، بر تدوین و اجرای «برنامه اقدام منطقه‌ای برای نجات دریای خزر» که پیش‌نویس آن با همکاری پنج کشور در چارچوب کنوانسیون تهران تهیه شده تاکید کرد.