باج‌سبیل مادورو به ترامپ

 ماریانا پاراگا در گزارشی برای رویترز نوشت، دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، که حضور نظامی خود را در کارائیب افزایش داده، اعلام کرده است که برای مذاکره با مادورو، که دولتش در بحبوحه تحریم‌های ایالات متحده برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی در میادین نفتی این کشور با مشکل مواجه شده، آماده است. به گفته منابع، ایالات متحده روز دوشنبه (۳ آذر) رسما کارتل «دو لوس سولز» ونزوئلا را یک سازمان تروریستی خارجی اعلام کرد و فشار بر مادورو را در بحبوحه آماده‌سازی  برای آغاز عملیات بیشتر در روزهای آینده افزایش داد.

تولید نفت ونزوئلا، به عنوان عضو اوپک، امسال حدود ۱.۱‌میلیون بشکه در روز تثبیت شده است که کمتر از یک‌سوم بالاترین رکورد آن در اواخر دهه ۱۹۹۰ است. طبق داده‌های کشتیرانی، بیش از ۸۰درصد صادرات بین ژوئن و اکتبر به چین ارسال شده است. تحلیلگران می‌گویند این محموله‌ها، در کنار مجوزهای عملیاتی احتمالی برای شرکت‌های آمریکایی، می‌توانند بهترین اهرم مادورو در هرگونه مذاکره‌ای باشند. «توماس اودانل»، تحلیلگر انرژی گفت: «ارسال نفت بیشتر به ایالات متحده و محافظت از سرمایه‌گذاری ایالات متحده در ونزوئلا چیزی است که مادورو به راحتی می‌تواند ارائه دهد.» با این حال، او با اشاره به ثبات فعلی بازار نفت و قیمت‌های پایین گفت، این پیشنهاد «ممکن است اکنون که واشنگتن دست بالا را دارد، کافی نباشد».

دلسی رودریگز، وزیر نفت ونزوئلا، روز دوشنبه گفت که ایالات متحده به‌دلیل ذخایر عظیم نفت خام ونزوئلا، این کشور را هدف قرار داده است. او با اشاره به تقاضای پالایشگاه‌های ایالات متحده برای نفت خام سنگین ونزوئلا گفت: «آنها ذخایر نفت و گاز ونزوئلا را می‌خواهند. رایگان، بدون پرداخت پول.» ایالات متحده عمدتا نفت سبک تولید می‌کند. صادرات نفت ونزوئلا به ایالات متحده، در سه‌ماه سوم به نصف حجم سه‌ماهه اول کاهش یافت. بیشتر قراردادهای عرضه «شرکت نفت دولتی ونزوئلا» (PDVSA) زمانی که ایالات متحده در سال۲۰۱۹ این کشور را با تحریم‌ها هدف قرار داد، به حالت تعلیق درآمد و شرکت مذکور را مجبور کرد تقریبا تمام نفت خود را در بازار نقدی با تخفیف‌های زیاد بفروشد. از آنجا که «شرکت نفت دولتی ونزوئلا» دیگر به توافق‌نامه‌های عرضه بلندمدت متعهد نیست، می‌تواند مقصد محموله‌های نفت خام را که پالایشگاه‌های مستقل چینی است، طبق یک توافق سیاسی جدید به ایالات متحده و اروپا تغییر دهد. واشنگتن سال‌هاست که پرداخت‌های نقدی به «شرکت نفت دولتی ونزوئلا» را مسدود کرده است، اما این شرکت نفتی تجربه گسترده‌ای در زمینه سوآپ نفت دارد که به آن اجازه می‌دهد نفت خام خود را با واردات سوخت مورد نیاز مبادله کند. 

بر اساس داده‌های حرکت تانکرهای LSEG و اسناد داخلی به «شرکت نفت دولتی ونزوئلا» که توسط رویترز مشاهده شده است، محموله‌های نفت ونزوئلا به چین در نیمه دوم سال ۲۰۲۵ به بیش از ۸۰ درصد از کل صادرات افزایش یافته که عمدتا به دلیل سیاست‌های ایالات متحده در جلوگیری از صادرات به مقاصد دیگر است؛ درحالی‌که این رقم در کل سال گذشته ۶۳ درصد بوده است. این امر جای تنوع بخشیدن به مقاصد صادرات را باز می‌کند. دولت مادورو همچنین می‌تواند همان‌طور که برخی از مقامات ونزوئلایی درخواست کرده‌اند، بر مذاکره در مورد بازگرداندن مجوزهای ایالات متحده به تولیدکنندگان نفت خارجی در این کشور تمرکز کند که اجازه می‌دهد صادرات نفت به ایالات متحده و اروپا آزادانه‌تر جریان یابد.

