بازی بزرگان؛ سناریوهایی برای همزیستی چین و آمریکا در دهه‌ ۲۰۳۰

 الف. تعیین مرزهای رقابت

تغییر زمینه رقابت استراتژیک ایالات متحده و چین مستلزم آن است که هر دو طرف و طرف‌های مهم سوم ضمن مدیریت واکنش‌ها و انتظارات داخلی، قابلیت پیش‌بینی و ثبات را در اولویت قرار دهند. برای ماندن در دوران قیاس جنگ سرد، نیاز به تمایل متقابل برای حرکت به موقعیتی مانند مرحله میانی پایدار جنگ سرد دارد بدون گذر از بحران‌های موجودیتی قبلی مشابه.

کنترل تسلیحات هسته‌ای و کاهش خطر اولویت نسبتا جدیدی برای دو کشور است، اما در حال حاضر محدود است. گفت‌وگویی در نوامبر۲۰۲۳ مقامات روابط خارجی را گرد هم آورد، نه نمایندگان نظامی را. همان‌طور که در سه گزارش سالانه آخر وزارت دفاع به کنگره در مورد قابلیت‌های ارتش آزادی‌بخش خلق گزارش شده است، انگیزه تعامل بیشتر از تصمیم چین برای گسترش ۵ برابری زرادخانه تسلیحات هسته‌ای و سیستم‌های ارسال بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۵ برمی‌خیزد. چین این گسترش نیرو را که نیروهای هسته‌ای این کشور را از کوچک‌ترین نیرو در میان پنج عضو دائم شورای امنیت به برابری تقریبی با ایالات متحده و روسیه از نظر نیروهای هسته‌ای بین‌قاره‌ای تبدیل می‌کند، مورد اقرار و اعتراف قرار نداده است. پکن مدت‌ها درخواست‌های کنترل تسلیحات ایالات متحده را رد می‌کرد، عمدتا به این دلیل که اختلاف زیاد نیروها و مفاد بازرسی هر توافقی به ضرر آن خواهد بود. اما، اگر ارزیابی ایالات متحده دقیق باشد، دیگر نباید چنین باشد و کنترل تسلیحات استراتژیک سه‌جانبه (از جمله روسیه) می‌تواند با تقویت ثبات هسته‌ای، اجتناب از مسابقه تسلیحاتی و گسترش محدودیت در دفاع موشکی ایالات متحده برای پکن مفید باشد. این همچنین به‌وضوح نشان می‌دهد که چین به‌عنوان همتای استراتژیک ایالات متحده ظاهر شده است.

حوادث نظامی ناخواسته می‌تواند دیپلماسی را از مسیر خود خارج کند و بحرانی را برانگیزد؛ موضوعی که پس از چندین حادثه دریایی و هوایی در سال‌های اخیر بسیار ضروری می‌شود. درحالی‌که مکانیسم‌های گفت‌وگوی منظم نظامی ایالات متحده و چین که به‌تازگی بازسازی شده‌اند، مکان‌هایی را برای بحث در مورد حوادث فراهم می‌کنند، اما تاکنون به‌اندازه کافی برای جلوگیری از آنها قوی نبوده است. رفتار نظامی تهاجمی فزاینده چین کاتالیزور اصلی این موارد است، اما سیاست ایالات متحده برای «کشتیرانی، پرواز و عملیات در هر جایی که قوانین بین‌المللی اجازه می‌دهد» چالشی بی‌پایان برای این کشور است؛ زیرا همه اینها در چند ده مایلی خط ساحلی این کشور رخ می‌دهد. در واکنش به افشاگری وزارت دفاع درباره رهگیری ناامن هواپیماهای آمریکایی و متحدانش در سال‌های گذشته، وزارت دفاع چین مدعی شد که ایالات متحده ۲هزار عملیات هوایی انجام داده و عملیات دریایی متعددی را در نیز نزدیکی چین انجام داده است. حتی اگر این رقم چینی اغراق‌آمیز باشد، زمینه برای گفت‌وگو و اتخاذ قوانین برای کاهش حوادث خطرناک وجود دارد. این احتمالا مستلزم آن است که رهبران دو کشور به ارتش‌های مربوطه دستور دهند تا عملیات تهاجمی را کاهش دهند و قوانین جدیدی را اتخاذ کنند؛ درحالی‌که از واکنش عمومی به‌دلیل ضعیف جلوه‌گر شدن اجتناب می‌کنند.