چین روابط با جنوب شرق آسیا را تعمیق میبخشد؛ اما پایداری توافقات با آمریکا محل تردید است
«برد-برد» اژدها با آسهآن
به گزارش الجزیره، نسخه جدید این توافق که بر پایه پیمان اولیه سال۲۰۱۰ بنا شده، همکاریها را در حوزههای کلیدی مانند «زیرساخت، گذار دیجیتال و سبز، تسهیل تجارت و تبادلات مردمی» گسترش میدهد. این اقدام در شرایطی صورت میگیرد که چین و آسهآن به بزرگترین شرکای تجاری یکدیگر تبدیل شدهاند؛ امری که عمدتا مدیون استراتژی زنجیره تامین «چین بهعلاوه یک» پس از جنگ تجاری ترامپ در سال۲۰۱۸ است. حجم تجارت دو طرف در ۹ماه سال۲۰۲۵ با رشد ۹.۶درصدی به ۷۸۵میلیارد دلار رسیده که شامل زنجیرههای تامین یکپارچه و همچنین کالاهای نهایی چینی برای مصرفکنندگان منطقه است. لی چیانگ در این اجلاس، ضمن تمجید از روابط تجاری رو به رشد، ابراز امیدواری کرد که این پیمان جدید به «همکاری اقتصادی گستردهتر و با کیفیتتر» منجر شود. او همچنین با انتقاد از سیاستهای آمریکا گفت: «یکجانبهگرایی و حمایتگرایی نظم اقتصادی جهان را مختل کرده و بسیاری از کشورها به ناحق تحت تعرفههای بالا قرار گرفتهاند.»
ژیوو چن، استاد دانشگاه هنگکنگ، این توافق را یک «نتیجه برد-برد» توصیف کرد و گفت: «درحالیکه تنشهای چین با آمریکا و اتحادیه اروپا در حال افزایش است، پکن به متحدانی مانند آسهآن نیاز دارد و همزمان، این یک فرصت استراتژیک برای کشورهای آسهآن است تا از شرایط موجود بهرهبرداری کنند.» این تحولات در حالی رخ میدهد که ترامپ نیز در اجلاس آسهآن حضور یافت و قراردادهای تجاری دوجانبهای با کامبوج و مالزی امضا کرد که بر ترجیح او برای مذاکرات رو در رو تاکید دارد.
قرار است ترامپ پنجشنبه (۸ آبان) در کرهجنوبی با شی جینپینگ، رئیسجمهور چین، دیدار کند. محور اصلی این دیدار، تعرفهها و موانع تجاری خواهد بود. پیشتر، اسکات بسنت، وزیر خزانهداری آمریکا، از دستیابی به یک «توافق چارچوب» خبر داده بود که میتواند مانع از اجرایی شدن تهدید ترامپ مبنی بر اعمال تعرفه ۱۰۰درصدی بر کالاهای چینی شود. به گزارش نیویورکتایمز، مقامات دولت ترامپ از یک توافق تجاری بالقوه با چین خبر دادهاند که میتواند تنشهای اخیر را کاهش دهد. بر اساس این چارچوب اولیه، چین خرید سویای آمریکایی را از سر گرفته و اجرای سیستم جدید صدور مجوز برای مواد معدنی خاکی کمیاب را به تعویق میاندازد. در مقابل، ایالات متحده از افزایش ۱۰۰ درصدی تعرفهها صرفنظر کرده و ممکن است برخی تعرفههای موجود را نیز حذف کند. این توافق در حالی شکل میگیرد که دو طرف پیش از این، بارها تنشها را تشدید کرده و سپس با آتشبسهای شکننده عقبنشینی کردهاند.
منتقدان معتقدند دولت ترامپ در حال حل بحرانی است که خود با وضع تعرفههای اولیه ایجاد کرده بود. چین نیز در تلافی، با اعمال تعرفه بر سویا و محدود کردن صادرات مواد خاکی کمیاب، به شرکتهای آمریکایی فشار آورده بود.این دور از مذاکرات، برخلاف دوره اول ترامپ، کمتر بر مسائل ساختاری و بیشتر بر موضوعات مقطعی مانند سویا و فنتانیل متمرکز است. با این حال، کارشناسان هشدار میدهند که اعتماد به نفس بیش از حد هر دو طرف و تمایلشان به اقدامات تهاجمی، وضعیتی «ذاتا ناپایدار» ایجاد کرده است که هرگونه توافقی را در معرض خطر فروپاشی قرار میدهد.