نمایندگان مجلس به خیز دولت برای افزایش قیمت سوخت واکنش نشان دادند؛
بهارستان علیه نرخ سوم بنزین
انتقادات علیه مصوبه دولت
حسینعلی حاجی‌دلیگانی، نایب‌رئیس کمیسیون اصل نود در جلسه علنی روز گذشته مجلس در تذکر شفاهی با اشاره به تاکید رئیس‌جمهور بر ضرورت اجرای قانون گفت: در قانون برنامه هفتم تکلیف نحوه اصلاح وضعیت بنزین و سوخت مشخص شده، اما مصوبه‌ای که دیشب(سه‌شنبه شب) اعلام شده و قرار است از نیمه دوم ماه توزیع بنزین با نرخ جدید اجرایی شود، رئیس مجلس طبق وظایف قانونی که دارند، بررسی مصوبه را در کمیسیون یا هیات انطباق که مشاوران ایشان حضور دارند با دقت بررسی کنند تا در صورت مغایرت قانونی اصلاح شود تا کشور هزینه بی‌جهت پرداخت نکند. به گزارش خانه ملت، وی با بیان اینکه احتمال وجود اشکالات در متن مصوبه وجود دارد، افزود: به‌ویژه درباره خودروهای جدید که ممکن است فردی پس از مدت‌ها بتواند خریداری کند، به نظر می‌رسد برخی بندهای مصوبه ابهام دارد و باید بررسی شود، چرا که اثرات روانی در جامعه دارد.
همچنین سیدجواد نیک‌بین، عضو کمیسیون برنامه و بودجه نیز در تذکری تاکید کرد که اخیرا دولت مصوبه‌ای برای افزایش قیمت بنزین تهیه کرده است. خواهش می‌کنم بر مردم منت نگذاریم. نگوییم بنزین را ارزان می‌دهیم. وقتی یک خودرویی که قیمت جهانی آن ۶ تا ۱۰ هزار دلار است، در کشور با قیمت ۳۰ تا ۵۰ هزار دلار فروخته می‌شود، مردم در واقع پول رهن خودرو را می‌پردازند. اگر تفاوت قیمت جهانی تا قیمت داخلی را محاسبه کنیم، سهم هر لیتر بنزین برای مردم بیش از ۱۸۰ هزار تومان تمام می‌شود؛ پس ادعای ارزانی بنزین درست نیست. وی بیان کرد: افزایش قیمت بنزین نه جلوی قاچاق را می‌گیرد، نه واردات را کاهش می‌دهد؛ بلکه قاچاق را افزایش می‌دهد و موج جدید تورم به بازار تزریق می‌کند و مردم بیش از همه آسیب می‌بینند. از رئیس‌جمهور تقاضا داریم جلوی این مصوبه را بگیرند. شما وعده داده‌اید بنزین گران نخواهد شد؛ بر وعده خود بایستید.
به گزارش خانه ملت، جعفر پورکبگانی، نماینده بوشهر در مجلس نیز در تذکری با انتقاد از اقدام دولت در سه نرخی‌سازی سوخت تاکید کرد که مسوولان حاضر در کمیسیون اصل ۹۰ هیچ توضیح قانع‌کننده‌ای درباره این تصمیم نداشتند و مجلس باید با اراده خود، دولت را به مسیر قانونی بازگرداند. همچنین عبدالحکیم آق ارکاکلی، نماینده گنبد‌کاووس نیز در تذکری خطاب به رئیس‌جمهور گفت: افزایش قیمت بنزین تنها راهکار این روزهای کشور نیست. خودروهایی که در کشور می‌سازند نه کیفیت دارد، نه ایمنی و بیشترین مصرف سوخت را در دنیا به خود اختصاص داده‌اند. آق ارکاکلی افزود: صرفه‌جویی سوخت را از مبدا کنترل کنید. چرا هر دولتی که پای کار می‌آید حریف خودروسازان نیست؟ مردم حاضرند بنزین کمتری مصرف کنند، حاضرند بنزین را به قیمت جهانی بپردازند، اما انتظار دارند خودروهای باکیفیت دنیا را در همین کشور به قیمت دنیا سوار شوند. اینها را رعایت کنید جناب آقای دکتر پزشکیان!
از سوی دیگر مالک شریعتی‌نیاسر، نماینده تهران و عضو کمیسیون انرژی مجلس نیز در نطق میان دستور خود، با اشاره به مصوبه افزایش قیمت بنزین گفت: در صدر مصوبه اخیر نوشته به منظور کاهش واردات و استفاده از کارت شخصی چنین مصوبه‌ای صورت پذیرفت، من به صراحت اعلام می‌کنم این مصوبه نه مصرف را کاهش خواهد داد نه جلوی قاچاق را خواهد گرفت و در نتیجه واردات را کاهش نخواهد داد، فقط اندکی درآمد برای سازمان برنامه و بودجه خواهد داشت که در سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها خرج یارانه‌ها بکند، این هم که با تورمی که ایجاد می‌کند خنثی خواهد شد.
