پژوهشکده پولی و بانکی در گزارشی تاکید کرد؛
چرخش شاخص تولید خودرو
جزئیات این گزارش که بر دادههای شرکتهای بورسی تکیه دارد، نشان میدهد شاخص قیمت در بخش «خودرو و قطعات» در مهر ۱۴۰۴ بالاترین رشد خود از آبان سالگذشته تاکنون را با رقم ۴۵.۳ درصد ثبت کرده است.
در بخش تولید، بیشترین کاهش در مهرماه مربوط به صنعت ماشینآلات و تجهیزات بوده و در مقابل، بیشترین رشد طی سهماهه منتهی به مهر (تیر تا پایان شهریور) به صنایع خودرو و قطعات و دارو اختصاص دارد؛ این در حالی است که رشد شاخص تولید خودرو و قطعات در مجموع سال۱۴۰۳ منفی و حدود ۴.۷درصد بوده، اما در سهماهه منتهی به مهر این روند معکوس شده و رشد شاخص به ۷.۶درصد رسیدهاست، همچنین رشد تولید خودرو و قطعات در مهر امسال ۰.۶درصد گزارش شدهاست.
بخش مهم دیگری از این گزارش به افزایش تولید همزمان با کاهش موجودی انبار اشاره دارد. پژوهشکده پولی و بانکی تاکید میکند؛ در صنایعی مانند خودرو و قطعات، محصولات غذایی و فلزات اساسی، رشد فروش در دورههای اخیر بهقدری بالا بوده که افزایش تولید نیز نتوانسته پاسخگوی کامل آن باشد و همین موضوع باعث کاهش موجودی انبار محصولات نهایی شدهاست.
این وضعیت یعنی رشد تولید همراه با کاهش موجودی انبار از منظر اقتصادی نشانهای از تقویت سمت تقاضا محسوب میشود.
به بیان سادهتر، فروش این صنایع با سرعتی بیشتر از تولید رشدکرده و کارخانهها نتوانستهاند با وجود افزایش ظرفیت، پاسخ کامل به مصرف یا سفارشهای جدید بدهند؛ نتیجه آن کاهش محسوس کالاهای باقیمانده در انبار است.
به زبان دیگر، کاهش موجودی انبار در کنار افزایش تولید معمولا حاکی از افزایش تقاضای واقعی و رونق نسبی بازار است. زمانیکه خانوارها یا بنگاهها پیشبینی میکنند قیمتها در آینده بالاتر میرود یا چشمانداز درآمدی آنها بهترشده، تمایل به خرید بیشتر میشود. در چنین شرایطی، تقاضا از عرضه پیشی میگیرد و موجودی انبار نقش ضربهگیر را بازی میکند.
با اینحال، طبق دادههای بانکمرکزی، تغییر موجودی انبار در سهماهه منتهی به مهر ۱۴۰۴ در صنایع خودرو و قطعات، محصولات غذایی و کانیهای غیرفلزی کمتر از یکدرصد بوده و عملا میتوان آن را بدون تغییر معنیدار درنظر گرفت. این رقم نشان میدهد وضعیت تولید و مصرف بازار در تیر تا شهریور ۱۴۰۴ تقریبا متوازن بوده و این صنایع از ثبات نسبی و پیشبینیپذیری بیشتری برخوردار بودند.