کاهش نگران کننده محبوبیت خاویر میلی/ لحظه سرنوشت‌ساز نزدیک است
دو سال پس از انتخاب به عنوان رئیس‌جمهور آرژانتین، خاویر میلی با لحظه سرنوشت خود روبرو است. عملکرد ضعیف حزب او در انتخابات میان‌دوره‌ای ۲۶ اکتبر کنگره می‌تواند برای برنامه اصلاحات رادیکال او نتایج فاجعه‌بار داشته باشد.
معمای پزو
به نوشته اکونومیست، پزو، واحد پول آرژانتین، از سوی دولت میلی بیش از انداز‌ه ارزش‌گذاری شده و نرخ آن اکنون تحت فشار شدید قرار دارد. با وجود پیشنهادهای کمک سخاوتمندانه از سوی آمریکا، اکنون این واحد پولی با این تهدید مواجه است که از محدوده تعیین‌شده توسط دولت میلی خارج شود. خبر بد این است که هزینه‌های بیشتر برای دفاع از واحد پول بی‌معنی است. و خبر خوب اینکه حتی اگر ارزش پزو کاهش یابد، راهی برای میلی وجود دارد تا به تلاش مثال‌زدنی‌اش برای مهار دولت متورم آرژانتین و پایان دادن به دهه‌ها رکود ادامه دهد.
این تلاش تاکنون موفقیت قابل توجهی داشته است. تورم ماهانه از ۱۳ درصد در سال ۲۰۲۳ به حدود ۲ درصد کاهش یافته است. نرخ فقر این کشور از سال ۲۰۱۸ در پایین‌ترین حد خود قرار دارد. میلی با هزینه‌های عمومی خارج از کنترل و فرهنگ حمایت از مردم آرژانتین مقابله کرده است.
تله ارزی
با این حال، ماموریت میلی همیشه با یک معضل روبرو بوده است. برای جلوگیری از افزایش قیمت‌ها در کشوری که کمتر کسی به دولت یا بانک مرکزی اعتماد دارد، میلی به حفظ ارزش پزو تکیه کرد. ایده او این بود که لنگری مستحکم در برابر تورم ایجاد شود و رأی‌دهندگان در انتخابات میان‌دوره‌ای این ماجرا را پیش چشم خود داشته باشند.
با این حال، سیاست مدیریت ارز به جای اینکه ابزاری موقت باشد، به یک تله تبدیل شده است. با اینکه در ماه آوریل به واسطه کمک مالی صندوق بین‌المللی پول، ارزش بخشی از پزو شناور شد، اما او تلاش کرده ارزش آن را به طور مصنوعی بالا نگه دارد. حفظ نرخ ارز، میلیاردها دلار از ذخایر ارزی آرژانتین را به باد داده و نرخ بهره را به شدت افزایش و مانع از رشد اقتصاد شده است. اکنون اشتغال -و نه تورم- چیزی است که بیش از همه رأی‌دهندگان را نگران می‌کند.
رفیق ایدئولوژیک و دو سناریوی کابوس‌وار
اتهام فساد علیه حلقه نزدیک به میلی، شرایط را بدتر کرده است. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، میلی را به چشم رفیقی ایدئولوژیک می‌بیند و حمایت مالی بی‌سابقه‌ای را ارائه داده است. در ۲۱ اکتبر، اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا، گفت که یک توافق «تثبیت اقتصادی» با آرژانتین امضا کرده است. تیم ترامپ پیش از این به آرژانتین یک خط مبادله ۲۰ میلیارد دلاری پیشنهاد داده، تا ۷۵۰ میلیون دلار برای خرید پزوی آرژانتین هزینه کرده و سعی کرده بانک‌های وال‌استریت را برای تهیه یک بسته حمایتی ۲۰ میلیارد دلاری متقاعد کند. با وجود این، بازارها همچنان متقاعد نشده‌اند. موقعیت پزو همچنان در حال نزول است و اوراق قرضه آرژانتین با قیمتی کمتر از ۶۰ سنت در برابر هر دلار معامله می‌شود.
از اینجا دو سناریوی کابوس‌وار محتمل است؛
یک؛ اینکه دولت میلی در انتخابات عملکرد بدی داشته باشد و او نتواند قوانین مجلس سفلی را وتو کند و هم‌زمان آرژانتین مجبور به کاهش ارزش پول ملی می‌شود. این به معنای هرج‌و‌مرج مالی و فلج سیاسی خواهد بود.
دوم؛ سناریوی تاریک دیگر اینکه صرف نظر از نتیجه انتخابات، دولت به سیاست پزوی قوی پایبند بماند، دلارهای بیشتری را برای تقویت پزو تزریق کند و نرخ بهره را به شدت بالا نگه دارد و به رشد آسیب برساند. هر دو سناریو احتمالاً پایان آزمون اصلاحات جسورانه آقای مایلی را رقم خواهد زد.
