نخست‌وزیر ژاپن استعفا داد؛
بلاتکلیفی در سرزمین آفتاب تابان
تصمیم ایشیبا برای کناره‌گیری در روز یکشنبه [دیروز] پس از آن صورت گرفت که او در ابتدا در برابر درخواست‌های درون حزبش برای استعفا به‌دلیل شکست انتخاباتی در ماه ژوئیه مقاومت کرد و گفت که می‌خواهد مطمئن شود که توافق تعرفه‌ای که با ایالات متحده منعقد شده است، به‌طور مناسب اجرا می‌شود. این سیاستمدار ۶۸ساله از زمان تصدی سمت خود در سال گذشته، شاهد شکست‌های انتخاباتی بوده که اکثریت ائتلاف او را در هر دو مجلس پارلمان از بین برده است؛ به‌طوری‌که شکست انتخاباتی کوبنده در ماه اکتبر، ائتلاف او را در وضعیت اقلیت در مجلس قدرتمند سفلی قرار داد.
الجزیره در گزارش دیروز یکشنبه نوشت، این شکست‌ها که ناشی از نگرانی‌های رای‌دهندگان در مورد افزایش هزینه‌های زندگی بود، اجرای اهداف سیاسی دولت ایشیبا را دشوارتر کرده بود. در بحبوحه بی‌ثباتی سیاسی فزاینده کشور، ایشیبا با درخواست‌هایی برای استعفا از سوی مخالفان عمدتا راست‌گرا در حزب خود مواجه شده که از او خواسته بودند مسوولیت نتایج انتخابات ژوئیه را بر عهده بگیرد. گزارش‌ها حاکی از آن است که وزیر کشاورزی ژاپن و نخست‌وزیر سابق عصر شنبه با ایشیبا دیدار کردند تا او را متقاعد به استعفا کنند.
جانشینان بالقوه او شامل «سانای تاکایچی» محافظه‌کار که در انتخابات دور دوم حزب لیبرال دموکرات سال گذشته با اختلاف کمی از ایشیبا شکست خورد و «شینجیرو کویزومی»، وزیر کشاورزی فعلی که خانواده‌اش مدت‌هاست در سیاست ژاپن دخیل بوده‌اند، می‌شوند. «کازوتاکا مائدا»، اقتصاددان موسسه تحقیقاتی میجی یاسودا خاطرنشان کرد: «با توجه به افزایش فشار سیاسی بر ایشیبا پس از شکست‌های مکرر حزب لیبرال دموکرات در انتخابات، استعفای او اجتناب‌ناپذیر بود.» مائدا افزود: «در مورد جانشینان بالقوه، کویزومی و تاکایچی محتمل‌ترین نامزدها به نظر می‌رسند. درحالی‌که انتظار نمی‌رود کویزومی تغییرات عمده‌ای ایجاد کند، موضع تاکایچی در مورد سیاست مالی انبساطی و رویکرد محتاطانه او در مورد افزایش نرخ بهره می‌تواند توجه بازارهای مالی را به خود جلب کند.»
این تحولات تنها چند روز پس از آن رخ می‌دهد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، روز پنج‌شنبه (۱۳شهریور/ ۴سپتامبر) فرمان اجرایی کاهش تعرفه واردات خودروهای ژاپنی را از ۲۷.۵درصد به ۱۵درصد امضا کرد و توافق قبلی اعلام‌شده در ماه ژوئیه را رسمیت بخشید. طبق مفاد این توافق، ۱۵درصد مالیات بر اکثر صادرات ژاپن به ایالات متحده اعمال خواهد شد. با این حال، مذاکره‌کننده ارشد تعرفه توکیو گفت که توافق تجاری گسترده هنوز «قطعی نشده» است؛ زیرا دستورات ریاست جمهوری ایالات متحده درمورد تعرفه‌های دارویی و نیمه‌هادی صادر نشده است.
«ریور آکیرا دیویس» و «کیوکو نوتویا» هم در گزارشی برای نیویورک‌تایمز، استعفای ایشیبا را تصمیمی دانستند که «کشور را در دورانی آشفته از نظر داخلی و ژئوپلیتیی، در بلاتکلیفی سیاسی عمیقی فرو خواهد برد». به باور این گزارشگران، ژاپن با افزایش پوپولیسم راست‌گرا در داخل و افزایش غیرقابل پیش‌بینی بودن از سوی متحد اصلی خود، ایالات متحده، دست و پنجه نرم می‌کند. تلویزیون دولتی NHK دیروز یکشنبه گزارش داد که ایشیبا برای جلوگیری از شکاف در درون حزب، تصمیم به کناره‌گیری گرفت. چندین عضو برجسته حزب لیبرال دموکرات، تقریبا ۲ماه پس از شکست سنگین در انتخابات پارلمانی که در آن گروه‌های پوپولیست راست‌گرای جدید حمایت کسب کردند، خواستار رای‌گیری در روز دوشنبه در مورد برگزاری انتخابات فوق‌العاده شده‌اند.
این ضربه، لیبرال دموکرات‌ها را که در ۷۰سال گذشته به جز پنج سال، رهبری ژاپن را بر عهده داشته‌اند، به یک حزب اقلیت در هر دو مجلس پارلمان این کشور تبدیل کرد. قرار است نمایندگان حزب لیبرال دموکرات امروز دوشنبه (۱۷ شهریور) درباره برگزاری انتخابات فوق‌العاده برای انتخاب رهبری جدید، رای‌گیری کنند.