عضو کمیسیون انرژی مجلس اظهار کرد: ما برای حذف کارت جایگاه در تبصره سه بند (ت) حکم داریم و گفتیم که تصفیه سهمیه سوخت را به حساب بانکی صاحب خودرو ببرید با این کار کل کارت جایگاه ساماندهی و شفاف می‌شود، چرا این کار انجام نمی‌شود. چرا دولت آیین‌نامه این را بیش از شش ماه در هیات وزیران مسکوت گذاشته و مصوب نمی‌کند، چه کسانی مخالف این مصوبه هستند، سفره‌دارها مخالف‌اند اول شرکت‌های پشت صحنه شرکت ملی پخش که ساماندهی و تعمیر و نگهداری را دنبال می‌کنند و پروژه دارند و سفره آنها جمع می‌شود.
امروز ۴۳ درصد سوخت‌گیری در جایگاه‌ها با کارت شخصی نیست با کارت جایگاه انجام می‌شود، ما ۳۱میلیون کارت سوخت شخصی داریم و ۶۰ هزار کارت جایگاه، اما ۴۳ درصد سوخت‌گیری با کارت جایگاه انجام می‌شود، این سفره جمع خواهد شد. یک بانک خاصی که امروز ۷۰ درصد تراکنش‌های جایگاه سوخت را در اختیار دارد سفره‌اش جمع می‌شود، قاچاقچی‌ها هم که به طریق اولی سفره‌شان جمع می‌شود.
شریعتی نیاسر تاکید کرد: اما در مصوبه بنزین سه اشکال دیگر هم وجود دارد؛ اشکال اول این است که ما برای خودروهای نوشماره سهمیه قرار ندادیم، آیا این عدالت است که یک خانوار که با قرض و با بدبختی توانسته پول جمع کند و یک خودروی داخلی نسبتا ارزان قیمت بخرند- البته ارزان‌قیمت که نداریم- آیا این را باید از سهم یارانه محروم بکنیم، اما یک خانواده که به اسم اعضای خانواده چند خودرو دارد همه سهمیه بگیرند و این سهمیه را شما به جای اینکه به هر فرد بدهید به هر خانوار باید می‌دادید. اشکال دوم سهمیه خودروهای سی‌ان‌جی‌سوز است که قرار بود نصف شود، اما ما در قانون برنامه تنوع سبد سوختی را در خودروهای ال‌پی‌جی‌سوز در خودروهای برقی هیبریدی هم داریم، چرا سهمیه آنها نباید نصف شود؟ آیا دولت نمی‌خواهد این سهمیه‌ها را اعمال کند؟
ابهامات مصوبه بنزینی
ابهامی در مورد کارت سوخت خودروهای صفر کیلومتر وجود دارد و در این خصوص گفته نشده که آیا کارت سوختی برای این خودروها صادر می‌شود و سهمیه ۱۶۰ لیتر برای کارت سوخت خودروهای صفر کیلومتر شارژ می‌شود یا خیر. اما با این روش نمی‌توان برای اصلاح قیمت حامل‌های انرژی پیش رفت و باید زمانی این اقدام انجام شود که درآمدهای مردم هم واقعی شود و بعد به سمت واقعی کردن قیمت حامل‌های انرژی از جمله بنزین برویم. چراکه افزایش قیمت حامل‌های انرژی به این شکل متوقف نمی‌شود و این برنامه‌ای است که قطعا توسط دولت برای افزایش پیاپی قیمت بنزین ادامه پیدا می‌کند و این شروع آن است. باید دولت برای مردم مشخص کند قیمت بنزین آزاد تا چه زمانی ۵هزار تومان باقی می‌ماند؟ و از سوی دیگر آیا دولت می‌خواهد قیمت بنزین ۱۵۰۰ تومانی و ۳۰۰۰ تومانی را نیز افزایش دهد؟ بنابراین این موارد باید به صورت روشن به مردم گفته شود. بخشی از مصوبه دولت مبنی بر نصف شدن سهمیه خودروهای دوگانه‌سوز از بهمن ماه نیز مشکلاتی را ایجاد می‌کند، چراکه دوگانه‌سوزها؛ یا تاکسی‌ها هستند یا اسنپ‌ها که اگر سهمیه این خودروها کم شود، بر نرخ کرایه‌ها تاثیرگذار است. البته از این نظر که مصرف CNG افزایش پیدا کند؛ اقدام خوبی است، اما ممکن است در ابتدا جایگاه‌ها شلوغ شود و زیرساخت‌ها آماده نباشد که در این شرایط به مردم فشار می‌آید. البته دولت می‌گوید زیرساخت‌های لازم برای مصرف ۴۰میلیون مترمکعب در روز را دارد، اما مدتی است که دوگانه‌سوزها خیلی کم از CNG استفاده می‌کردند، بنابراین زمان‌بر است تا دوباره به سمت CNG بروند. براین اساس در ابتدا یک شوکی را در قیمت کرایه‌ها خواهیم داشت.