راه سوم و آغاز فصل جدید اصلاحات
با این حال، راه سومی هم وجود دارد. اگر حزب میلی یک سوم کرسی‌های مجلس سفلی را به دست آورد، می‌تواند از وتوی ریاست جمهوری او دفاع کند. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که این امر امکان‌پذیر است. سپس میلی باید نشان دهد که فصل جدیدی از پروژه او آغاز شده است. او باید فوراً تثبیت ارزی را حذف و نرخ پزو را شناور کند – که در این صورت افت شدید ارزش آن کاملا محتمل است.
برای جلوگیری از آشفتگی و کنترل تورم، او باید چارچوب جدیدی را برای تعیین نرخ بهره اعلام کند و لنگرگاه جدیدی برای اقتصاد کشور ارائه دهد. آرژانتین قبلاً بارها چنین چیزی را امتحان کرده است، اما در کنار انضباط مالی انقلابی میلی، این می‌تواند برای عبور از یک جهش تورمی موقت کافی باشد. حمایت آمریکا می‌تواند به بانک مرکزی کمک کند تا با رسیدن ارزش پزو به سطح جدیدی، نوسانات را کاهش دهد. پزوی شناور همچنین رقابت‌پذیری و رشد را افزایش می‌دهد. هم‌زمان با این اصلاحات مالی، میلی باید اصلاحات سیاسی را ارائه داده و ائتلافی گسترده‌تر برای حمایت از اصلاحات ایجاد کند. قوانینی که با اکثریت آرا در کنگره تصویب می‌شوند، وزن بسیار بیشتری نسبت به احکام ریاست جمهوری دارند که او تاکنون عمدتاً به آنها تکیه کرده است. برای آرژانتین، این سناریو کاملاً آشناست: بحران نرخ ارز توسط دولتی که قادر به جلب حمایت کافی مردم نیست، کاملا متحمل است. دهه‌هاست که این داستان همیشه به سمت فاجعه پیش رفته است. با این حال، هنوز فرصتی برای پروژه میلی وجود دارد که پایان متفاوتی داشته باشد.
«ساخت یک معجزه» از آسمان یا زمین؟
فایننشال تایمز هم انتخابات کنونی را لحظه‌ای سرنوشت ساز برای میلی قلمداد کرده و نوشته عصر روز ۶ اکتبر، خاویر میلی، در بوئنوس آیرس، در یک کنسرت راک در مقابل ۱۵۰۰۰ هوادار، ۹ آهنگ را با صدای بلند اجرا کرد تا کتاب جدیدش، «ساخت یک معجزه»، را رونمایی کند. این اقتصاددان آزادی‌خواه که زمانی عضو گروه موسیقی ادای احترام به رولینگ استونز بود، با صدای بلند گفت: «می‌خواهم از نیروهای آسمانی تشکر کنم. زیرا پیروزی در نبرد به تعداد سربازان بستگی ندارد، بلکه به نیروهایی بستگی دارد که از آسمان می‌آیند». اما دقیقاً در همان لحظه، لوئیس کاپوتو، وزیر اقتصاد میلی، در واشنگتن بود و درخواست کمک می‌کرد - نه از آسمان، بلکه از خزانه‌داری ایالات متحده، زیرا تهدید نرخ پزو تهدید امکان از بین بردن «معجزه» را هموار می‌کرد.
شکست ناگهانی و قاطع در انتخابات منطقه‌ای و مجموعه‌ای از شکست‌ها در کنگره، دولت لیبرتارین میلی را ماه گذشته به بحران کشاند. هم‌زمان با فروش دارایی‌های آرژانتین توسط سرمایه‌گذاران وحشت‌زده، مقامات بیش از ۳ میلیارد دلار از ذخایر دلاری را برای تقویت پزو سوزاندند. نگرانی‌ها از اینکه مایلی مجبور به کاهش ارزش نرخ ارز کنترل‌شده شود، افزایش یافت و ثبات اقتصاد کلان آرژانتین را که به سختی به دست آمده بود، درست قبل از انتخابات حساس قانونگذاری در ۲۶ اکتبر تهدید کرد.
اما خزانه‌داری ایالات متحده، به دستور دونالد ترامپ، وارد عمل شد و دلارها را در بازارهای ارز آرژانتین فروخت و یک خط سوآپ ۲۰ میلیارد دلاری با بانک مرکزی این کشور اعلام کرد و از کاهش فوری ارزش پول جلوگیری کرد. به گفته یکی از مدیران اجرایی برجسته در آرژانتین: «ترامپ او را نجات داد. ما نزدیک بودکه با پایان بدی مواجه شویم، و همه این‌ها به دلیل تکبر و ضعف تیم او بود».
