چگونه آمازون از جنگلزدایی به نوآوری پایدار اقتصادی کوچ کرد؟
پشت صحنه انقلاب سبز «بلم»
در ایالت پارا، به جای قطع گسترده درختان برای دامداری یا استخراج معادن، دولت برنامهای پژوهشی و توسعهای طراحی کرده که به مردم محلی کمک میکند محصولات جنگلی مانند آکای و آجیل برزیلی را به کالاهایی با ارزش افزوده بالا برای بازار جهانی تبدیل کنند. هدف «گِورنر هِلدر باربالهو» ، فرماندار ایالت پارا، این است که تنوع زیستی منطقه به یک بخش اقتصادی پایدار و راهبردی تبدیل شود و وابستگی به صنایع آلاینده و پرانتشار گازهای گلخانهای کاهش یابد.
یکی از بخشهای کلیدی این طرح، پارک اقتصاد زیستی و نوآوری است. این پارک شامل آزمایشگاهها و کارگاههایی است که کارآفرینان و تولیدکنندگان محلی میتوانند با استفاده از مواد جنگلی، محصولات جدیدی بسازند، از غذا و نوشیدنی گرفته تا عطر و محصولات بهداشتی. این مرکز همچنین مکانی برای تبادل دانش و تجربه میان تولیدکنندگان محلی و کارشناسان است و به آنها کمک میکند کسبوکار خود را حرفهایتر و جهانیتر کنند.
یکی از موفقترین محصولات آمازون، آکای است؛ یک میوه سرشار از آنتیاکسیدان که محبوبیت بالایی در آمریکا و اروپا دارد. بازار آکای به سرعت در حال رشد است و پیشبینی میشود ارزش آن از ۱.۲۳میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ به بیش از ۳میلیارد دلار در ۲۰۳۲ برسد. تولیدکنندگان محلی، با کمک مراکز نوآوری، توانستهاند تولید خود را از چند ده شیشه در روز به صدها شیشه افزایش دهند و درآمد قابلتوجهی کسب کنند. قیمت آکای طی پنج سال اخیر از ۳–۳.۵۰دلار به حدود ۱۱ دلار در هر شیشه رسیده است. شرکتهایی مانند NOSSA! AÇAÍ با حمایت از تولیدکنندگان محلی و ارائه آموزشهای فنی، محصولات خود را به اروپا صادر میکنند و قصد دارند کارخانههای بزرگ پردازش در نزدیکی بلم ایجاد کنند که اشتغالزایی بیشتری به همراه خواهد داشت.
طرحهای پایدار دیگری نیز با کشاورزی و احیای جنگل ترکیب شدهاند. کشاورزان محلی با کشت قهوه ارگانیک در سایه درختان بومی، هم درآمد کسب میکنند و هم زمینهایی را که در دهه ۱۹۷۰ در مسیر جاده ترانسآمازون تخریب شده بود، دوباره جنگلکاری میکنند. این مدل ترکیبی، نمونهای عملی از توسعه اقتصادی پایدار است که هم حفاظت محیط زیست را تضمین میکند و هم فرصتهای شغلی ایجاد میکند.
در بازار تاریخی «ور-او-پِسو» در بلم، بیش از یک قرن است که محصولات جنگلی عرضه میشود. حالا این سنت با نوآوری و فناوری ترکیب شده است و تولیدکنندگان با بستهبندیهای مدرن، استانداردهای بهداشتی و بازاریابی بینالمللی، ارزش افزوده بیشتری برای محصولات خود ایجاد میکنند. مدل پارا نشان میدهد که حفاظت از جنگل آمازون و توسعه اقتصادی میتواند همزمان روی دهد. این تجربه میتواند الگویی برای دیگر مناطق جهان باشد که به دنبال راهی پایدار برای ترکیب محیط زیست و اقتصاد هستند و به مردم محلی فرصتهای واقعی اقتصادی ارائه میدهد.