بدترین اقتصاد جهان از ۱۹۶۰

 طبق گزارش جدید سازمان ملل، اقتصاد سرزمین‌های اشغالی فلسطین با شدیدترین فروپاشی ثبت‌شده خود روبه‌رو است که دلیل آن مقیاس جنگ نسل‌کشانه اسرائیل علیه غزه و محدودیت‌های مداوم بر رفت‌وآمد و تجارت است.  در گزارش «کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل» (UNCTAD) که روز دوشنبه (3 آذرماه) منتشر شد، آمده است که دو سال عملیات نظامی اسرائیل و محدودیت‌های طولانی‌مدت، سرزمین اشغالی را به رکود اقتصادی کشانده است؛ رکودی که اکنون این سرزمین را در بین 10   اقتصاد فروپاشیده ثبت‌شده در سطح جهان از سال 1960 قرار داده است.

«کائولان مگی» در گزارشی برای الجزیره نوشت، در این گزارش با اشاره به نوار غزه و کرانه باختری، از جمله بیت‌المقدس شرقی، آمده است: «خسارات گسترده به زیرساخت‌ها، دارایی‌های تولیدی و خدمات عمومی، دهه‌ها پیشرفت اجتماعی-اقتصادی در سرزمین اشغالی فلسطین را معکوس کرده است». این گزارش هشدار داد که وضعیت غزه «شدیدترین بحران اقتصادی ثبت‌شده» را تشکیل می‌دهد. انتشار این یافته‌ها در حالی صورت می‌گیرد که حملات اسرائیل به غزه، با وجود آتش‌بس شش هفته‌ای بین اسرائیل و حماس، همچنان ادامه دارد.

به نوشته گزارشگر الجزیره، پیامد حمله 7 اکتبر 2023 برای غزه چنین است: تبدیل محاصره 16ساله غزه به یک خفقان کامل؛ نزدیک به ۶۹۷۳۳ نفر کشته و ۱۷۰۸۶۳ نفر زخمی؛ و از زمان آغاز آتش‌بس در ماه گذشته نیز بیش از ۳۰۰نفر جان خود را از دست داده‌اند. طبق گزارش «کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل» (UNCTAD)، تولید ناخالص داخلی فلسطین تا پایان سال گذشته به سطح سال ۲۰۱۰ بازگشته است، درحالی‌که تولید ناخالص داخلی سرانه به سطح سال ۲۰۰۳ بازگشته و ۲۲سال توسعه در کمتر از دو سال از بین رفته است.

در غزه، تولید ناخالص داخلی در سال ۲۰۲۴ در مقایسه با سال قبل ۸۳درصد و در مجموع طی دو سال ۸۷درصد کاهش یافت و به ۳۶۲‌میلیون دلار رسید. تولید ناخالص داخلی سرانه به ۱۶۱دلار کاهش یافت و آن را در میان کشورهای ضعیف در جهان قرار داد. این گزارش مستند کرده است که نزدیک به دو دهه اعمال محدودیت‌های اسرائیل بر تجارت، تردد و دسترسی، وابستگی تقریبا کامل به کمک‌های خارجی را ایجاد کرده است، درحالی‌که حملات اسرائیل به حدود ۱۷۴۵۰۰ سازه در غزه آسیب رسانده و این منطقه محصور را  سمت تبدیل شدن به «ویرانه کامل» سوق داده است.

در همین حال، کرانه باختری اشغالی نیز با محدودیت‌های تردد و دسترسی و فروپاشی مشاغل شدیدترین رکود اقتصادی خود را تجربه می‌کند. در این گزارش آمده است: «در سراسر سرزمین‌های اشغالی فلسطین، شدیدترین رکود اقتصادی ثبت شده، دهه‌ها پیشرفت را از بین برده است». این گزارش می‌گوید که خودداری اسرائیل از پرداخت درآمدهای مالی به تشکیلات خودگردان فلسطین (PA) بحران را به طور قابل‌توجهی بدتر کرده و توانایی دولت را برای پرداخت حقوق، حفظ خدمات و تامین مالی تلاش‌های بازسازی به شدت محدود کرده است. تشکیلات خودگردان روز دوشنبه اعلام کرد که اسرائیل ۴‌میلیارد دلار از درآمدهای مالیاتی را توقیف کرده است.

«آنکتاد» تخمین زد که هزینه بازسازی و بهبود اوضاع تنها در غزه از ۷۰‌میلیارد دلار فراتر خواهد رفت و بنابراین، خواستار یک «طرح جامع بازیابی» شد که با کمک‌های هماهنگ بین‌المللی، احیای نقل و انتقالات مالی و اقدامات فوری برای کاهش محدودیت‌ها در تجارت، جابه‌جایی و سرمایه‌گذاری پشتیبانی شود. در این گزارش آمده است: «حتی با کمک‌های قابل‌توجه، بهبود وضعیت به سطح تولید ناخالص داخلی قبل از اکتبر ۲۰۲۳ می‌تواند دهه‌ها طول بکشد». 

این آژانس همچنین هشدار داد که بدون مداخله فوری و گسترده، ویرانی‌های ناشی از جنگ اسرائیل و محدودیت‌های سیستماتیک، اقتصاد فلسطین را در رکود بلندمدت گرفتار خواهد کرد. آنکتاد افزود برای هرگونه بهبودی معنادار، آتش‌بس حاصل شده در ماه اکتبر باید پایدار باشد. در این گزارش آمده است: «گزارش آنکتاد خواستار مداخله فوری و اساسی جامعه بین‌المللی برای توقف سقوط آزاد اقتصادی، رسیدگی به بحران انسانی و ایجاد زمینه برای صلح و توسعه پایدار است».