لحظه سرنوشت‌ساز
با این حال، مشکلات میلی هنوز از بین نرفته است. پس از ۱۸ ماه اول نسبتاً موفق، که در آن او تورم شدید را مهار کرد، بودجه را متعادل کرد و کنترل‌های ارزی دیرینه را کاهش داد، تحلیلگران می‌گویند که گام‌های اشتباه سیاسی و اقتصادی اخیر، دولت او را به شدت تضعیف کرده و برنامه اصلاحات بازار آزاد او را به خطر انداخته است.
میلی متحدان بالقوه خود را در احزاب مخالف منزوی کرده و حزب خود، لا لیبرتاد آوانزا، را که کمتر از ۱۵ درصد کرسی‌های کنگره را در اختیار دارد، منزوی کرده است. او تصمیم گرفت ذخایر ارزی بانک مرکزی را بازسازی نکند و ترجیح داد از پزو حمایت کند تا تورم را پایین نگه دارد.
انتخابات روز یک‌شنبه لحظه‌ای سرنوشت‌ساز برای او خواهد بود. میلی امیدوار است حضور حزب خود را در کنگره گسترش دهد و محبوبیت خود را ثابت کند.
رامیرو بلاسکز جیومی، استراتژیست گروه خدمات مالی استونکس، می‌گوید: «بدبینی زیادی وجود دارد که بحران ارزی فقط با کاهش ارزش پول، بازگشت به کنترل‌های ارزی یا نتیجه انتخاباتی خوب برای دولتی که کمتر از ۳۵ درصد مورد حمایت است، قابل حل است». خوان کروز دیاز، مدیرعامل شرکت مشاوره سیاسی موسسه کفیداس هم معتقدست: «چند ماه گذشته، آزمون واقعیت بوده است. دیگر جایی برای خودستایی و خودنمایی وجود ندارد».
وانهادن عمل‌گرایی و کاهش نگران‌کننده محبوبیت
طبق نظرسنجی موسسه Trespuntozero، میزان محبوبیت میلی به حدود ۴۰ درصد کاهش یافته است، در حالی که در سال اول ریاست جمهوری‌اش حدود ۵۰ درصد بود. برای رئیس جمهوری که به شدت به حمایت مردمی برای قدرت سیاسی متکی است، این روند نگران‌کننده است. آنا ایپاراگر، عضو شرکت استراتژی GBAO، می‌گوید: «تا همین اواخر، میلی کنگره‌ای مطیع داشت که با حمایت گسترده افکار عمومی از او، ساکت بود. اگر این [مشکل] حل شود، او باید واقعاً مذاکره با نظام سیاسی آرژانتین را آغاز کند».
وقتی مالی در سال ۲۰۲۳ به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد، هیچ تجربه اجرایی نداشت. حزب او تنها دو سال قدمت داشت و کم تر از ۱۵ درصد کرسی‌های کنگره و هیچ یک از ۲۳ فرمانداری استانی آرژانتین را در اختیار نداشت. با وجود اقلیت بودن در کنگره، میلی برخلاف انتظارات، با حزب راست‌گرای پروپوئستا ریپابلیکا (PRO) متعلق به رئیس جمهور سابق، موریسیو ماکری، ائتلاف کرد و با استفاده از اختیارات مردمی خود و با استفاده از احکام اجرایی، کنگره را مطیع خواست خود کرد.
او برخی از کهنه‌کاران سیاسی را به تیم خود آورد که با فرمانداران و قانونگذاران میانه‌رو به توافق رسیدند و او را قادر ساخت تا اقدامات عمده‌ای برای مقررات‌زدایی و کاهش هزینه‌ها انجام دهد. سپس او آن عمل‌گرایی سیاسی را کنار گذاشت. او یک استراتژی «بنفش خالص» را اتخاذ کرد و در اکثر استان‌ها نامزدهایی از حزب با برند بنفش را معرفی کرد و مبارزات تهاجمی علیه احزاب میانه‌رویی که میلی قبلاً برای کسب رأی در کنگره به آنها تکیه کرده بود، به راه انداخت. در همین حال، رئیس جمهور آرژانتین، نمایندگانی را که به لوایح او رأی منفی دادند، «دشمنان آرژانتینی‌های خوب» و «بابون» خطاب کرد.
ایگناسیو تورس، فرماندار استان چوبوت، که به همراه پنج فرماندار دیگر برای انتخابات میان‌دوره‌ای، ائتلاف انتخاباتی «راه سوم» را تأسیس کرد، می‌گوید: «آنها می‌خواستند صداهای دیگر را خفه کنند تا بتوانند تنها جایگزین [پرونیسم چپ] باشند. بسیاری از ما، در فضایی که از بسیاری از اصلاحات دولت حمایت می‌کند، اکنون خود را مخالف می‌بینیم زیرا تسلیم توهین‌های آنها نمی‌شویم».
