کاخ سفید لحظاتی بی‌پرده از رئیس‌جمهور چین را ثبت کرد
از اخم در پکن تا لبخند در بوسان
به گزارش سی‌ان‌ان، درحالی‌که همه نگاه‌ها به مذاکرات پرتنش او با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، بر سر موضوعات حساسی از سویا و فنتانیل گرفته تا تراشه‌های کامپیوتری دوخته شده بود؛ تصاویری که توسط کاخ سفید منتشر شد، لحظاتی غیرمنتظره و بی‌پرده را ثبت کرد. در یکی از این تصاویر، ترامپ درحالی‌که دستش را روی میز مذاکره دراز کرده تا برگه‌ای را به شی نشان دهد، دیده می‌شود. در تصویری دیگر، رهبر چین با چشمانی بسته، لبخندی گشاده بر لب دارد و وانگ یی، وزیر خارجه‌اش، در کنار او می‌خندد. این تصاویر، در تضاد کامل با چهره عبوس و جدی او در قاب رسانه‌های داخلی بود.
اما نقطه اوج این نمایش دیپلماسی نرم، دو روز بعد و در جریان تبادل هدیه با لی جائه میونگ، رئیس‌جمهور کره‌جنوبی، رقم خورد. پس از آنکه رئیس‌جمهور کره یک تخته بازی «گو» به شی هدیه داد، رهبر چین متقابلا دو گوشی هوشمند شیائومی به لی و همسرش اهدا کرد و یک مقام رسمی اشاره کرد که نمایشگر این گوشی‌ها ساخت کره‌جنوبی است. در این لحظه، لی به شوخی پرسید: «امنیت ارتباطی آن چطور است؟» این پرسش کنایه‌آمیز که به نگرانی‌های جهانی در مورد امنیت دستگاه‌های چینی اشاره داشت، خنده حضار را برانگیخت. شی جین‌پینگ نیز درحالی‌که می‌خندید، با حاضر جوابی پاسخ داد: «می‌توانید بررسی کنید که آیا درِ پشتی دارد یا نه؟»
این پاسخ کوتاه، فراتر از یک شوخی ساده بود. «درِ پشتی» یا «Backdoor» به روشی مخفی برای دسترسی به اطلاعات دستگاه کاربر بدون اطلاع او گفته می‌شود و یکی از محورهای اصلی تنش تکنولوژیک میان چین و غرب است. درحالی‌که کشورهای غربی نگرانی‌های جدی در مورد امنیت سایبری دستگاه‌های ساخت چین ابراز می‌کنند، پکن نیز اخیرا از پیشنهاد آمریکا مبنی بر نصب ردیاب روی تراشه‌های پیشرفته صادراتی ابراز نگرانی کرده است. پاسخ شوخ‌طبعانه شی، اشاره‌ای هوشمندانه به همین اتهامات متقابل بود.
این دو لحظه بداهه، در تضاد آشکار با تصویر دقیق و مهندسی‌شده شی در داخل چین قرار دارد. او در داخل کشور، رهبری است که با «کت مائویی» بر رژه نظامی نظارت می‌کند و در نشست‌های حزبی، با چهره‌ای استوار و سخنرانی‌های خشک، کنترل مطلق خود بر دستگاه سیاسی را به نمایش می‌گذارد. این رویکرد با رویه رهبران پیشین مانند جیانگ زمین، که به شخصیتی برون‌گرا و تعامل با رسانه‌ها شهرت داشت، کاملا متفاوت است.تحت حاکمیت شی، نه تنها آزادی بیان محدود شده، بلکه کنترل شدیدی بر تصویر او و جریان اطلاعات اعمال می‌شود. سیاست نخبگان آن‌چنان در هاله‌ای از ابهام فرو رفته که تحلیلگران برای درک جهت‌گیری‌های چین، به تحلیل جزئیاتی مانند رنگ موی او یا معنای پنهان کلماتش متوسل می‌شوند.
به همین دلیل، جای تعجب نیست که این چهره خندان و آرام شی در کره‌جنوبی، به اینترنت به شدت کنترل‌شده چین راه نیافت. سانسورچیان هرگونه محتوایی را که با روایت رسمی از رهبر کشور مغایرت داشته باشد، به سرعت حذف می‌کنند. فیلم‌ها و تصاویر مربوط به شوخی «درِ پشتی» و لبخندهای او در دیدار با ترامپ، در پلتفرم‌های محبوبی مانند «دوئین» (نسخه چینی تیک‌تاک) و «شیائوهونگشو» کاملا غایب بود. تنها در پلتفرم «ویبو» (مشابه ایکس)، چند رسانه چینی‌زبان مستقر در خارج از کشور این خبر را پوشش دادند که آن هم با سانسور شدید نظرات کاربران همراه بود. این حقیقت نشان می‌دهد که لبخندهای شی جین‌پینگ، محصولی برای مصرف جهانی است و شهروندان چینی همچنان باید به همان تصویر جدی و مصمم رهبر خود عادت داشته باشند.
