دموکراسی زیر سایه ارتش

 ناظران انتخاباتی سلامت این انتخابات را زیر سوال برده‌اند. اعضای ارشد پارلمان اروپا اظهار کردند که این انتخابات «نه آزاد و نه منصفانه» بوده است. آنها به گزارش‌هایی مبنی بر تخلفات انتخاباتی و ممانعت از فعالیت ناظران اشاره کرده و گفتند که رای‌گیری در فضایی از سرکوب و وحشت برگزار شده است. به گزارش الجزیره، بنا بر گزارش‌ها به نقل از شاهدان عینی، روز انتخابات به‌رغم حضور سنگین نیروهای امنیتی، به هرج‌ومرج و آشوب کشیده شد؛ به‌طوری‌که برخی تظاهرات‌کنندگان بنرهای حسن را به زیر کشیدند، ساختمان‌های دولتی را آتش زدند و پلیس نیز با شلیک گاز اشک‌آور و گلوله پاسخ داد. سازمان دیده‌بان اتصال اینترنت «نت‌بلاکس» نیز اعلام کرد که دسترسی به شبکه‌های اجتماعی و اینترنت موبایل در چندین شهر، در حین و پس از رای‌گیری، محدود شده بود.

به گزارش نیویورک‌تایمز، این کمیسیون اعلام کرد که خانم حسن، سیاستمدار ۶۵ساله اهل زنگبار، با کسب نزدیک به ۹۸درصد از کل آرای مأخوذه در انتخابات روز چهارشنبه، پیروز شده است. همچنین اعلام شد که تقریبا ۸۷درصد از ۳۷.۶‌میلیون رای‌دهنده ثبت‌نام کرده کشور در این انتخابات شرکت کرده‌اند. این در حالی است که در انتخابات پیشین در سال۲۰۲۰، میزان مشارکت حدود ۵۰درصد بود. به نظر می‌رسد افراد زیادی در اعتراضات شهرهای سراسر کشور کشته شده‌اند؛ اعتراضاتی که به‌دلیل خشم از رد صلاحیت دو نامزد اصلی اپوزیسیون آغاز شد. این ناآرامی‌ها همچنین ریشه در نارضایتی‌های بنیادین اقتصادی - از جمله بیکاری جوانان - داشت و از برخی جهات شبیه به تظاهراتی بود که در هفته‌های اخیر در مراکش و ماداگاسکار به وقوع پیوست؛ جایی که رئیس‌جمهور عملا از قدرت کنار گذاشته شد. آمار دقیق کشته‌شدگان و مجروحان در این اعتراضات مورد مناقشه است و دولت تانزانیا استفاده از زور بیش از حد در واکنش به تظاهرات‌کنندگان را رد کرده است.

کمیساریای حقوق بشر سازمان ملل اعلام کرد که پس از تیراندازی نیروهای امنیتی به سوی معترضان، دست‌کم ۱۰نفر کشته شده‌اند. اما برندا روپیا، سخنگوی حزب اصلی اپوزیسیون، «چادما»، گفت که او شمار کشته‌شدگان را ۲۰۰نفر تخمین می‌زند. روپیا در فراخوانی که نشانگر فروپاشی اعتماد حزب «چادما» به فرآیند دموکراتیک کشور بود روز جمعه از ارتش خواست تا قدرت را به دست بگیرد که درخواستی بسیار غیرمعمول برای یک حزب اپوزیسیون محسوب می‌شود. او گفت که ارتش باید تنها تا زمانی در قدرت بماند که بر ابطال انتخابات، آزادی زندانیان سیاسی، تدوین قانون اساسی جدید و برگزاری یک انتخابات جدید نظارت کند. روپیا در یک مصاحبه تلفنی گفت: «من از جامعه بین‌المللی می‌خواهم که ارتش را برای مداخله تحت فشار قرار دهد؛ زیرا مردم در حال مرگ هستند. دولت در حال اعلام نتایج ساختگی است.»

ژنرال جیکوب مکوندا، رئیس ستاد نیروهای دفاعی، اواخر روز پنج‌شنبه در یک برنامه تلویزیونی دولتی هشدار داد که ارتش علیه تظاهرات‌کنندگان که او آنها را جنایتکار توصیف کرد، «اقدام مناسب» انجام خواهد داد. از زمان انتخابات، مقررات منع رفت‌وآمد از ساعت ۶بعدازظهر در بزرگ‌ترین شهر کشور، دارالسلام، به اجرا درآمده است. روز جمعه، حضور سنگین نیروهای امنیتی در شهر مشهود بود و خیابان‌ها عمدتا خلوت بودند. تانزانیا، کشوری با حدود ۷۰‌میلیون نفر جمعیت، از سال ۱۹۷۷ تحت حاکمیت حزب حسن، «چاما چا ماپیندوزی» یا حزب انقلاب، با ۶رئیس‌جمهور متوالی اداره شده است.

به گفته ریچارد مبوندا، استاد علوم سیاسی در دانشگاه دارالسلام، برخی از معترضان در تانزانیا نیز خواستار به دست گرفتن قدرت توسط ارتش شده‌اند. با این حال، یک تفاوت بین اعتراضات در تانزانیا و سایر کشورها، حضور یک چهره برجسته و نمادین در اپوزیسیون است. لیسو، از حزب «چادما» که در سال۲۰۱۷ از یک سوءقصد که در آن بیش از دوازده بار مورد اصابت گلوله قرار گرفت جان سالم به در برد، در ماه آوریل پس از درخواست برای اصلاحات انتخاباتی، به خیانت متهم شد. محاکمه او این ماه آغاز شده است.