تغییردهنده بازی یا ضربه‌گیر؟
میلی امسال ده‌ها رأی در کنگره از دست داده است، زیرا نمایندگان مخالف، افزایش هزینه‌های حقوق بازنشستگی، مراقبت‌های بهداشتی و آموزش را تصویب کرده‌اند. این شکست‌ها بازارهای همیشه بی‌ثبات آرژانتین را نگران کرد و به سقوط اخیر کمک کرد. اما اقتصاددانان می‌گویند که اگر سرمایه‌گذاران نگران سیاست اقتصادی اصلی نبودند، آشفتگی سیاسی که در سال‌های انتخابات رایج است، کمتر آسیب می‌دید. در واقع، تلاش میلی برای بالا نگه داشتن ارزش پزو به منظور مهار تورم، جمع‌آوری دلار کافی برای بازسازی ذخایر ارزی را برای بانک مرکزی غیرممکن کرده است.
اکنون کمک ترامپ تا حدی شرایط را تثبیت کرده است. یکی از لیبرتارین‌های ارشد نزدیک به میلی در مورد حمایت ترامپ می‌گوید: «این یک تغییر دهنده بازی است. به ما ثبات می‌دهد تا به کار خود ادامه دهیم و اصلاحات خوب زیادی را که هنوز می‌خواهیم انجام دهیم، انجام دهیم». اما سرمایه‌گذاران کاملاً آرام نیستند و خاطرنشان می‌کنند که برخی از جمهوری‌خواهان آمریکایی از کمک به یک دولت خارجی در زمانی که دولت خود آمریکا تعطیل است، انتقاد کرده‌اند. میزان تعهد شخصی ترامپ به آرژانتین مشخص نیست. ترامپ در ناهار اخیر با میلی، به انتخابات اشاره کرد و هشدار داد که «اگر او ببازد، ما با آرژانتین سخاوتمند نخواهیم بود.»
با این همه، دلایلی وجود دارد که باور کنیم میلی می‌تواند پس از انتخابات جایگاه خود را بازیابد. نظرسنجی‌ها می‌گویند نتیجه ضعیف او در استان بوئنوس آیرس، پایگاه پرونیسم، ممکن است رأی‌دهندگان راست‌گرا را در بقیه کشور تحریک کند. سانتیاگو میگنون، عضو آرژانتینی موسسه PwC معتقدست اگر میلی بتواند قدرت سیاسی خود را بازیابد، بحران پیش از انتخابات ممکن است از بین برود. او در مورد آشفتگی‌های اخیر می‌گوید: «آرژانتینی‌ها قهرمان جهان در واکنش بیش از حد هستند. حمایت ایالات متحده به دولت ضربه‌گیری می‌دهد تا واکنش‌های بیش از حد بازار را جذب کند». خورخه واسکونسلوس، محقق ارشد اندیشکده آرژانتینی Ieral هم معتقدست: «عملکرد نسبتاً خوب در انتخابات به دولت اجازه می‌دهد تا بدون ایجاد «کاهش ارزش زیاد»، «از کمک ایالات متحده برای ایجاد تغییرات تهاجمی و شناور کردن پزو استفاده کند».
چالش‌های پا بر جا
با این حال، چالش‌های میلی عظیم است و توانایی او برای حل آنها همچنان مورد سوال است. تحلیلگران منتظرند ببینند که آیا بحران ماه‌های اخیر، رئیس جمهور آرژانتین را به لزوم تغییرات متقاعد کرده است یا خیر. سرجیو برنستین، تحلیل‌گر سیاسی آرژانتینی، می‌گوید: «او در گذشته عمل‌گرا بوده است... اما تمایل دارد در مواجهه با ناملایمات از خود دفاع کند و عقب‌نشینی کند. این می‌تواند یک مشکل باشد».
دولت میلی ممکن است سعی کند از پرداختن به نگرانی‌های سرمایه‌گذاران در مورد پزو خودداری کند. هرچه سهم آرای لیبرتارین‌ها کمتر باشد، متقاعد کردن مخالفان برای حمایت از دستور کارشان بدون امتیازهای عمده در مورد سیاست اصلی تعادل مالی میلی دشوارتر خواهد بود.
به گفته نری پرسیچینی، محقق ارشد آرژانتینی موسسه GMA Capital: «یک نتیجه ضعیف ممکن است دولت را قادر به تصویب اصلاحات بیشتر نکند و توانایی آن را برای احیای اقتصاد ضعیف آرژانتین محدود کند. اگر دولت در این موقعیت دفاعی قرار گیرد، دو سال آینده بسیار طولانی به نظر خواهد رسید».
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
