ولیعهد سعودی امروز با رئیسجمهور آمریکا در واشنگتن دیدار میکند؛
ریاض به دنبال بازطراحی سیاستهای امنیتی-اقتصادی
«تیمور ازهاری» و «مت اسپتالنیک» در گزارش دیروز دوشنبه در رویترز نوشتند، این اولین سفر محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان سعودی، به ایالات متحده از زمان قتل جمال خاشقجی (منتقد سعودی، توسط ماموران سعودی در استانبول در سال ۲۰۱۸) خواهد بود که باعث جنجال جهانی شد. اگرچه «سیا» نقش بنسلمان را تایید کرد، اما با گذشت بیش از ۷ سال از آن ماجرا، بزرگترین اقتصاد جهان و بزرگترین تولیدکننده نفت جهان میخواهند به جلو حرکت کنند.
ترامپ به دنبال بهرهبرداری از تعهد سرمایهگذاری ۶۰۰میلیارد دلاری عربستان سعودی است که در سفر ماه مه ترامپ به این کشور داده شده بود. ترامپ در آن سفر از اشاره به نگرانیهای حقوق بشری خودداری کرد و انتظار میرود دوباره این کار را انجام دهد. ولیعهد سعودی در بحبوحه آشفتگیهای منطقهای به دنبال تضمینهای امنیتی است و میخواهد به فناوری هوش مصنوعی دسترسی داشته باشد و به سمت توافقی در مورد یک برنامه هستهای غیرنظامی حرکت کند (دنیایاقتصاد در گزارش «ماموریت بنسلمان در کاخ سفید» که یکشنبه ۲۵ آبان منتشر شد به این مساله پرداخته بود).
«عزیز الغاشیان»، مدرس روابط بینالملل در دانشگاه علوم امنیتی نایف عرب مستقر در عربستان گفت: «صفحهای از ماجرا ورق خورده است». ایالات متحده و عربستان مدتهاست که توافقی برای فروش نفت به قیمتهای مطلوب توسط پادشاهی و تامین امنیت توسط ایالات متحده در ازای آن داشتهاند. این معادله با عدم اقدام واشنگتن در حمله به تاسیسات نفتی این پادشاهی در سال۲۰۱۹ متزلزل شد. نگرانیها در ماه سپتامبر و با حمله اسرائیل به مقر رهبران حماس در دوحه دوباره ظاهر شد. پس از آن، ترامپ از طریق فرمان اجرایی، پیمان دفاعی با قطر امضا کرد.
بسیاری از تحلیلگران، دیپلماتها و مقامات منطقهای معتقدند که سعودیها نیز به دنبال توافق مشابهی هستند. اما تفاوت در این است که عربستان در مذاکرات اخیر به دنبال پیمان دفاعی است که توسط کنگره ایالات متحده تصویب شود. اما واشنگتن این امر را منوط به عادیسازی روابط پادشاهی با اسرائیل کرده است.ریاض در عوض، این امر را به تعهد اسرائیل به تشکیل کشور فلسطین مرتبط کرده است. همچنین گفته شده اسرائیل فروش جنگندههای اف۳۵ آمریکایی به ریاض را مشروط به عادیسازی با این رژیم کرده است. یک دیپلمات غربی مستقر در خلیجفارس، این روند را چنین خلاصه کرد: «ترامپ خواهان عادیسازی روابط است و عربستان سعودی خواهان یک پیمان دفاعی کامل، اما شرایط اجازه نمیدهد. در نهایت، هر دو طرف احتمالا کمتر از آنچه میخواهند، به دست خواهند آورد. این دیپلماسی است.»
«دنیس راس»، مذاکرهکننده سابق خاورمیانه برای دولتهای دموکرات و جمهوریخواه که اکنون در موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک فعالیت میکند، گفت که انتظار دارد یک فرمان اجرایی صادر شود که از ایالات متحده و سعودیها بخواهد «فورا در مورد اینکه در پاسخ به تهدید چه باید کرد، مشورت کنند» درحالیکه واشنگتن را به دفاع فعال از ریاض متعهد نکند. وی گفت: «این میتواند طیف وسیعی از کمکهای مختلف، جایگزینی تسلیحات، استقرار آتشبارهای موشکی دفاعی مانند تاد یا پاتریوت، استقرار نیروهای دریایی با یک واحد تفنگداران دریایی - تا شرکت فعال در نبرد به صورت تهاجمی و نه فقط دفاعی را شامل شود.»