سازنده «لبوبو» به دیزنی چین تبدیل میشود؟/ صعود شگفتانگیز پاپ مارت به پایان نزدیک می شود؟
پیش از آن که تب عروسکهای «لبوبو» همهگیر شود، کمتر کسی نام «پاپ مارت» را شنیده بود؛ شرکت اسباببازیسازی چینی که این عروسکها با خنده شیطانی را تولید میکند. هنوز مشتریان در سراسر جهان صف میکشند تا یکی از آنها را به دست آورند. این شرکت که فروشش در سهماهه ژوئیه تا سپتامبر نسبت به سال قبل ۲۴۵ درصد جهش داشته، سرمایهگذاران را شیفته خود کرده است.
اکونومیست گزارش داد، بهنظر میرسد پاپ مارت تقریبا یکشبه به ارزشمندترین شرکت اسباببازی بورسی جهان تبدیل شد. ارزش بازار این شرکت ۳۸میلیارد دلار است؛ یعنی بیش از سه برابر «سانریو» (شرکت ژاپنی سازنده «هلو کیتی») و نزدیک به هفت برابر «مَتِل» (سازنده آمریکایی عروسکهای باربی). فروشگاههای پاپ مارت در حدود ۴۰ کشور افتتاح شدهاند. حدود دو پنجم فروش آن در خارج از چین و عمدتا در کشورهای ثروتمند انجام میشود؛ موضوعی که باور رایج درباره ناتوانی برندهای مصرفی چینی برای نفوذ به این بازارها را به چالش کشیده است. پرسش اصلی این است: پاپ مارت تا چه اندازه میتواند بزرگتر شود؟
تعداد فزایندهای از سرمایهگذاران نگرانند که صعود شگفتانگیز پاپ مارت بهزودی به پایان برسد. سهام این شرکت که در بورس هنگکنگ فهرست شده، از اوج خود در ماه اوت یکسوم کاهش یافته است. یکی از دلایل این بدبینی، افت قیمت فروش مجدد لبوبو است که میتواند نشانهای از کاهش تقاضا باشد. عروسکهای جدید در قالب «جعبههای کور» فروخته میشوند. یعنی خریداران تا زمانی که بسته را باز نکنند نمیدانند کدام شخصیت با کدام رنگ نصیبشان خواهد شد. کلکسیونرهایی که بهدنبال نسخههای کمیاب هستند حاضر بودهاند قیمتهای سرسامآوری برای به دست آوردن آنها بپردازند. قیمت دستدوم مدل «چستنات» که خز قهوهای پشمالو دارد و نسبتا کمیاب است، در ماه ژوئن به ۱۵۰۰ یوآن (۲۱۰ دلار) رسید، اما اخیرا به ۷۸۰ یوآن سقوط کرده است.
این موضوع بیشتر به دلیل افزایش عرضه است تا کاهش تقاضا. ماهها فروشگاههای پاپ مارت عروسک کافی برای پاسخگویی به مشتریان نداشتند. خریداران مجبور بودند کد QR را اسکن کنند و در صف دیجیتالی قرار بگیرند که ممکن بود هفتهها طول بکشد. هرچند این روند به هیجان پیرامون اسباببازیها دامن زد، اما در اصل ناشی از کمبود تولید بود که توانایی شرکت را برای بهرهبرداری از محبوبیت فزاینده لبوبو محدود میکرد. افراد فرصتطلب شروع کردند به انبار کردن این فیگورها و فروش آنها با قیمتهای بسیار بالاتر از معمول. همچنین بازاری پر رونق برای نسخههای تقلبی شکل گرفت که «لفوفو» نامیده میشوند.
پاپ مارت در واکنش به این شرایط، تولید خود را افزایش داد. بانک HSBC برآورد میکند که تا پایان سال، ظرفیت تولید این شرکت نسبت به ژانویه گذشته ده برابر خواهد شد. افزایش عرضه همین حالا بازار دستدوم را تحت فشار قرار داده و قیمت نسلهای قدیمیتر لبوبو را پایین آورده است. با این حال گفته میشود نسخههای جدید تقریبا بلافاصله پس از عرضه تمام میشوند و این نشان میدهد تقاضا همچنان بسیار داغ است.
سوال بزرگتر درباره پاپ مارت این است که آیا میتواند فراتر از عروسکها گسترش یابد یا نه. لبوبو که در سال ۲۰۱۵ توسط یک هنرمند اهل هنگکنگ خلق شد، تنها زمانی محبوبیتش اوج گرفت که در آوریل سال گذشته یک ستاره کیپاپ با یکی از آنها دیده شد. این شرکت اکنون سخت مشغول تلاش برای ساختن اسباببازی پرفروش بعدی خود است و تا نیمه سپتامبر ۲۰۲۵، ۲۹ محصول جدید عرضه کرده که تنها یکپنجم آنها لبوبو بودهاند. تازهواردهایی مانند «اسکالپاندا» نیز معرفی شدهاند.
پاپ مارت میخواهد از یک تولیدکننده صرف اسباببازی فراتر رود و به چیزی شبیه دیزنی در دنیای سرگرمی تبدیل شود. شرکتهای دیگری مانند مَتِل نیز که در سال ۲۰۲۳ باربی را به یک موفقیت بزرگ سینمایی تبدیل کرد، ثابت کردهاند اسباببازیهای محبوب میتوانند نقطه آغاز چنین فرانچایزهایی باشند.
پاپ مارت در حال آزمودن این مسیر است. پارک تفریحی «پاپ لند» که در سال ۲۰۲۳ در پکن افتتاح شد، به بازدیدکنندگان امکان میدهد با شخصیتهایی از جمله لبوبو تعامل داشته باشند. احتمال دارد این شرکت پارکهای بیشتری نیز افتتاح کند. پاپ مارت همچنین برنامه دارد یک مجموعه انیمیشنی از لبوبو راهاندازی کند و در ماه ژوئن استودیوی فیلمسازی خود را تاسیس کرده است. تاکنون توانایی پاپ مارت برای کسب درآمد فراتر از فروش اسباببازیها محدود بوده است. به گفته «جف ژانگ» از موسسه پژوهشی «مورنینگاستار»، کمتر از یکدهم درآمد آن از حق امتیاز به دست میآید. اما احتمالا این سهم با سرمایهگذاری شرکت در توسعه فرانچایزهایش افزایش خواهد یافت.
با این حال، موفقیت بزرگ معمولا با نظارت سیاسی همراه است؛ بهویژه در چین. حزب کمونیست که بیشتر بر پرورش صنایع پیشرفته تمرکز داشته تا برندهای مصرفی، اخیرا شیفته پدیده «لبوبو» شده است. بخش تبلیغات حزب با مدیران پاپ مارت دیدار کرده و پرسیده چرا اسباببازیهای این شرکت ماهیت چینیتری ندارند. به گفته فردی مطلع از این گفتوگوها، شرکت مجبور شده توضیح دهد محصولاتی که ظاهر کاملا چینی دارند، در خارج از کشور فروش خوبی ندارند. هر چه پاپ مارت بزرگتر شود، احتمالا دولت چین نمیتواند در برابر وسوسه دخالت در کارهای آن مقاومت کند.
بخش سایتخوان، صرفا بازتابدهنده اخبار رسانههای رسمی کشور است.