* عضو کمیسیون انرژی مجلس
اصلاح قیمت بنزین؛ در بدترین زمان و به بدترین شیوه
با این روش گران‌سازی که در بدترین زمان و به بدترین شیوه اعمال می‌شود، مخالف هستم و این اقدام را در این شرایط به صلاح کشور نمی‌دانم. البته مخالف منطقی‌سازی و واقعی‌سازی قیمت سوخت و حامل‌های انرژی نیستم، بلکه معتقد به حرکت به سمت بهینه‌سازی مصرف و جلوگیری از اسراف هستم، اما زمان اجرای این سیاست و نحوه این تصمیم‌گیری با توجه به جزئیاتی که در آن هست از جمله حذف سهمیه خودروهای صفر و نصف شدن سهمیه خودروهای دوگانه‌سوز را اشتباه می‌دانم، چراکه فشار مضاعفی را به مردم وارد می‌کند. در این مصوبه این ابهام وجود دارد که چرا سهمیه خودروهای صفر در مصوبه دولت حذف شده و چرا سهمیه بنزین خودروهای دوگانه‌سوز قرار است نصف شود. البته ما همچنان به دنبال جلوگیری از اجرای این مصوبه هستیم. اما دولت چون بر اساس اراده و سیاست خودش بدون توجه به تکالیف قانونی کارهایش را پیش می‌برد، در این مورد هم تبعیتی از احکام قانونی و پیشنهاد‌های نمایندگان نکردند و بر این اساس اقدام به گران‌سازی قیمت بنزین کردند که تبعات خوبی ندارد. دولت نباید هر جا که کمبود منابع داشت با بردن دستش در جیب مردم بخواهد آن را جبران کند. دولت می‌تواند از هزینه‌های فراوان دولت و ریخت و پاش‌ها کم کند و به سراغ مدیران ثروتمند شرکت‌های دولتی و خصولتی که از بیت‌المال بهره می‌برند، برود. همچنین دولت می‌تواند از رانت‌های انرژی و قاچاق سوخت سازمان‌یافته جلوگیری کند. دولت نه کیفیت خودروهای داخلی را مدیریت می‌کند و نه اجازه می‌دهد خودروهای با کیفیت وارد کشور شود. یعنی در واقع دولت به قوانین مصوب مجلس در خصوص واردات خودروهای نو و کار کرده نیز توجهی ندارد.
* نماینده تهران در مجلس
راه‌های نرفته بنزینی
آیا دولت راه دیگری برای جبران کسری بودجه به‌جز افزایش قیمت بنزین آزاد نداشت؟ ما سوخت را بسیار ارزان به فروش می‌رسانیم و نرخ بنزین با تورم افزایش پیدا نکرده است. دولت به دنبال این است که کسری‌هایش را جبران کند، اما راه‌های دیگری نیز وجود دارد که یکی از آنها جلوگیری از قاچاق است. چراکه به قول خودشان روزی ۲۰ تا ۳۰میلیون لیتر بنزین قاچاق می‌شود. همچنین دولت می‌تواند ماشین‌های بی‌کیفیت را ارتقا دهد. در حال حاضر ما ماشین‌هایی داریم که ۱۰ تا ۱۲ لیتر بنزین در هر ۱۰۰ کیلومتر مصرف می‌کنند و اگر دولت مدیریت کند می‌تواند کاهش مصرف سوخت خودروها را با تغییر سیستم انجام دهد. البته دولت پیشنهاد بالاتری برای افزایش نرخ بنزین آزاد داشت، اما کمیسیون موافقت نکرد و بر این اساس ۵ هزار تومان را اعلام کردند. اما به نظر می‌رسد دولت باید راه‌های دیگری را امتحان کند و در نهایت موضوع افزایش قیمت را مطرح کند. افزایش نرخ بنزین آزاد می‌تواند به کمبود بودجه دولت کمک کند، اما مهم این است که ابتدا مسیرهای دیگر را مانند جلوگیری از قاچاق و ارتقای ماشین‌هایی که مصرف بالایی دارند، بیازماید. همچنین کسانی که وضع مالی خوبی دارند نباید از بنزین ۱۵۰۰ تومانی و بنزین ۳۰۰۰ تومانی استفاده کنند. در این زمینه دولت باید به دهک‌های پایین‌تر از ۸ توجه کند. این ابهام وجود دارد که چرا بر اساس مصوبه دولت خودروی صفر کیلومتر نباید بنزین سهمیه‌ای بگیرد؟ اگر کسی ماشین نداشت باید به آن شخص کارت سوخت بدهند تا بتواند از بنزین سهمیه‌ای استفاده کند. بنابراین باید سهمیه بنزینی که به همه می‌دهند به کسی که خودروی صفر کیلومتر می‌خرد نیز بدهند.
* نماینده تفرش در مجلس