با وجود داشتن بزرگ‌ترین ذخایر نفت خام جهان، دولت مادورو در سال‌های اخیر نتوانسته میادین نفتی ونزوئلا را تحت مدل قراردادی که خودش پیشنهاد داده بود، به شرکت‌های انرژی باتجربه اختصاص دهد و تنها سرمایه‌گذاران کوچکی را جذب کرده است که سهم قابل‌توجهی در تولید کشور ندارند.  اکثر شرکت‌های انرژی غربی پس از مصادره دارایی‌های نفتی خارجی در دوران هوگو چاوز، رهبر سابق ونزوئلا و تحریم‌های ایالات متحده پس از آن، حاضر به سرمایه‌گذاری یا تزریق سرمایه عظیم مورد نیاز برای احیای صنعت انرژی فرسوده ونزوئلا نیستند.

ریسک همکاری‌های نفتی با ونزوئلا بالاتر رفت

آخرین تلاش دولت ترامپ برای منزوی کردن دولت نیکلاس مادورو، عملیات‌های روزمره را بیش از پیش برای شرکت‌های نفتی خارجی در ونزوئلا سخت کرده؛ روز دوشنبه (۳ آذر) دولت ایالات متحده کارتل خورشید‌ها– که مدعی است توسط حکومت ونزوئلا رهبری و توسط نیروهای نظامی این کشور اداره می‌شود- را به عنوان یک گروه تروریستی خارجی تعیین کرد. به گفته جرمی پانر، یک وکیل متخصص در حوزه تحریم‌ها، این امر به طور قابل‌توجهی ریسکی را که شرکت‌های نفتی فعال در ونزوئلا با آن روبه‌رو هستند افزایش می‌دهد. به گزارش بلومبرگ، درحالی‌که تحریم‌های دیرینه، نهادها و افراد مشخصی را در بر می‌گیرد، اما تعیین یک گروه به‌عنوان سازمان تروریستی خارجی (FTO) که با عباراتی کلی و گسترده صورت گرفته، تشخیص این را که چه کسی ممکن است ریسک‌آفرین باشد برای شرکت‌ها دشوار می‌سازد. برای مثال، ارتش ونزوئلا بنادری را اداره می‌کند که برای عملیات نفتی حیاتی هستند.

تعداد انگشت‌شماری از شرکت‌های نفتی، که برجسته‌ترین آنها شرکت «شِورون» است، به‌رغم شرایط عملیاتی روزبه‌روز نامساعدتر، همچنان در ونزوئلا باقی مانده‌اند. پانر اشاره کرد که مجوز وزارت خزانه‌داری آمریکا که به شورون اجازه می‌دهد به‌عنوان استثنایی بر تحریم‌ها در ونزوئلا فعالیت کند، این شرکت را در برابر «مسوولیت مدنی فرامرزی» در آمریکا، به دلیل خساراتی که ناشی از اقدامات کارتل تلقی می‌شود، مصون نمی‌دارد.

وی افزود: «حل‌وفصل این دعاوی مدنی سال‌ها به طول می‌انجامد و دفاع در برابر آنها بسیار پرهزینه است.» او با استناد به یک پرونده اخیر دیوان عالی در مورد یک سازمان تروریستی خارجی (FTO) گفت: «اگر یک شرکت نفتی بداند که با این کارتل معامله می‌کند، مسوولیت حقوقی‌اش فعال می‌شود، حتی اگر کمک ارائه‌شده چندان قابل‌توجه نباشد.» پانر در ادامه به این نکته اشاره کرد که که این شرکت‌ها به دلیل ارائه «حمایت مادی» مانند تامین مالی یا ارائه خدمات به این کارتل، با خطر بالقوه پیگرد کیفری فرامرزی در آمریکا مواجه می‌شوند. شرکت‌های نفتی خارجی دیگری نیز در ونزوئلا فعال هستند؛ از جمله یک شرکت اسپانیایی و یک شرکت ایتالیایی.